CEA ผนึก กกพ. ผุด 4 แพลตฟอร์ม Wonder Waste นวัตกรรมเปลี่ยนขยะเป็นไฟฟ้า

นายอภิสิทธิ์ ไล่สัตรูไกล ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA เปิดเผยว่า ได้ดำเนินการร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (สำนักงาน กกพ.) สร้างนวัตกรรมการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน (Wonder Waste)
ทั้งนี้ โครงการ Wonder Waste เป็นแพลตฟอร์มจัดการขยะครัวเรือนและชุมชน ผ่านการนำเสนอต้นแบบ 4 นวัตกรรมที่เกิดจากการนำกระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) มาใช้เพื่อการระดมความคิดเห็นและแก้ปัญหาด้วยกระบวนการสร้างสรรค์ร่วม (co-create) กับประชาชนในพื้นที่ ในการพัฒนาสู่แนวคิดในการคัดแยกขยะ ให้เป็น 4 แพลตฟอร์มที่แตกต่างกันตามบริบทการใช้งานและพฤติกรรมของผู้ทิ้งในระดับครัวเรือนและชุมชน ที่พร้อมขยายผลไปสู่องค์กรต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนที่สนใจนำไปแพลตฟอร์มต่าง ๆ ไปทดลองและปฏิบัติใช้ได้ เพื่อรณรงค์ให้เกิดการคัดแยกขยะที่มีคุณภาพ สำหรับการนำไปกำจัดหรือทำเป็นเชื้อเพลิงเพื่อใช้ในอุตสาหกรรมพลังงานต่อไป

สำหรับเนื้อหาและแพลตฟอร์มแยกขยะ ประกอบด้วย 4 ต้นแบบ ประกอบด้วย 
1.PowerPick พัฒนาโดยบริษัท ขอร์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด ซึ่งมีพื้นที่ติดตั้งที่ลานใบไม้ บริษัท ยิบ อิน ซอย จำกัด ถนนมหาพฤฒาราม บางรัก กรุงเทพฯ โดยแพลตฟอร์มดังกล่าวมีแนวคิดแก้ไขปัญหาขยะที่เพิ่มขึ้นหลังบริโภคจากฟู้ดเดลิเวอรี ในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 (covid-19) ซึ่งแพลตฟอร์มนี้จะเข้ามาบริหารคัดแยกบรรจุภัณฑ์ อาหาร และเครื่องดื่มประเภทพลาสติกเบา รวมทั้งกระดาษในรูปแบบ Pop-Up ที่มีบริการรับถุงแยกขยะรีไซเคิลด้วยตู้อัตโนมัติ 
และเคาน์เตอร์เซอร์วิส พร้อม Lab ที่ทำหน้าที่ทั้งรับ บด ล้าง อบ และแพ็กขยะ สู่การแปรรูปเป็นเชื้อเพลิงขยะ (RDF) พร้อมใช้จักรยานเพาเวอร์พิกไฟฟ้าบรรทุก หรือ PowerPick WtE eBike บริการรับแยกขยะแบบเคลื่อนที่ผ่านแอปพลิเคชันในการกำหนดเวลารับขยะถึงที่
2.care4 พัฒนาโดยพิเศษ วีรังคบุตร และทีมงาน โดยมีพื้นที่ติดตั้งที่หมู่บ้านจิตรณรงค์ 21 ใกล้โรงกำจัดขยะผลิตไฟฟ้าเพื่อสิ่งแวดล้อม หนองแขม กรุงเทพฯ ซึ่งจะเป็นแพลตฟอร์มระบบเก็บขยะเพื่อส่งเข้าโรงเผาขยะด้วยเทคนิคลดความชื้นขยะ ด้วยวิศวกรรมและการออกแบบ มาใช้ร่วมกับระบบคัดแยกเพื่อทำให้การเผาขยะมีประสิทธิภาพสูงขึ้น โดยการปรับปรุงคุณภาพขยะ

และลดขั้นตอนการคัดแยกให้มีความซับซ้อนน้อยลง ด้วยกระบวนการแยกขยะ - รับขยะ - พักขยะ - ส่งขยะ สำหรับการแยกขยะ จะมีถุงและถังขยะที่ออกแบบให้เหมาะสม วางไว้ในแต่ละจุดของบ้านพร้อมเอกสารแนะนำ เพื่อสร้างความเข้าใจในวิธีการคัดแยก มีการรับขยะถึงหน้าบ้านเพื่อสร้างแรงจูงใจให้กับคนในพื้นที่ โดยมีจักรยานเข้าไปรับขยะมาจัดการตามแต่ชนิดของขยะ และการพักขยะโดยการลดความชื้นด้วย Solar Waste Dryer ก่อนส่งเข้าสู่กระบวนการบริหารจัดการของกรุงเทพมหานครต่อไป

