ดัชนีดึงดูดคนเก่งโลก ไทยร่วงอันดับ 79 คนฉลาดกำลังแห่ไป “สวิตเซอร์แลนด์”

อยากให้บริษัทระดับโลกย้ายฐานมาประเทศไทย ?  บริษัทรถยนต์ไฟฟ้ามาตั้งโรงงานผลิต ? นักลงทุนต่างชาติเข้ามาลงทุนในไทยมากขึ้น เพื่อผลักดันเศรษฐกิจให้เติบโต ?  ทั้งหมดนี้นอกจากสภาพแวดล้อมอื่น ตลาดแรงงานก็ต้องพร้อมรองรับด้วย 

Global Talent Competitiveness Index ประจำปี 2023 โดยสถาบันทางการ INSEAD ที่ร่วมมือกับ Portulans Institute และองค์กร Accenture ระบุว่า การแข่งขันด้านความสามารถของประเทศต่างๆ คาดว่าจะรุนแรงขึ้นในทศวรรษหน้า เนื่องจากความไม่แน่นอนและความตึงเครียดระหว่างประเทศยังคงทำให้การค้า การลงทุน และการเมืองรุนแรงขึ้น คุณภาพชีวิตและความยั่งยืนจะเป็นทรัพย์สินที่สำคัญสำหรับประเทศที่ตั้งตนเป็นศูนย์กลางผู้มีความสามารถ

นอกจากนี้ การเข้ามาของ AI ในอุตสาหกรรมต่างๆ อาจทำให้ความเหลื่อมล้ำของบุคลากรรุนแรงขึ้น แรงงานที่ไม่มีคุณสมบัติหรือคุณสมบัติต่ำจะต้องรับแรงกดดันเพิ่มขึ้น ในขณะที่บางคนต้องทนทุกข์ทรมานจากการแข่งขันที่รุนแรงขึ้นจากอัลกอริธึมและอุปกรณ์พิเศษ

ทรัพยากรที่สำคัญเเละขาดไม่ได้ในศึกนี้ก็คือ เเรงงานทักษะสูง หรือ Talent ประเทศที่มีคนเก่งที่เป็นกำลังสำคัญขับเคลื่อนประเทศ จะเพิ่มความน่าสนใจให้ประเทศจนดึงดูดคนเก่ง ๆ จากประเทศออื่น ๆ ทั่วโลกให้เข้ามาเสริมทัพ

เพื่อให้เห็นภาพ รายงานข้อมูลดัชนีชี้วัดศักยภาพการแข่งขันด้านทรัพยากรมนุษย์โลก (The Global Talent Competitiveness Index 2023 หรือ GTCI) ประเทศไหนพัฒนาแรงงานได้ดีและยังดึงดูดคนเก่ง คนฉลาดจากทั่วโลกจากประเทศอื่น ๆ บ้าง เเต่ก่อนอื่นไปดูว่ารายงานใช้อะไรเป็นตัวชี้วัด 

ปัจจัยวิเคราะห์และจัดอันดับ 6 มิติ

• ส่งเสริมภายในประเทศ (Enable) ซึ่งจะเชื่อมโยงนโยบาย กฎหมาย การตลาด ธุรกิจและแรงงาน
• ดึงดูดแรงงาน (Attract) ไม่ว่าจะเป็นการเปิดรับแรงงานต่างชาติ สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อแรงงานในประเทศ
• พัฒนาแรงงาน (Grow) ได้แก่ การศึกษา การเข้าถึงโอกาส
• รักษาฐานแรงงาน (Retain) คือ ความยั่งยืนในชีวิตการทำงานและการใช้ชีวิต
• ทักษะสายวิชาชีพ (Vocational and Technical Skills) เชื่อมโยงการส่งเสริมทักษะและตลาดแรงงานรองรับ
• ความสามารถระดับสูงของแรงงาน (Global Knowledge Skills)

คนฉลาดกำลังแห่ไป “สวิตเซอร์แลนด์” ยุโรปยังมงลง 

"สวิตเซอร์แลนด์" เป็นประเทศที่มีการแข่งขันด้านผู้มีความสามารถมากที่สุดในโลกอีกครั้ง ตามข้อมูลจาก Global Talent Competitiveness Index ประจำปี 2023 โดย ประเทศในยุโรปครองมงกุฎนี้ มาเป็นเวลา 10 ปีติดต่อกัน โดยได้รับประโยชน์จากการคุ้มครองทางสังคมในระดับสูงและคุณภาพของสภาพแวดล้อมของประเทศ 

ในทำนองเดียวกัน "สิงคโปร์" ยังครองตำแหน่งที่ 2 ด้วยกำลังแรงงานที่มีการศึกษาสูงและเศรษฐกิจเชิงนวัตกรรม ตามมาด้วย "สหรัฐอเมริกา" ซึ่งไต่ขึ้นสู่อันดับที่ 3 หลังจากอยู่ในอันดับที่ 4 ใน ปี 2022

รายงานประจำปีดังกล่าวจะวัดว่า 134 ประเทศดึงดูด เติบโต และรักษาบุคลากรที่มีความสามารถของประเทศได้อย่างไร จะเห็นได้ว่าประเทศที่ติดอันดับ 10 อันดับแรก ยังคงมีเสถียรภาพตลอดทศวรรษที่ผ่านมา โดยสวิตเซอร์แลนด์และสิงคโปร์ติดอันดับ "ผู้นำที่ชัดเจน" อย่างต่อเนื่อง

รายงานระบุว่า ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา เกิดการความเชื่อมโยงที่ไม่เปลี่ยนแปลงระหว่าง "ความมั่งคั่ง" ของประเทศและความสามารถในการแข่งขันของประเทศ โดยประเทศที่ร่ำรวยกว่ายังคงโดดเด่นกว่าประเทศที่ยากจนกว่า

อินเดีย-ประเทศเศรษฐกิจอันดับ 3 ของโลก ? ไม่ง่าย 

เมื่อเจาะลึกลงไปอีกจะเห็นว่า ประเทศในยุโรปอื่นๆ ก็มีดัชนีที่ดีเช่นกัน เดนมาร์ก เนเธอร์แลนด์ ฟินแลนด์ และนอร์เวย์ มาอยู่ในอันดับที่ 4,5,6 และ 7 ตามลำดับ  นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงประเทศที่โดดเด่นอื่นๆ อย่าง ออสเตรเลีย มาอันดับที่ 8 และ สหราชอาณาจักรอันดับที่ 10 จีน ขยับขึ้นมาจากอันดับที่ 47 มาเป็นอันดับที่ 40

ขณะที่ "อินเดีย" ซึ่งได้รับการคาดการณ์อย่างกว้างขวางว่าจะกลายเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 3 ภายในปี 2030 เข้ามาอยู่ในอันดับที่ 103 ด้วยเหตุผลที่ว่าเกี่ยวกับ "ความเชื่อมั่นทางธุรกิจที่ตกต่ำ" ซึ่งบั่นทอนความสามารถในการดึงดูดผู้มีความสามารถทั้งจากต่างประเทศและในประเทศ เเละอาจนำไปสู่ความไม่สอดคล้องของทักษะที่เพิ่มขึ้น และความยากลำบากในการหาพนักงานที่มีทักษะมากขึ้นด้วย 

ดัชนีดึงดูดคนเก่งโลก ไทยร่วงอันดับ 79

กลับมาประเทศไทย การจัดอันดับปี 2022 อยู่ในอันดับ 75 จาก 133 ประเทศ แต่ในปี 2023 ตกมาอยู่อันดับที่ 79 จาก 134 ประเทศ จัดอยู่ในกลุ่มค่อนข้างท้ายตาราง 

มิติการส่งเสริมภายในประเทศ (Enable) 43.79 คะแนน อยู่อันดับ 65 (ปี 2022 อันดับ 62)

มิติการดึงดูดแรงงาน (Attract) 44.37 คะแนน อยู่อันดับ 92 (เท่าปี 2022) สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นว่า ความอดทนของเเรงงานต่างชาติมีน้อย อยู่ในอันดับที่ 125 ซึ่งอาจมาจากปัญหาสิทธิมนุษยชนในกลุ่มแรงงานระดับล่าง เช่น ค่าแรงถูก สวัสดิการ จึงไม่ใช่จุดหมายของกลุ่มแรงงานคุณภาพจากต่างชาติเมื่อเทียบกับกลุ่มประเทศพัฒนา 

มิติการพัฒนาแรงงาน (Grow) 40.19 คะแนน อยู่อันดับ 61 (ปีที่แล้วอันดับ 62) ซึ่งเกี่ยวกับการเรียนสายวิชาชีพที่ส่งผลต่อการพัฒนาแรงงานอุตสาหกรรม ระบบการศึกษาของไทยไม่ได้ออกแบบให้ตอบโจทย์ Lifelong Learning หรือ การเรียนรู้ตลอดชีวิต ทำให้มีโอกาสเติบโตบนหน้าที่การงานค่อนข้างยาก

มิติการรักษาฐานแรงงาน (Retain) 50.09 คะแนน อยู่อันดับ 83  (ปี 2022 อยู่อันดับ78) ซึ่งเกี่ยวกับ ระบบบำนาญ ความปลอดภัย ความมั่นคง 

ทักษะสายวิชาชีพ (Vocational and Technical Skills) 41.03 คะแนน อยู่อันดับ 81 (ปี 2022 อยู่อันดับ 76) แรงงานสายวิชาชีพน้อย ซึ่งทำให้ขายแรงงานกลุ่มทักษะระดับกลาง หลายหลักสูตรยังขาดการประยุกต์เทคโนโลยีดิจิทัล

มิติความรู้ความสามารถระดับสูงของแรงงาน (Global Knowledge Skills) 25.16 คะแนน อยู่ในอับดับ 68 (ปี 2022 อยู่อันดับ 66) การส่งเสริมแนวทาง R&D ซึ่งก็คือ การวิจัยและพัฒนา (Research & Development) ของไทยยังน้อย ทำให้มีจำนวนนักผู้เชชี่ยวชาญ นักวิจัย ในด้านเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์ นวัตกรรม ยังขาดแคลนอยู่มาก ซึ่งส่งผลต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในด้านเทคโนโลยีดิจทัล 

 

ที่มาข้อมูล 

• The Global Talent Competitiveness Index 2023
• The Global Talent Competitiveness Index 2022