มหาอำนาจควรมีลักษณะอย่างไร (1)

พลโท ดร.ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล ผู้เชี่ยวชาญด้านยุทธศาสตร์และการป้องกันประเทศ ได้ประมวลและนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับมหาอำนาจควรมีลักษณะอย่างไร จากบันทึกเหตุการณ์การทูตของประมุขแห่งรัฐจีนในฤดูใบไม้ผลิปี 2025 

ในขณะที่ประวัติศาสตร์กำลังก้าวเข้าสู่ปี 2025 (พ.ศ.2568) โลกมีความต้องการเสถียรภาพ ความเป็นผู้นำ และทิศทางมากกว่าที่เคย และผู้คนต่างหันมาจับตามองจีน

“มหาอำนาจต้องประพฤติตนเหมือนมหาอำนาจและมีจิตใจ และความรับผิดชอบเหมือนมหาอำนาจ” ด้วยวิสัยทัศน์ทางประวัติศาสตร์และความรู้สึกถึงความรับผิดชอบในยุคสมัยในฐานะผู้นำของมหาอำนาจและพรรคการเมืองใหญ่และผู้นำระดับโลก ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้เป็นผู้นำการทูตของประเทศใหญ่ ที่มีลักษณะเฉพาะของจีนให้ยืนหยัดอย่างมั่นคงในด้านที่ถูกต้องของประวัติศาสตร์และความก้าวหน้าของอารยธรรมมนุษย์ ให้การสนับสนุนที่มั่นคงสำหรับเสถียรภาพเชิงยุทธศาสตร์ระดับโลกด้วยเสถียรภาพของจีน และตอบสนองต่อความไม่แน่นอนที่ไม่มีที่สิ้นสุดในโลกด้วยความแน่นอนของจีน
ภายใต้การชี้นำด้านการทูตของประมุขแห่งรัฐจีน ได้ชูธงแห่งความรุ่งโรจน์ของประชาคมที่มีอนาคตร่วมกันสำหรับมนุษยชาติ และกำลังเขียนบทใหม่ของความพยายามสองทาง และความสำเร็จร่วมกันกับโลกในฤดูใบไม้ผลิปีนี้ กล่าวคือ

ประเด็นแรก “การไปเยี่ยมเยียนกันบ่อยๆ เหมือนกับการไปเยี่ยมญาติ” โดยเมื่อเย็นวันที่ 7 ก.พ. 2568 การแข่งขันกีฬาเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว ครั้งที่ 9 ได้เปิดฉากอย่างยิ่งใหญ่ที่เมืองฮาร์บิน มณฑลเฮยหลงเจียง ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง รวมทั้งผู้นำพรรค และผู้นำรัฐอื่นๆ เข้าร่วมพิธีเปิด นับเป็นงานกีฬาที่ยิ่งใหญ่และยังเป็นงานยิ่งใหญ่แห่งความสามัคคีและความร่วมมือแห่งเอเชียอีกด้วย 

ดังที่ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้กล่าวไว้ในสุนทรพจน์ที่งานเลี้ยงต้อนรับว่า การแข่งขันกีฬาเอเชียนฤดูหนาวครั้งนี้ ซึ่งมีหัวข้อว่า “ความฝันเกี่ยวกับน้ำแข็งและหิมะ เอเชียสามัคคีกัน” สะท้อนให้เห็นถึงความปรารถนาและการแสวงหาอันร่วมกันของชาวเอเชียเพื่อสันติภาพ การพัฒนา และมิตรภาพ เนื่องจากสภาพแวดล้อมภายนอกสำหรับการพัฒนาของจีนเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีนัยสำคัญ 

ตำแหน่งหลักของประเทศเพื่อนบ้านในทางการทูตโดยรวมของจีน จึงมีความโดดเด่นมากยิ่งขึ้น และประเทศกำลังพัฒนาที่ใหญ่ที่สุดในโลกได้เสนอที่จะมองประเทศเพื่อนบ้านจากมุมมองระดับโลก การทูตภายในประเทศครั้งแรกมีแขกจากเอเชียมารวมตัวกัน และการเยือนต่างประเทศครั้งแรกยังเลือกประเทศเพื่อนบ้านอีกด้วย

