บอลลูนสอดแนมเป็นเหตุ "บลิงเคน" เลื่อนเยือนจีนไม่มีกำหนด

เจ้าหน้าที่ กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ เปิดเผยวานนี้ (3 ก.พ.) ว่า นายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ ได้ตัดสินใจเลื่อน การเดินทางเยือนจีน โดยไม่มีกำหนด หลังเกิดเหตุการณ์ บอลลูนสอดแนมของจีน ละเมิดน่านฟ้าสหรัฐ

"หลังการหารือกันกับเจ้าหน้าที่ในหลายฝ่าย เราได้ข้อสรุปว่าขณะนี้ไม่ใช่เวลาเหมาะสมที่ท่านรัฐมนตรีบลิงเคนจะเดินทางไปยังจีน โดยเราได้เห็นแถลงการณ์แสดงความเสียใจจากจีนแล้ว แต่การปรากฎของบอลลูนลูกนี้ ถือเป็นการละเมิดอธิปไตยของสหรัฐ รวมทั้งละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้"

เจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐกล่าวว่า รัฐมนตรีบลิงเคนได้แจ้งไปยังนายหวัง อี้ ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมาธิการฝ่ายการต่างประเทศกลางของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เกี่ยวกับการเลื่อนการเดินทางในครั้งนี้แล้ว แต่ก็ได้แสดงความประสงค์ที่จะเดินทางเยือนจีนให้เร็วที่สุดเมื่อสถานการณ์เอื้ออำนวย

ทั้งนี้ เดิมนายบลิงเคนมีกำหนดเดินทางเยือนจีนในวันที่ 5-6 ก.พ.นี้ เพื่อพบปะกับนายฉิน กัง รัฐมนตรีต่างประเทศของจีนที่กรุงปักกิ่ง

การเดินทางดังกล่าวเป็นไปตามข้อตกลงระหว่างประธานาธิบดีโจ ไบเดน ผู้นำสหรัฐ และประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ผู้นำจีน ในการประชุมสุดยอด G20 ที่อินโดนีเซียเมื่อเดือนพ.ย.ที่ผ่านมา (2565) เพื่อกระชับความสัมพันธ์ และผ่อนคลายความตึงเครียดระหว่างประเทศทั้งสอง

จีนยอมรับ “เป็นบอลลูนของจีนเอง” แต่...

เมื่อวันศุกร์ (3 ก.พ.) กระทรวงการต่างประเทศจีน ได้ออกแถลงการณ์แสดงความเสียใจต่อเหตุการณ์ที่มีการพบบอลลูนของจีนลอยอยู่เหนือน่านฟ้าสหรัฐ

"บอลลูนลำนี้มาจากจีน โดยเป็นเรือเหาะของพลเรือนที่ใช้สำหรับการวิจัยด้านอุตุนิยมวิทยา แต่เนื่องจากอิทธิพลของกระแสลมทางทิศตะวันตก และความสามารถที่จำกัดในการควบคุมเรือเหาะ จึงทำให้เรือเหาะลำนี้เบี่ยงเบนออกจากทิศทางที่มีการกำหนดไว้" และ

"จีนขอแสดงความเสียใจต่อความผิดพลาดจากการที่ลูกบอลลูนนี้ได้ลอยเข้าสู่สหรัฐอันเนื่องจากปัจจัยที่ไม่สามารถควบคุมได้ และจีนจะยังคงดำเนินการติดต่อสื่อสารกับทางสหรัฐเพื่อจัดการต่อเหตุการณ์นี้อย่างเหมาะสม" แถลงการณ์ของฝ่ายจีนระบุ

ปฏิกริยาและข้อมูลจากฝั่งเพนตากอน

ทางด้านกองทัพสหรัฐระบุว่า บอลลูนดังกล่าวเป็น “บอลลูนสอดแนม” โดยถูกตรวจพบเหนือน่านฟ้าของรัฐมอนทานาเมื่อวันพุธที่ผ่านมา (1 ก.พ.) ซึ่งบริเวณดังกล่าวเป็นที่ตั้งของฐานทัพอากาศมัลสตรอม และเป็นคลังเก็บขีปนาวุธนิวเคลียร์ของสหรัฐด้วย

กระทรวงกลาโหมสหรัฐ (เพนตากอน) เปิดเผยเมื่อวันศุกร์ (3 ก.พ.) ว่า บอลลูนสอดแนมของจีนลอยเปลี่ยนทิศทางเข้าไปในตอนกลางของประเทศสหรัฐ ที่ระดับความสูง 18,300 เมตร ซึ่งแสดงให้เห็นว่าบอลลูนลูกนี้ “ถูกควบคุมได้”  

