“เดชธพล กล่อมจอหอ” หัวหน้าโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง กลุ่ม 4 สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) หรือ สวพส. กล่าวว่า ด้วยกลยุทธ์สำคัญที่ช่วยลดปัญหาหมอกควันบนพื้นที่สูง สวพส.ได้นำองค์ความรู้โครงการหลวงและงานวิจัยใหม่
ที่เน้นให้ชุมชนสามารถมีรายได้เพียงพอต่อการดำรงชีพ ด้วยระบบเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพิ่มทางเลือกในการประกอบอาชีพ สร้างให้ชุมชนมีความมั่นคงด้านอาหาร มีอาชีพที่หลากหลายและมีตลาดรองรับ
สวพส.ได้นำองค์ความรู้ดังกล่าว มาพัฒนาชุมชนบ้านห้วยน้ำใส หมู่ 9 ต. สบเมย จ. แม่ฮ่องสอน สร้างเป็นตัวอย่างและแหล่งเรียนรู้ด้านพัฒนาอย่างยั่งยืนที่เหมาะสมกับภูมิสังคมของชุมชนชาวกะเหรี่ยงในเขตพื้นที่สูงของประเทศไทย ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน SDGs และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564) ทำให้ชุมชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมยที่ชุมชนบ้านห้วยน้ำใส ประชาชน 86 ครัวเรือน เริ่มดำเนินการเมื่อปี พ.ศ.2558 ภายใต้นโยบายแม่ฮ่องสอนโมเดล “คนอยู่ร่วมกับป่า” เพื่อพัฒนาชุมชนต้นแบบ
โดยมีหน่วยงานระดับจังหวัดแม่ฮ่องสอน อ.สบเมย องค์การบริหารส่วนตำบลสบเมย สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) และโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย เป็นพี่เลี้ยงหลัก
ปัจจุบันชาวบ้านชุมชนบ้านห้วยน้ำใส มีรายได้เพียงพอต่อการดำรงชีวิต และมีระบบเกษตรที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ปรับเปลี่ยนจากการทำไร่หมุนเวียน เป็นระบบเกษตรผสมผสานที่ได้รับรองมาตรฐาน GAP เกิดการรวมเป็นกลุ่มเตรียมสหกรณ์ ส่งเสริมเกษตรกร 44 ราย พื้นที่ 113 ไร่ สามารถสร้างรายได้ 2,541,197 บาท
และเกษตรกรตัวอย่าง (smart farmer) สร้างรายได้จากการปลูกเสาวรส 1 ไร่ ประมาณ 100,000 บาท เทียบเท่ากับการใช้พื้นที่ปลูกข้าวไร่ 25 ไร่ รวมทั้งมีการอนุรักษ์ฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของป่า เพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity) และแหล่งอาหารของชุมชน (Food bank) เช่น บุก เร่ว พลู และสมุนไพร ในพื้นที่ป่าต้นน้ำลำธาร 2,261 ไร่
หน้า 18 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 42 ฉบับที่ 3,764 วันที่ 10 - 12 มีนาคม พ.ศ. 2565