เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2568 นพ.สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี ประธานกรรมการพัฒนาซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ และ ดร.นลินี ทวีสิน ประธานผู้แทนการค้าไทย ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการส่งเสริมตลาดนักท่องเที่ยวชาวอินเดีย ภายใต้คณะกรรมการพัฒนาซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ ร่วมประชุมกับ H.E. Mr. Nagesh Singh เอกอัครราชทูตอินเดียประจำประเทศไทย และผู้บริหารจากภาคเอกชนอินเดียรายใหญ่กว่า 10 บริษัท เพื่อหารือแนวทางจัดเทศกาล “ดิวาลี 2025” ในประเทศไทยอย่างยิ่งใหญ่ในเดือนตุลาคมนี้
ทั้งนี้มีเป้าหมายส่งเสริมภาพลักษณ์ของประเทศไทยในฐานะ Festival Destination ของภูมิภาค และดึงดูดนักท่องเที่ยวชาวอินเดียเข้าร่วมงานกว่า 500,000 คน ซึ่งการจัดงานเทศกาล “ดิวาลี” ครั้งนี้ จะอ้างอิงต้นแบบความสำเร็จจาก “งานมหาสงกรานต์ที่ได้จัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่”
โดยมีกิจกรรมหลัก อาทิ ขบวนพาเหรดแสงสีเสียง การแสดงศิลปวัฒนธรรมอินเดีย การจัด Global Fair การตกแต่งพื้นที่สำคัญ การแสดงแฟชั่นโชว์จากดีไซเนอร์ไทย–อินเดียชื่อดัง คอนเสิร์ตจากศิลปินที่มีชื่อเสียง และงานเทศกาลอาหารอินเดีย–ไทย เพื่อสะท้อนความหลากหลายทางวัฒนธรรมและรสนิยมร่วมสมัย ตลอดจนการเปิดพื้นที่ให้ภาคเอกชนจัดแสดงสินค้า บริการ และโปรโมชั่นด้านการท่องเที่ยว
ภาคเอกชนอินเดียที่เข้าร่วมประชุมต่างแสดงความยินดีที่จะให้การสนับสนุนการจัดงานอย่างเต็มที่ พร้อมชื่นชมบทบาทของภาครัฐไทยที่ให้ความสำคัญกับความร่วมมือเชิงสร้างสรรค์ในระดับประชาชนและวัฒนธรรม ซึ่งจะเป็นรากฐานที่แข็งแกร่งต่อการขยายความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจในระยะยาว
ดร.นลินี กล่าวว่า เทศกาลดิวาลีในไทยปีนี้จะเป็นเวทีสำคัญในการยกระดับความสัมพันธ์ไทย–อินเดียในหลากหลายมิติ ทั้งด้านวัฒนธรรม ประชาชน และเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในกลุ่มนักท่องเที่ยวอินเดียศักยภาพสูง ที่มีแนวโน้มเดินทางซ้ำและใช้จ่ายเฉลี่ยสูงกว่า 50,000 บาทต่อคนต่อทริป
นพ.สุรพงษ์ กล่าวว่า เทศกาลดิวาลีจะเป็นกลไกสำคัญของประเทศไทยในการส่งเสริมการท่องเที่ยว เศรษฐกิจ และการจับจ่ายใช้สอย พร้อมเดินหน้ายกระดับให้มีความยิ่งใหญ่เทียบเท่ากับเทศกาลสงกรานต์ และต่อยอดสู่การเป็นเทศกาลประจำภูมิภาคในอนาคต
ด้านเอกอัครราชทูตอินเดียยืนยันว่า ประเทศไทยเป็น “Preferred Destination” ของนักท่องเที่ยวอินเดีย โดยในปี 2567 ที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยวอินเดียเดินทางเข้าไทยมากกว่า 2.1 ล้านคน และมีเที่ยวบินตรงระหว่างอินเดีย–ไทยมากถึง 13 สายการบิน โดยเฉพาะในช่วงเดือนพฤศจิกายน–ธันวาคมที่เป็นฤดูกาลท่องเที่ยวสำคัญ
สำหรับดิวาลี (Diwali) หรือ ดีปาวลี (Deepavali) ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ของชาวอินเดีย และยังเป็นวันบูชาพระแม่ลักษมีด้วย โดยคำว่า ดี (di) หรือ ดีป (dee) คือ ประทีป (แสงสว่าง)
ส่วนอีกคำที่นำมาผสมคือ อวลิะ (avalih) หมายถึง แถวหรือแนว เมื่อผสมรวมกันในภาษาสันสกฤตจึงมีรูปเป็น ทีปาวลี ในภาษาฮินดีออกเสียง ดีปาวลี ซึ่งหมายถึง ประทีปที่ชาวอินเดียจุดไว้แล้ววางเป็นแถวนอกบ้านของตนเองอย่างงดงาม โดยเทศกาลดิวาลี ถือเป็นหนึ่งในเทศกาลฮินดูที่สำคัญที่สุด
ทั้งนี้ วันดีวาลี หรือ วันงานพิธีแห่งแสง เป็นวันพิธีสำคัญยิ่งพิธีหนึ่งของชาวฮินดู จะตรงกับวันแรม 14 ค่ำ เดือน การติ (KARRTKA) ตุลาคม-พฤศจิกายน โดยมีชื่อเรียกที่ต่างกันออกไปในแต่ละท้องถิ่น ทั้ง ดีวาลี ดีปาวลี พิธีนี้มีอยู่ 5 วัน และวันที่สำคัญที่เป็นหัวใจของงาน คือวันสุดท้าย คือวันดีวาลี เป็นวันที่พ่อค้าหรือผู้ทำธุรกิจจะถือว่าเป็นการเริ่มธุรกิจการงานหรือเปิดบัญชีหน้าใหม่ด้วย