ในยุคที่ข้อมูลคือทรัพย์สินอันล้ำค่า กระทรวงการคลัง ได้ผลักดันนวัตกรรมล่าสุดที่จะเปลี่ยนโฉมหน้าการเข้าถึงแหล่งเงินทุนของคนไทย ด้วย "อารีย์ สกอร์" (Ari Score) - คะแนนเครดิตรูปแบบใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) มาสร้างโอกาสที่เท่าเทียมให้กับผู้ที่ยังไม่สามารถเข้าถึงบริการทางการเงินในระบบ
ดร.พรชัย ฐีระเวช ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) กล่าวว่า "อารีย์ สกอร์ คือจุดเปลี่ยนสำคัญของการประเมินความน่าเชื่อถือทางการเงิน โดยเฉพาะสำหรับกลุ่มผู้มีรายได้น้อยและผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ที่มักถูกมองข้ามจากระบบการเงินแบบดั้งเดิม"
ปัญหาสำคัญที่ทำให้คนจำนวนมากต้องพึ่งพาหนี้นอกระบบคือการขาดประวัติทางการเงินที่น่าเชื่อถือ คนกลุ่มนี้แม้จะมีศักยภาพในการชำระหนี้ แต่กลับไม่มีโอกาสเข้าถึงสินเชื่อในระบบ เพราะไม่มีหลักทรัพย์ค้ำประกันหรือไม่มีประวัติการใช้บริการทางการเงินที่เพียงพอ
อารีย์ สกอร์ แก้ปัญหานี้ด้วยการนำข้อมูลจากหลากหลายหน่วยงานมาวิเคราะห์ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ ทำให้สามารถประเมินความเสี่ยงของผู้กู้ได้แม่นยำยิ่งขึ้น โดยไม่ต้องพึ่งพาเพียงข้อมูลจากเครดิตบูโรหรือประวัติการชำระหนี้แบบเดิมเท่านั้น
"โครงการ Soft Loan Ari Score Sandbox" คือก้าวสำคัญในการทดลองนำอารีย์ สกอร์ มาใช้ในสถานการณ์จริง โดยจะทำงานร่วมกับระบบ Credit Scoring ที่มีอยู่เดิม ช่วยเพิ่มโอกาสให้ผู้ที่เคยถูกปฏิเสธจากสถาบันการเงินในระบบสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้มากขึ้น
การทดลองนี้จะช่วยให้สถาบันการเงินมีเครื่องมือใหม่ในการประเมินลูกค้า ทำให้สามารถปล่อยสินเชื่อได้อย่างมั่นใจมากขึ้น ขณะที่ลูกค้าก็ได้รับโอกาสและอัตราดอกเบี้ยที่เป็นธรรม ไม่ต้องพึ่งพาหนี้นอกระบบที่คิดดอกเบี้ยสูงถึง 200-300% ต่อปี
อารีย์ สกอร์ ไม่เพียงเป็นประโยชน์ต่อผู้กู้รายย่อยเท่านั้น แต่ยังสร้างผลดีในระดับมหภาคด้วย:
กระทรวงการคลังวางแผนพัฒนาอารีย์ สกอร์ อย่างต่อเนื่อง โดยจะบูรณาการร่วมกับหน่วยงานกำกับดูแลที่เกี่ยวข้อง อาทิ ธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่อปรับปรุงภูมิทัศน์ทางการเงิน (Financial Landscape) ให้รองรับความต้องการที่หลากหลายของประชาชนทุกกลุ่ม
"เราจะนำเทคโนโลยีและข้อมูลมาใช้ในการกำหนดนโยบายการเงินภาคประชาชนที่ตอบโจทย์บริบทของพื้นที่และความต้องการที่แท้จริงของประชาชนได้อย่างตรงจุดมากขึ้น" ดร.พรชัยกล่าว
อารีย์ สกอร์ จึงไม่ใช่เพียงเครื่องมือทางเทคโนโลยี แต่เป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนวิสัยทัศน์ของกระทรวงการคลังที่ต้องการสร้างระบบการเงินที่ทั่วถึง เป็นธรรม และยั่งยืน สอดรับกับบริบทเศรษฐกิจดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่ยังคงไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง