ธุรกิจที่ขับเคลื่อน ด้วยค่านิยมครอบครัว
การเดินหน้าธุรกิจครอบครัว ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยและเสียค่าใช้จ่ายมากที่สุดของเจ้าของธุรกิจคืออะไร
คนที่ไม่เคยทำงานในธุรกิจครอบครัวจะไม่มีวันเข้าใจว่าค่านิยมที่มุ่งเน้นครอบครัวจะดำเนินธุรกิจได้อย่างไร ความซับซ้อนของครอบครัวและธุรกิจนี้เองเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้มีธุรกิจครอบครัวเพียงไม่กี่แห่งที่สามารถอยู่รอดได้ในระยะยาว ทั้งนี้ความยากลำบากของการทำงานในธุรกิจครอบครัวที่พบโดยมากมักเป็นเรื่องดังต่อไปนี้
ปัญหาที่ไม่ได้รับการแก้ไข ดราม่าในธุรกิจครอบครัวมักเกิดจากปัญหาที่ไม่ได้รับการแก้ไขระหว่างสมาชิกในครอบครัว Sharon M. Danes นักเศรษฐศาสตร์ครอบครัวแห่งมหาวิทยาลัยมินนิโซตาแนะนำว่า ความขัดแย้งในครอบครัวสามารถจัดการได้ ด้วยการเรียนรู้ว่าสมาชิกแต่ละคนในครอบครัวจัดการกับความขัดแย้งอย่างไร
จากนั้นทำงานไปพร้อมกับการสื่อสารอย่างสม่ำเสมอ การสื่อสารที่ชัดเจนจะนำไปสู่การแก้ปัญหาร่วมกันและอาจลดการแข่งขันระหว่างพี่น้องให้สร้างความเสียหายน้อยที่สุด นอกจากนี้การจัดทริปพักผ่อนของครอบครัวในที่ห่างจากที่ทำงานโดยมีที่ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับปัญหาครอบครัวสามารถช่วยให้ครอบครัวเรียนรู้ที่จะจัดการความขัดแย้งได้
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ขาดข้อตกลง ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยและเสียค่าใช้จ่ายมากที่สุดของเจ้าของธุรกิจครอบครัว คือการหลีกเลี่ยงการเขียนข้อตกลงทางธุรกิจของครอบครัว รวมถึงสิทธิและหน้าที่ในธุรกิจของพวกเขาด้วย เนื่องจากเจ้าของธุรกิจครอบครัวเกรงว่าจะทำให้สมาชิกในครอบครัวคนอื่นรู้สึกว่าพวกเขาไม่น่าไว้วางใจ
อย่างไรก็ตามเนื่องจากธุรกิจครอบครัวต้องเผชิญกับปัญหาบางอย่างที่ธุรกิจอื่นไม่เจอ เช่น การวางแผนสืบทอดกิจการ การจัดการแต่งงานและการหย่าร้างในครอบครัว รวมถึงปัญหาอื่นที่พบบ่อยในทุกธุรกิจอีกด้วย หากไม่มีข้อตกลงในการจัดการธุรกิจเป็นลายลักษณ์อักษรอาจจะรับมือกับสถานการณ์ที่ล่อแหลมได้ เช่น อดีตคู่สมรสของสมาชิกในครอบครัวควรมีส่วนร่วมในบริษัทมากน้อยเพียงใดหลังจากการหย่าร้าง
ค่าตอบแทน ปัญหาเรื่องค่าตอบแทนมักเป็นเรื่องละเอียดอ่อนในธุรกิจครอบครัว จากข้อมูลของ The Family Business Institute ระบุว่าโดยทั่วไปสมาชิกในครอบครัวมักจะได้รับเงินน้อยหรือมากเกินไป ซึ่งทั้งสองสถานการณ์อาจทำลายความสัมพันธ์ในครอบครัวได้ Harvard Business School แนะนำให้จ่ายค่าตอบแทนสมาชิกครอบครัวที่ทำงานในบริษัทครอบครัวตามมาตรฐานของตลาดในอุตสาหกรรมและมาตรฐานท้องถิ่น
การถ่ายโอนกิจการ บ่อยครั้งที่คนรุ่นเก่าไม่เต็มใจที่จะส่งมอบธุรกิจให้กับคนรุ่นต่อไปเมื่อถึงเวลา เนื่องจากพวกเขาสร้างธุรกิจที่ประสบความสำเร็จและอาจไม่แน่ใจในจุดมุ่งหมายต่อไปในชีวิต จากข้อมูลของ The Family Business Institute ระบุว่าสถานการณ์อาจถึงทางตันเมื่อคนรุ่นใหม่ขาดความกล้าที่จะเผชิญหน้ากับรุ่นอาวุโส หรือคนรุ่นใหม่ไม่ร่วมมือกันสนับสนุนการเปลี่ยนแปลง
การมีแผนสืบทอดกิจการโดยละเอียดพร้อมรายละเอียดสำคัญในการถ่ายโอนอำนาจการบริหารและความเป็นเจ้าของจะช่วยหลีกเลี่ยงสถานการณ์นี้ได้ เช่นเดียวกับการช่วยเหลือคนรุ่นอาวุโสให้ทำในสิ่งที่มีความหมาย เช่น การเขียนประวัติบริษัท หรือ ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษา เป็นต้น
อย่างไรก็ตามไม่มีงานไหนจะเพอร์เฟกต์เสียทุกอย่างไม่ว่าเราจะทำงานที่ไหน ย่อมจะมีทั้งเรื่องที่ดีและเรื่องที่แย่เสมอ เราอาจจะชอบงานบางอย่างขณะที่เกลียดงานบางอย่าง ซึ่งการทำงานในธุรกิจครอบครัวก็เช่นกัน แม้อาจต้องใช้เวลาและความอดทนมากสักหน่อย แต่มันคือการที่ครอบครัวได้สร้างรากฐานเพื่อความสำเร็จให้กับสมาชิกในครอบครัวสำหรับอนาคตอันยาวไกลเลยทีเดียว
ที่มา: Layne, E. n.d. Difficulties of Working at Family-Based Businesses. Retrieved 21 November 2020. from https://smallbusiness.chron.com/difficulties-working-familybased-businesses-35493.html
ข้อมูลเพิ่มเติม: www.famz.co.th
หน้า 21-22 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 ฉบับที่ 3,633 วันที่ 6 - 9 ธันวาคม พ.ศ. 2563