การเปิดเผยเรื่องทิศทางการมุ่งหน้าของบอลลูนลูกนี้ ถือเป็นความท้าทายต่อแถลงการณ์ของรัฐบาลจีน ที่ว่าบอลลูนดังกล่าวเป็นบอลลูนของพลเรือนที่ถูกลมพัดและลอยเข้าไปในดินแดนอเมริกาโดยไม่ได้ตั้งใจ

พลอากาศจัตวาแพทริก ไรเดอร์ โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐ แถลงข่าวที่เพนตากอนว่า "เราทราบแล้วว่านี่คือบอลลูนสอดแนมของจีนซึ่งสามารถควบคุมบังคับได้" แต่มิได้ระบุชัดเจนว่าบอลลูนทำงานอย่างไร และใครในประเทศจีนที่เป็นผู้ควบคุมทิศทาง

ความสัมพันธ์ที่ร้าวฉานหนักขึ้น

การตัดสินใจเลื่อนการเดินทางเยือนจีนของนายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ ที่เดิมกำหนดไว้ในวันที่ 5-6 ก.พ.นี้ ถือเป็นความเสียหายต่อโอกาสในการกระชับความสัมพันธ์ของสองประเทศที่เกิดรอยร้าวหลายด้านในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

เจ้าหน้าที่ระดับสูงด้านกลาโหมสหรัฐให้ข้อมูลกับผู้สื่อข่าวว่า สหรัฐได้สกัดและติดตามบอลลูนดังกล่าวตั้งแต่เข้ามาถึงน่านฟ้าสหรัฐเมื่อ 2-3 วันก่อน ทำให้นายลอยด์ ออสติน รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐ ที่อยู่ระหว่างการเยือนฟิลิปปินส์ ต้องเรียกประชุมเจ้าหน้าที่ระดับสูงของเพนตากอนในประเด็นนี้เป็นการด่วน

ในตอนแรกนั้น เจ้าหน้าที่กลาโหมสหรัฐพิจารณาแผนจะยิงบอลลูนดังกล่าวที่ลอยเหนือรัฐมอนทานาเมื่อวันพุธให้ร่วงลงมา แต่ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ตัดสินใจยังไม่ให้ยิง ด้วยเหตุผลด้านความเสี่ยงจากซากบอลลูนหากถูกยิงตกลงมา

ทั้งนี้ รัฐมอนทานาของสหรัฐ เป็นที่ตั้งของฐานทัพอากาศมัลม์สตรอม (Malmstrom) ที่เป็นแหล่งเก็บขีปนาวุธข้ามทวีป 150 ลูก

เมื่อวันพฤหัสบดี ( 2 ก.พ.) พลอากาศจัตวาไรเดอร์ โฆษกกลาโหมสหรัฐกล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า บอลลูนดังกล่าวกำลังเดินทางไปที่ความสูงเหนือเส้นทางการจราจรทางอากาศเชิงพาณิชย์ และไม่ได้เป็นภัยคุกคามด้านการทหารหรือต่อผู้คนที่อยู่เบื้องล่าง

กองทัพสหรัฐจะยังไม่เปิดเผยตำแหน่งที่ชัดเจนของบอลลูนลูกนี้ และว่า ประชาชนในรัฐนั้น ๆ สามารถมองขึ้นไปบนท้องฟ้าได้เพื่อดูว่าบอลลูนอยู่ตรงไหนหากต้องการ

ที่ผ่านมา บอลลูนสอดแนมที่บินเหนือน่านฟ้าสหรัฐเกิดขึ้นหลายครั้งในช่วงไม่กี่ปีมานี้ แต่บอลลูนลูกล่าสุดที่ตกเป็นประเด็นข่าว ได้ลอยเหนือน่านฟ้าสหรัฐเป็นเวลานานกว่าครั้งก่อน ๆ จนเป็นที่สังเกตได้ชัด

นายมาร์โก รูบิโอ วุฒิสมาชิกพรรครีพับลิกัน ในฐานะคณะกรรมาธิการด้านข่าวกรองแห่งวุฒิสภาสหรัฐ ให้ความเห็นว่า บอลลูนสอดแนมเป็นสิ่งที่น่าตกใจแต่ไม่น่าประหลาดใจนัก โดยย้ำว่า ระดับของการจารกรรมที่มุ่งเป้ามายังประเทศสหรัฐโดยฝีมือรัฐบาลปักกิ่งนั้น เริ่มรุนแรงและโจ่งแจ้งมากขึ้นในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา