ธ.ก.ส.จ่อระบายข้าว 6.5 หมื่นตัน จับตา ‘หอมสยาม’ ข้าวพันธุ์ใหม่

“ฐานเศรษฐกิจ” ยังคงเกาะติดข้าวคงค้างในโครงการสินเชื่อชะลอการขายข้าวเปลือกนาปี ปีการผลิต 2567/68 หรือ จำนำยุ้งฉาง (เฉพาะข้าวเปลือกเจ้าและข้าวเปลือกปทุมธานี) วงเงินรวมกว่า 35,000 ล้านบาทโดยเกษตรกรกู้ได้รายละไม่เกิน 300,000 บาท สหกรณ์การเกษตรและชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งละไม่เกิน 300 ล้านบาท กลุ่มเกษตรกรแห่งละไม่เกิน 20 ล้านบาท และวิสาหกิจชุมชนแห่งละไม่เกิน 5 ล้านบาท โดยเกษตรกรและสถาบันเกษตรกรไม่ต้องชำระดอกเบี้ย

ทั้งนี้ เนื่องจากรัฐบาลได้รับภาระในการชำระดอกเบี้ยแทน เพื่อป้องกันปัญหาผลผลิตข้าวเปลือกล้นตลาดและมีราคาตกต่ำ รวมถึงเสริมสภาพคล่องให้เกษตรกรและสถาบันเกษตรกรมีเงินหมุนเวียนระหว่างชะลอการขายข้าว และรองรับปริมาณข้าวเปลือกจากท้องตลาด 3 ล้านตันโดยมีประเภทข้าวเปลือกที่เข้าร่วมโครงการ ได้แก่ ข้าวเปลือกหอมมะลิ ข้าวเปลือกเจ้า ข้าวเปลือกปทุมธานี และข้าวเปลือกเหนียว

แหล่งข่าวจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ถึงวิธีปฏิบัติการระบายข้าวเปลือกในโครงการจำนำยุ้งฉางว่าให้ ธ.ก.ส.สาขาสำรวจปริมาณข้าวเปลือกเจ้า และข้าวเปลือกปทุมธานีที่หลุดจำนำกว่า 6.5 หมื่นตัน ซึ่งอยู่ในพื้นที่ 6 จังหวัด ได้แก่ เพชรบูรณ์, นครสวรรค์, อุตรดิตถ์, อุทัยธานี, ตาก และกาญจนบุรี ที่เป็นหลักประกันตามโครงการ พร้อมให้คณะอนุกรรมการฯ ระดับจังหวัดพิจารณากำหนดหลักเกณฑ์ เงื่อนไข และวิธีการการระบายข้าวเปลือกหลักประกัน

โดยให้ ธ.ก.ส.สาขาวางแผนและนัดประชุมชี้แจงเกษตรกร/สถาบันเกษตรกรที่จะนำข้าวเปลือกมาส่งมอบ ณ สถานที่ที่คณะอนุกรรมการฯ ระดับจังหวัดกำหนดหลังจากนั้นให้สำนักงาน ธ.ก.ส.จังหวัดแจ้งรายละเอียด เช่น วันที่ประกาศประมูล, วันที่ยื่นซอง และเปิดซองประมูลให้ทราบภายใน 3 วันทำการ อย่างไรก็ดีก่อนที่จะประมูล ขอให้ ธ.ก.ส.สาขาจังหวัด ประชุมซักซ้อมพนักงานผู้ที่เกี่ยวข้องให้มีความเข้าใจอย่างชัดเจนถึงหลักการ วิธีการ ขั้นตอน แนวทางและเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการระบายข้าวเปลือกตามโครงการฯ และนำไปปฏิบัติให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน

แหล่งข่าว ธ.ก.ส. กล่าวอีกว่า ถึงหลักเกณฑ์ เงื่อนไขการระบายข้าวเปลือกหลักประกัน ในพื้นที่จุดระบายส่งมอบข้าวเปลือกอาจมีผู้แทนเกษตรกรที่ได้รับมอบหมายเพื่อช่วยทำหน้าที่กำกับดูแล สังเกตการณ์ และอำนวยความสะดวกในการระบายข้าวเปลือก โดยมีค่าตอบแทนไม่เกินคนละ 300 บาทต่อวันส่วนเกษตรกรและสถาบันเกษตรกรที่ประสงค์ระบายส่งมอบข้าวเปลือกจะต้องมีหนี้เงินกู้คงเหลือ ณ วันส่งมอบข้าวเปลือก และส่งมอบข้าวเปลือกไม่เกินปริมาณที่ใช้เป็นหลักประกันเงินกู้ตามโครงการ และต้องชำระหนี้เงินกู้พร้อมชำระดอกเบี้ยที่เกิดขึ้นให้เสร็จสิ้น

ส่วนข้าวเปลือกที่ส่งมอบไม่ตรงตามชนิดหรือคุณภาพที่กำหนด เช่น เมล็ดแดงเกิน 2% หรือมีข้าวชนิดอื่นปลอมปนเกิน 8% ให้สหกรณ์ต้องตกลงราคาขายกับผู้ซื้อเอง และรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการระบายข้าว และค่าเช่ายุ้งฉางและค่าจัดเก็บข้าวยังสามารถเบิกได้หากชำระหนี้ครบ แต่หากส่งมอบข้าวเกินปริมาณที่กำหนด ให้สหกรณ์ตกลงราคาขายกับผู้ซื้อและรับเงินโดยตรง

ทั้งนี้ ผู้ซื้อต้องวางเงินประกันกับธนาคาร อย่างน้อย 2 เท่าของปริมาณข้าวเปลือกที่รับมอบในแต่ละวัน เช่น รับข้าววันละ 100 ตัน ราคาตันละ 12,000 บาท ต้องวางเงิน 2.4 ล้านบาท โดยสาขาต้องควบคุมให้เป็นไปตามเงื่อนไขที่กล่าวมาทั้งหมดอย่างไรก็ดี แผนการระบายข้าวเปลือกจะต้องได้มติเห็นชอบจากคณะกรรมการนโยบายและบริหารข้าวแห่งชาติ (นบข.) ก่อน (อยู่ระหว่างการจัดตั้ง นบข.) ถึงจะดำเนินการตามแผนการระบายข้าวได้

ขณะที่นายเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวระหว่างการเดินทางสำรวจภาวการณ์ผลิตและการค้าข้าวนาปี ปีการเพาะปลูก 2568/69 ว่ามีความเป็นห่วงการพัฒนาพันธุ์ข้าวไทย ที่อาจจะมีความยุ่งยากในอนาคต เช่น พันธุ์ข้าวหอมสยาม ที่กำลังนิยมปลูกในพื้นที่ภาคอีสาน โดยเป็นข้าวเจ้าพันธุ์นาปี

มีลักษณะเด่นคือ หอมนุ่มเหมือนข้าวขาวดอกมะลิ 105 แต่ให้ผลผลิตสูงกว่า (เฉลี่ย 530 กก. ต่อไร่) มีต้นเตี้ยแข็งแรงไม่หักล้มง่ายอีกทั้งยังต้านทานโรคไหม้และทนแล้งได้ดี ซึ่งต้องทำให้เป็นมาตรฐานข้าวหอมไทย ต้องทำโซนนิ่ง และต้องมีตลาดให้ด้วย ไม่เช่นนั้นชาวนาปลูกผสมไปพื้นนาข้าวหอมมะลิ จะกลายไปเป็นปลอมปนกับข้าวหอมมะลิ เมื่อเวลาขายไป อาจทำให้มีปัญหาได้ เป็นข้อควรระวัง

นายเกรียงศักดิ์ ตาปนานนท์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมโรงสีข้าวไทย และที่ปรึกษากิตติมศักดิ์สมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย กล่าวถึงข้าวหอมสยามที่ชาวนาอีสานนิยมปลูกว่าสิ่งสำคัญคือ "ตลาด" จะเป็นผู้บ่งชี้ว่าตลาดจะไปได้ดีแค่ไหน ซึ่งอยากให้มีการทดลองขายว่า ผู้บริโภคให้ความนิยมหรือไม่ แล้วต้องชี้ให้ชัดว่าพื้นที่ใดที่เหมาะสมสำหรับการปลูกข้าวชนิดนี้ เพื่อไม่ให้ไปกระทบกับพันธุ์พื้นหลักของเดิมที่มีอยู่แล้ว

หน้า 9 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 45 ฉบับที่ 4,146 วันที่ 6 - 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568