ในระหว่างวันที่ 14-18 เม.ย. 2568 ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง เดินทางเยือน เวียดนาม มาเลเซีย และ กัมพูชา อย่างเป็นทางการ เป็นเวลา 5 วัน 4 คืน โดยได้เข้าร่วมงานเกือบ 30 งานอย่างเข้มข้น ได้อธิบายแนวคิดและนโยบายของความเป็นเพื่อนบ้านที่ดี ความมั่นคงของเพื่อนบ้าน ความเจริญรุ่งเรืองของเพื่อนบ้าน มิตรภาพ ความจริงใจ ผลประโยชน์ร่วมกันและความครอบคลุม รวมทั้งอนาคตที่ร่วมกัน 

ตลอดจนได้วาดภาพใหม่ของจีน และประเทศเพื่อนบ้านที่ร่วมกันส่งเสริมเสถียรภาพและความเจริญรุ่งเรือง “เพื่อสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกันสำหรับมนุษยชาติ ซึ่งต้องเริ่มต้นในเอเชียก่อน” เร่งสร้างประชาคมจีน-เวียดนาม ที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์พร้อมอนาคตร่วมกัน

สร้างประชาคมจีน-มาเลเซีย ที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ระดับสูงพร้อมอนาคตร่วมกัน และยกระดับความสัมพันธ์จีน-กัมพูชาให้เป็นประชาคมจีน-กัมพูชา ที่พร้อมทุกสถานการณ์ พร้อมอนาคตร่วมกันในยุคใหม่ ในระหว่างการเยือนครั้งนี้ ประชาคมทวิภาคีระหว่างจีนกับทั้งสามประเทศ ได้ก้าวไปสู่ระดับใหม่ในการสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกัน

ในระหว่างการเยือนครั้งนี้ จีนได้ลงนามเอกสารความร่วมมือ "ซึ่งเป็นสถิติสูงสุด" รวมจำนวน 108 ฉบับ กับเวียดนาม 45 ฉบับ มาเลเซีย 26 ฉบับ และกัมพูชา 37 ฉบับ มีความร่วมมือทั้งในด้านพื้นที่ดั้งเดิม และความร่วมมือด้านผลผลิตใหม่ๆ ความร่วมมือที่เป็นประโยชน์ร่วมกันระหว่างจีนกับประเทศเพื่อนบ้าน กำลังขยายตัวอย่างต่อเนื่อง และรูปแบบการอยู่ร่วมกันที่ใกล้ชิดยิ่งขึ้น และการพัฒนาที่ประสานงานกันกำลังก่อตัวขึ้น

ทั้งนี้ “ญาติพี่น้องควรอวยพรให้กันและกัน เพื่อนบ้านควรอวยพรให้กันและกัน” “ผู้แข็งแกร่งไม่ควรข่มเหงผู้ที่อ่อนแอกว่า และคนรวยไม่ควรรังแกคนจน” และ “เยี่ยมเยียนกันบ่อยๆ เหมือนเป็นญาติ”

วิถีแห่งเพื่อนบ้านของประเทศใหญ่ ซึ่งก็คือ การแสดงความเมตตาต่อเพื่อนบ้าน รักษาความไว้วางใจ และรักษามิตรภาพนั้น ไม่เพียงแต่มีผลกระทบในวงกว้างต่อการพัฒนาอย่างสันติของจีนและเอเชียเท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญในทางปฏิบัติอย่างมากต่อวิวัฒนาการของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในโลกปัจจุบันอีกด้วย

ในระหว่างวันที่ 8-9 เม.ย. 2568 มีการประชุมเชิงปฏิบัติการงานรอบนอกส่วนกลางครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของจีนใหม่ โดยจัดขึ้นที่กรุงปักกิ่ง ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง เข้าร่วมการประชุมและกล่าวสุนทรพจน์สำคัญ ในช่วงเวลาที่ความสัมพันธ์กับประเทศเพื่อนบ้าน "ดีที่สุดนับตั้งแต่ยุคใหม่" และยังเป็น "ช่วงสำคัญของการเชื่อมโยงอย่างลึกซึ้งระหว่างภูมิประเทศโดยรอบและการเปลี่ยนแปลงของโลก"  

จีนได้ออกประกาศมหาอำนาจที่จะ “ทำงานร่วมกับประเทศเพื่อนบ้านเพื่อสร้างอนาคตที่ดียิ่งขึ้น” ด้วยวิสัยทัศน์ร่วมกันในการสร้าง "บ้านหลักทั้งห้า" ที่มีสันติภาพ เงียบสงบ เจริญรุ่งเรือง สวยงามและเป็นมิตร แนวคิดและนโยบายของความเป็นเพื่อนบ้านที่ดี ความมั่นคงของเพื่อนบ้าน ความเจริญรุ่งเรืองของเพื่อนบ้าน มิตรภาพ ความจริงใจ ผลประโยชน์ร่วมกันและโชคชะตาที่ร่วมกัน 

หลักการพื้นฐานของค่านิยมแห่งเอเชีย ได้แก่ สันติภาพ ความร่วมมือ ความเปิดกว้าง และการรวมกันเป็นหนึ่ง เวทีหลักของการสร้างสรรค์ร่วมกันที่มีคุณภาพสูงของ "หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง" และการสนับสนุนเชิงยุทธศาสตร์ของแบบจำลองความมั่นคงของเอเชีย ในการแบ่งปันความมั่งคั่งและความทุกข์ยาก การแสวงหาจุดร่วมกันในขณะที่สงวนความแตกต่าง ตลอดจนการเจรจาและปรึกษาหารือ  

สำหรับความคิดเห็นของสื่อระหว่างประเทศ เมื่อมหาอำนาจบางประเทศแสดงละครดราม่าเรื่องเดิมซ้ำแล้วซ้ำเล่า ด้วยการขู่จะผนวกประเทศเพื่อนบ้าน จีนได้แสดงให้โลกเห็นว่า วิธีที่ถูกต้องสำหรับมหาอำนาจในการอยู่ร่วมกับเพื่อนบ้านคืออะไร 

การที่มหาอำนาจอยู่ร่วมกับเพื่อนบ้านได้นั้น สะท้อนถึงทัศนคติต่อโลก มุมมองต่อระเบียบ และค่านิยมของประเทศนั้นๆ ภายใต้การทูตชี้นำของประมุขแห่งรัฐ การเคารพเส้นทางการพัฒนาของกันและกัน การสนับสนุนผลประโยชน์หลักของกันและกัน และการให้การสนับสนุนทางยุทธศาสตร์ซึ่งกันและกัน กำลังกลายมาเป็นลักษณะเฉพาะของความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับประเทศเพื่อนบ้านเพิ่มมากขึ้น

ในฤดูใบไม้ผลิปี 2025 ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้สื่อสารและโต้ตอบกับผู้นำของประเทศเพื่อนบ้านบ่อยครั้งในรูปแบบต่างๆ โดยอธิบายความจริงต่อไปนี้อย่างลึกซึ้ง โดยเน้นว่า เอเชียเป็นบ้านร่วมกันของเรา เพื่อนบ้านของเราเป็นเพื่อนบ้านที่แยกจากกันไม่ได้ และการบรรลุความสำเร็จสำหรับเพื่อนบ้านของเรา คือ การช่วยเหลือตัวเราเอง 

ความแข็งแกร่งเกิดจากความสามัคคี และความสำเร็จเกิดจากความสามัคคี ศูนย์กลางแรงโน้มถ่วงของโลกกำลังเปลี่ยนไปสู่เอเชีย และศตวรรษที่ 21 จะเป็นศตวรรษของเอเชีย ในฐานะประเทศกำลังพัฒนาที่สำคัญ และเป็นมหาอำนาจในภูมิภาค 
จีนเป็นทั้งเพื่อนบ้านที่ดี เพื่อนที่ดี และพันธมิตรที่ดีของประเทศต่างๆ ในภูมิภาคมาโดยตลอด และจะยังคงเป็นเช่นนี้ต่อไป จีนจะเป็นเสาหลักในการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพ รวมทั้งส่งเสริมการพัฒนาและความเจริญรุ่งเรืองตลอดไป (ตอนที่ 2 อ่านต่อฉบับหน้า)

(ข้อมูลจากเว็บไซต์ http://news.china.com.cn/2025-05/02/content_117855981.shtml )