ธุรกิจครอบครัวในเอเชียมีวิธีสร้างคุณค่าอย่างไร

ธุรกิจครอบครัวในเอเชีย ถือเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญของเศรษฐกิจโลก โดยมีสัดส่วนมากกว่า 70% ของ GDP ทั่วโลก และเป็นแหล่งจ้างงานกว่า 60% ของแรงงานทั้งหมด โดยธุรกิจครอบครัวสร้างคุณค่าที่ยั่งยืนผ่านวิสัยทัศน์ที่มองไกลข้ามรุ่น การปลูกฝังค่านิยมครอบครัวอย่างลึกซึ้ง

การบริหารจัดการเงินอย่างรอบคอบ และการสร้างความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในทุกระดับ ซึ่งการเข้าใจแนวทางที่ธุรกิจเหล่านี้ใช้ในการสร้างคุณค่า ไม่เพียงช่วยให้เห็นภาพแห่งความยั่งยืนที่แท้จริงเท่านั้น แต่ยังชี้ให้เห็นถึงบทเรียนที่องค์กรทั่วโลกสามารถนำไปปรับใช้ได้เช่นกัน โดยธุรกิจครอบครัวในเอเชียสร้างคุณค่าอย่างยั่งยืนผ่านแนวทางสำคัญ 5 ประการ ดังนี้

1. มุมมองระยะยาว (Long-Term Perspective) ธุรกิจครอบครัวไม่ได้ยึดติดกับผลกำไรระยะสั้นหรือรายไตรมาส หากแต่มุ่งเน้นไปที่ความยั่งยืนในช่วง 10–20 ปีข้างหน้า โดยมองธุรกิจเป็นมรดกที่ต้องส่งต่อให้คนรุ่นหลัง การลงทุนจึงมักตั้งอยู่บนรากฐานของวิสัยทัศน์ระยะยาว ความมั่นคง และการเติบโตอย่างต่อเนื่อง

2. วัฒนธรรมองค์กรที่แข็งแกร่ง (Strong Organizational Culture) ค่านิยมของครอบครัว เช่น ความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ และจิตสำนึกต่อสังคม ถูกหล่อหลอมและถ่ายทอดเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมองค์กรอย่างลึกซึ้ง พนักงานจึงรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวใหญ่ มีความจงรักภักดีสูง อัตราการลาออกต่ำ และมีส่วนร่วมอย่างจริงจัง อีกทั้งโครงสร้างที่มีการตัดสินใจรวมศูนย์ ยังช่วยให้ธุรกิจตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็วและยืดหยุ่น

3. ความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น (Deep Relationships) ธุรกิจครอบครัวมักสั่งสมความไว้วางใจจากรุ่นสู่รุ่นกับลูกค้า และให้ความสำคัญกับสวัสดิการของพนักงานตลอดเส้นทางอาชีพ รวมถึงยังลงทุนพัฒนาชุมชนอย่างจริงจัง ส่งผลให้ความรับผิดชอบต่อสังคมฝังรากลึกเป็นส่วนหนึ่งของตัวตนทางธุรกิจ

4. ความยืดหยุ่นและการปรับตัว (Resilience and Adaptability) ความผูกพันภายในครอบครัวและประสบการณ์ที่สั่งสมมายาวนาน ทำให้ธุรกิจครอบครัวสามารถรับมือกับวิกฤตได้อย่างแข็งแกร่ง ความมุ่งมั่นในการสืบทอดกิจการทำให้ต้องนำนวัตกรรมมาใช้ ขณะเดียวกันการส่งไม้ต่อสู่คนรุ่นใหม่ ยังเปิดโอกาสให้ความรู้ด้านดิจิทัลและแนวคิด ESG ถูกผสานเข้ากับรากฐานของธุรกิจเดิมได้อย่างลงตัว

5. การบริหารจัดการด้านการเงินอย่างรอบคอบ (Prudent Financial Stewardship) ธุรกิจครอบครัวในเอเชียมักเติบโตจากกำไรสะสม มากกว่าการพึ่งพาหนี้สิน และยังให้ความสำคัญกับการแยกทรัพย์สินส่วนตัวออกจากทรัพย์สินของกิจการอย่างชัดเจน เพื่อลดความเสี่ยงทางการเงิน และรักษาความมั่งคั่งของครอบครัวในระยะยาว

ความท้าทายและอนาคตข้างหน้า แม้ธุรกิจครอบครัวในเอเชียจะมีรากฐานที่มั่นคงและดำเนินกิจการมาอย่างยาวนาน แต่ในโลกยุคใหม่ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ก็ยังต้องเผชิญกับความท้าทายสำคัญหลากหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นความขัดแย้งระหว่างรุ่นอันเกิดจากความแตกต่างด้านค่านิยม ทัศนคติ และแนวคิดของผู้ก่อตั้งกับทายาทรุ่นใหม่

โดยเฉพาะในช่วงเวลาของการเปลี่ยนผ่านอำนาจ การปรับโครงสร้างองค์กรให้มีความเป็นมืออาชีพมากขึ้น ทั้งในด้านระบบกำกับดูแล การบริหารจัดการงาน และการแบ่งบทบาทหน้าที่อย่างชัดเจน อาจสวนทางกับวิธีการบริหารแบบดั้งเดิมที่เน้นความสัมพันธ์ส่วนบุคคล

นอกจากนี้ความเร็วของเทคโนโลยีและแรงกดดันจากการแข่งขันในระดับโลก ยังทำให้ธุรกิจครอบครัวต้องเร่งปรับตัวสู่เศรษฐกิจดิจิทัล ขณะเดียวกันก็ยังต้องเผชิญกับความท้าทายในการรักษาสมดุลระหว่างค่านิยมดั้งเดิมกับการเปิดรับนวัตกรรมและแนวคิดใหม่ๆ เพื่อรักษาอัตลักษณ์และความยั่งยืนของธุรกิจไว้ในระยะยาวด้วย

บทสรุป ธุรกิจครอบครัวในเอเชียได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า ความสำเร็จในระยะยาวไม่สามารถวัดได้เพียงแค่ผลกำไรระยะสั้น หากแต่ต้องอาศัยวิสัยทัศน์ข้ามรุ่น ค่านิยมที่หยั่งรากลึกในครอบครัว วัฒนธรรมองค์กรที่แข็งแกร่ง ความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และวินัยทางการเงินที่มั่นคง

ทั้งนี้มีถึง 93% ของธุรกิจครอบครัวที่มีประสิทธิภาพสูง ที่ขับเคลื่อนกิจการด้วยเป้าหมายที่ลึกซึ้งยิ่งกว่าการแสวงหากำไร โดยกำลังเปลี่ยนมรดกให้กลายเป็นเครื่องยนต์แห่งการพัฒนา ที่สามารถสร้างความรุ่งเรืองได้อย่างยั่งยืนข้ามยุคสมัยได้เลยทีเดียว

ที่มา: Hashwani, M. (2024, April 13). How Family Businesses Create Value: Lessons from Asia. Entrepreneur. Retrieved from https://www.entrepreneur.com/en-ae/growth-strategies/how-family-businesses-create-value/472539