เจาะปมวิกฤตส่งไม้ต่อ เหตุใดความมั่งคั่งเอเชียอาจจบแค่รุ่นเรา

ท่ามกลางความมั่งคั่งในภูมิภาคเอเชียที่พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง กลับมีความกังวลของเจ้าของทรัพย์สินที่เพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัว การสำรวจล่าสุดจาก Sun Life เปิดเผยตัวเลขที่น่าตกใจว่า 6 ใน 10 ของเศรษฐีเอเชีย กำลังเผชิญความกลัวว่าความมั่งคั่งที่สร้างมาจะไปไม่รอดเมื่อตกไปอยู่ในมือของลูกหลาน

รายงานการวิจัย “Passing the torch: Building lasting legacies in Asia” ของ Sun Life ซึ่งได้สำรวจกลุ่มผู้มีความมั่งคั่งในฮ่องกง อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และเวียดนาม สะท้อนภาพความจริงที่ว่า ปัญหาใหญ่ที่สุดของการส่งมอบมรดกไม่ได้อยู่ที่จำนวนเงิน แต่อยู่ที่ความพร้อมของคนที่จะมารับช่วงต่อ

เมื่อทายาทยังไม่พร้อมรับไม้ต่อ ผลสำรวจชี้ว่าเจ้าของทรัพย์สินเกินครึ่ง (55%) กังวลว่าลูกหลานขาดทักษะทางการเงินที่จำเป็นในการบริหารจัดการมรดก และมีเพียง 31% เท่านั้นที่มั่นใจว่าคนรุ่นถัดไปจะสามารถรักษาและต่อยอดความมั่งคั่งให้งอกเงยได้จริง

สำหรับสาเหตุของความไม่พร้อมนั้น 58% มองว่าเป็นเรื่องช่องว่างระหว่างวัย โดยคนรุ่นใหม่มีลำดับความสำคัญในชีวิตที่แตกต่างจากรุ่นพ่อแม่ ตามมาด้วยการที่ลูกหลานไม่เข้ามามีส่วนร่วมในธุรกิจครอบครัว (39%) การตีความค่านิยมของครอบครัวที่แตกต่างกัน (30%) และความสัมพันธ์ระหว่างรุ่นที่ค่อยๆ ห่างเหิน (29%)

เป้าหมายชัดเจน...แต่ไร้แผนปฏิบัติ ในฝั่งของความคาดหวัง เจ้าของทรัพย์สินส่วนใหญ่มีเป้าหมายที่ชัดเจน โดย 59% ต้องการให้ลูกหลานนำมรดกไปลงทุนต่อยอด ไม่ว่าจะเป็นในสินทรัพย์การเงิน ประกันชีวิต หรือธุรกิจครอบครัว และในสัดส่วนเท่ากัน (59%) มุ่งหวังให้มรดกเป็นหลักประกันความมั่นคงในชีวิต เช่น ที่อยู่อาศัยและค่ารักษาพยาบาล รวมถึงใช้เป็นทุนการศึกษา (56%)

แต่ความเป็นจริงกลับสวนทางกับความตั้งใจ แม้ 70% จะตระหนักดีว่าการวางแผนล่วงหน้าเป็นเรื่องสำคัญ แต่กลับมีเพียง 19% ที่มั่นใจว่าตนเตรียมการไว้พร้อมแล้ว และที่น่ากังวลยิ่งกว่าคือ มีเพียง 10% ที่ทำแผนส่งมอบมรดกเสร็จสมบูรณ์และได้สื่อสารให้ทายาทรับทราบ ในขณะที่ 31% ยอมรับตรงๆ ว่า “ยังไม่ได้เริ่มต้นทำอะไรเลย”

รู้ว่าต้องทำ แต่กับดักคือการไม่ลงมือ ปัญหาไม่ได้เกิดจากการขาดความรู้ ข้อมูลระบุว่า 70% รู้จักพินัยกรรมและเครื่องมือต่างๆ ในการวางแผนมรดก แต่เมื่อถามถึงการลงมือทำจริง ตัวเลขกลับลดเหลือเพียง 38% เช่นเดียวกับการใช้ที่ปรึกษาทางการเงิน ที่แม้จะทราบถึงความสำคัญสูงถึง 67% แต่ในทางปฏิบัติมีเพียง 36% ที่เลือกขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ นอกจากนี้จุดอ่อนสำคัญยังอยู่ที่คุณภาพของการสื่อสาร พบว่า 44% ของครอบครัวคุยเรื่องมรดกแบบไม่เป็นทางการหรือ “ทีเล่นทีจริง” ซึ่งมีเพียง 27% เท่านั้นที่มองว่าวิธีการแบบนี้ได้ผล

คำถามสำคัญคือวันนี้คุณคุยกับทายาทแบบไหน ในมุมมองของผู้เชี่ยวชาญด้านการวางแผนส่งมอบความมั่งคั่ง ได้ทิ้งประเด็นที่ชวนคิดไว้ว่า ปัญหาอาจไม่ได้อยู่ที่ครอบครัวไม่คุยกัน แต่อยู่ที่คุยกันแบบไหนมากกว่า หากบทสนทนานั้นไร้โครงสร้างและขาดการติดตามผล ความตั้งใจที่ดีในการส่งมอบมรดกย่อมสูญเปล่า

ดังนั้นโจทย์สำคัญของผู้นำครอบครัวในวันนี้ จึงไม่ใช่แค่การเริ่มเปิดปากคุย แต่คือการสร้างระบบการสื่อสารที่เป็นทางการ เพื่อเปลี่ยนความไม่แน่นอนให้เป็นความชัดเจน และเปลี่ยนความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้น ให้กลายเป็นพลังในการขับเคลื่อนความมั่งคั่งสู่ เจเนอเรชันถัดไปอย่างมั่นคงให้ได้นั่นเอง

ที่มา: Finews.asia. (2025). Sun Life: Most Asians Fear Wealth Won’t Last Beyond NextGen. Retrieved from https://www.finews.asia/finance/44273-sun-life-legacy-planning-wealth-transfer-asia