กลุ่มทันตแพทย์รวมตัวคัดค้าน RSO

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า วันนี้(12 ต.ค.2559) กลุ่มทันตแพทย์รวมตัวกว่า 100 คนไปเดินคัดค้าน RSO คลินิกทันตกรรมทุกแห่งจะต้องมีเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยทางรังสี (Radiation Safety Officer :RSO) ประจำตลอดเวลาทำการ ที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ  จากคณะทันตแพทย์ไปกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  ถนนโยธี

เนื่องด้วยกรณีการเสนอแนะของทันตแพทยสภาไปยังปส.และได้มีการชี้แจงตอบกลับจากปส.โดยแบ่งได้เป็น 6 ประเด็นนั้น จึงอยากเสนอข้อเท็จจริงและความคิดเห็นเพื่อโต้แย้งต่อการชี้แจงของปส.ทีละประเด็น

1. คำชี้แจงของปส. เรื่องการใช้เกณฑ์จาก IAEA ในเรื่องการจัดประเภทของเครื่องถ่ายภาพรังสีและการกำหนดข้อกฏหมายตามที่ปส.อ้างถึง

-ให้ปส.ทบทวนวัตถุประสงค์ของ IAEA เนื่องจากเป็นองค์การความร่วมมือระหว่างประเทศในการใช้พลังงานปรมาณูเพื่อสันติและพัฒนาเศรษฐกิจ โดยมุ่งเน้นในด้านต่างๆ เรียงตามลำดับดังนี้ ด้านความมั่นคงของประเทศ ด้านพลังงาน ด้านอุตสาหกรรม ด้านการแพทย์และด้านการเกษตร ดังนั้นโดยบริบท(context) ของการประกอบกิจการแต่ละด้าน ย่อมต้องมีการบริหารจัดการในแนวทางที่ต่างกันโดยเฉพาะในด้านที่มีผู้ประกอบการที่มีใบประกอบวิชาชีพที่ถูกต้องตามกฏหมาย จึงเป็นการไม่เหมาะสมและไม่สอดคล้องต่อการปฏิบัติในการที่จะกำหนดระเบียบปฏิบัติและใช้เหมือนกัน

-ปัจจุบันเทคโนโลยีมีความก้าวหน้าไปมาก ในอดีตการใช้เครื่องถ่ายภาพทางรังสี ทางการแพทย์ยังเป็นระบบอนาลอก ในขณะที่ปัจจุบันเป็นระบบดิจิตอลควบคุมด้วยระบบคอมพิวเตอร์ รวมทั้งวัสดุในการประกอบก็ดีขึ้นทำให้เพิ่มความปลอดภัยมากขึ้น และลดข้อผิดพลาดจากการใช้คนทำงาน จึงมีประเด็นที่สงสัยว่าเจ้าหน้าที่rso มีบทบาทสำคัญในขั้นตอนใด ที่จะมาควบคุมการปฏิบัติงานของทันตแพทย์

-ในการกำหนดแนวทางด้านกฏหมาย IAEA นำเสนอให้ใช้เกณฑ์เรื่องวัตถุกำเนิดรังสี ที่กำหนดเป็นแนวทางในการดำเนินงาน แต่ให้ปรับแนวทางให้สอดคล้องและเหมาะสมกับบริบทของแต่ละประเทศ เนื่องจากกฏหมายและบริบทแต่ละประเทศไม่เหมือนกัน มิใช่ออกกฏบังคับตามใจชอบโดยไม่ดูความเหมาะสมของแต่ละกิจการ แม้แต่ใน ICRP ก็นำเสนอไว้เช่นนี้

2.คำชี้แจงจากปส. เรื่องคลินิกทันตกรรมต้องมีเจ้าหน้าที่ rso ประจำหากทันตแพทย์ต้องการถ่ายภาพรังสีเองต้องปฏิบัติการภายใต้การควบคุมของเจ้าหน้าที่ rso

-ผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์ปฏิบัติงานภายใต้หลักวิชาการอ้างอิงตาม Clinical Practice Guidlines ของแต่ละสาขาวิชาชีพ การที่ต้องปฏิบัติงานเกี่ยวกับงานทางด้านรังสีเพื่อการวินิจฉัย(diagnostic radiology) หรือเพื่อการรักษา(radiotherapy) ย่อมต้องมีความรู้ความสามารถจึงจะปฏิบัติงานได้ แต่เจ้าหน้าที่ rsoไม่ใช่วิชาชีพที่รักษาผู้ป่วยและไม่สามารถถ่ายถาพรังสี หรือรักษาผู้ป่วยด้วยเครื่องถ่ายรังสีเองได้ ต้องได้รับคำสั่งจากผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์ ดังนั้นการที่ปส.ชี้แจงว่า ทันตแพทย์ต้องปฏิบัติงานทางรังสีภายใต้การควบคุมของเจ้าหน้าที่rso ย่อมไม่สอดคล้องต่อหลักการปฏิบัติทางการแพทย์

-ในการชี้แจงว่าถ้าทันตแพทย์ประสงค์จะถ่ายภาพทางรังสีเองต้องปฏิบัติภายใต้การควบคุมของเจ้าหน้าที่rso นั่นหมายถึง การที่เจ้าหน้าที่rso ต้องรับผิดชอบประสิทธิภาพ(effectiveness)และประสิทธิผล(efficiency)ของการรักษาและดูแลผู้ป่วยในการปฏิบัติทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับรังสีแทนทันตแพทย์ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่สอดคล้องและไม่ถูกต้องในการปฏิบัติ

-ในหลักการบริหารองค์การ (organization management) หากเป็นคลินิคทันตกรรมผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบต่อการบรรลุเป้าหมายหลักขององค์การ คือการรักษาผู้ป่วย ให้หาย นั่นหมายถึงผู้ประกอบวิชาชีพทันตแพทย์มิใช่เจ้าหน้าที่rso ดังนั้นแม้ว่าจะมีหรือไม่มีเจ้าหน้าที่rso ทันตแพทย์ที่เป็นผู้ดำเนินการสถานพยาบาลย่อมต้องมีความรู้ความสามารถเพียงพอในการปฏิบัติงานใดๆในการรักษาผู้ป่วยเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย

ประเด็นที่ 3-6 ไม่ต้องโต้แย้ง เนื่องจากได้ตอบคำชี้แจงแล้วตั้งแต่ประเด็นที่ 1 และ 2