3.บุญบุญ พัฒนาโดย FabCafe Bangkok ซึ่งมีพื้นที่ติดตั้งที่พื้นที่ศรีจันทร์ จังหวัดขอนแก่น โดยเป็นหุ่นยนต์แมวเก็บขยะ ที่สร้างแรงจูงใจ สร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนในการคัดแยกขยะที่นำเทคโนโลยี Delivery Robot ด้วยการนำถังขยะมาหาคน ให้ถังขยะมีบทบาทเป็นสื่อกลางให้ข้อมูล (Information Agent) 
และความรู้เกี่ยวกับการแยกขยะ ประกอบด้วยหุ่นยนต์แมวใช้ภายในร้านคาเฟ่บุญเล็ก ที่วิ่งไปรับบริจาคขยะที่ใช้ภายในร้านค้าที่เป็นเครือข่าย เพื่อให้เกิดการเรียนรู้เรื่องการทิ้งขยะ แก่ผู้ที่เข้ามาใช้บริการ 
และหุ่นยนต์แมวใช้ภายนอกบุญใหญ่ ที่รับขยะจากร้านค้าที่มีการคัดแยกไว้แล้วตั้งแต่ต้นทาง ผ่านระบบ Line Official โดยมีสถานีคอยรับขยะจากหุ่นยนต์ทั้งภายในและภายนอก พร้อมทั้งมีการต่อยอดด้วยการจัดแคมเปญ Activity Waste Information ร่วมกับพื้นที่อีกด้วย
4.BABA Waste พัฒนาโดยวีระชัย ปราณวีระไพบูลย์ และทีมงานอาร์ ดี เอ็ม สตราติจีส ซึ่งมีพื้นที่ติดตั้งที่พื้นที่เมืองเก่าจังหวัดภูเก็ต โดยเป็นแพลตฟอร์มการจัดการขยะสำหรับธุรกิจคาเฟ่และบ้านเรือน ซึ่งใช้ถุงสีแยกขยะตามประเภทเพื่อเป็นการสื่อสารระหว่าง (ครัวเรือน ร้านค้า) - กลางทาง (คนเก็บขยะ) - ปลายทาง (ศูนย์กำจัดขยะมูลฝอยรวม จังหวัด ภูเก็ต) พร้อมนำเสนอโมเดลธุรกิจควบคู่กันไป เพื่อให้เกิดการจัดการที่สมบูรณ์และความยั่งยืน 
ประกอบด้วย BABABIN ถังขยะสำหรับใช้ภายในคาเฟ่หรือบ้านเรือน และสำหรับใช้ภายนอก BABABAG ถุงขยะสีที่ช่วยแยกประเภทขยะ ขยะแห้ง ขยะเศษอาหาร ขยะรีไซเคิล ขยะอันตราย และ BABACONE ชุดแปรรูปเศษอาหารเพื่อนำไปทำเป็นปุ๋ยหมัก

“CEA เป็นหน่วยงานที่อยู่ตรงกลางระหว่างภาครัฐกับภาคเอกชน ที่ประกอบด้วยบุคลากรสร้างสรรค์ ผู้ประกอบการ หน่วยงาน สมาคมต่าง ๆ ซึ่งการเชื่อมโยงกันระหว่างทุกภาคส่วน จะเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของประเทศ ด้วยการใช้ความคิดสร้างสรรค์ ยกระดับคุณภาพชีวิตผู้คนและเมือง"
ดร. บัณฑูร เศรษฐศิโรตม์ กรรมการกำกับกิจการพลังงาน กล่าวว่า การดำเนินการดังกล่าวมี 4 พื้นที่ต้นแบบการจัดการขยะเพื่อการผลิตไฟฟ้า บนพื้นฐานของการศึกษาพฤติกรรมผู้ทิ้งในระดับครัวเรือนและชุมชนในจำนวน 4 พื้นที่ ได้แก่ ย่านเจริญกรุง ย่านหนองแขม กรุงเทพฯ ย่านศรีจันทร์ จังหวัดขอนแก่น และย่านเมืองเก่า จังหวัดภูเก็ต โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนพัฒนาไฟฟ้า สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน พ.ศ. 2563 มีเป้าหมายที่จะกระตุ้นให้เกิดการตระหนักเรื่องการจัดการขยะให้ได้คุณภาพ ก่อนนำไปกำจัดหรือเพิ่มทางเลือกด้วยการนำไปผลิตกระแสไฟฟ้าที่เป็นพลังงานหมุนเวียนต่อไป
“กกพ. ให้ความสำคัญเรื่องการใช้ทรัพยากรให้เกิดความคุ้มค่าภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนหรือ Circular Economy และสนับสนุนนโยบายรัฐที่จะก้าวไปสู่สังคมปลอดขยะ (Zero Waste Society) ที่มุ่งเน้นการจัดการขยะมูลฝอยตั้งแต่ต้นทาง"
อย่างไรก็ดี ข้อมูลจากกรมทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมในปี 2561 ระบุว่า ประเทศไทยมีขยะมูลฝอยสูงถึง 27.8 ล้านตัน แต่พบว่ายังมีขยะ 7.3 ล้านตันหรือ 27% ที่ยังกำจัดไม่ถูกวิธี ประกอบกับส่วนหนึ่งประชาชนยังขาดความเข้าใจเรื่องการคัดแยกขยะ รวมถึงเทคโนโลยีที่ใช้กำจัดขยะยังใช้ได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ โครงการ Wonder Waste จึงเป็นการส่งเสริมให้เกิดแนวคิดสร้างสรรค์รูปแบบหรือนวัตกรรมการคัดแยกขยะใหม่ ๆ ที่ชุมชนและผู้ประกอบการในพื้นที่มีส่วนร่วม เพื่อเป็นต้นแบบในการนำไปสู่การใช้งานได้จริง และเพิ่มทางเลือกในการผลิตเชื้อเพลิง