คิดพหูสูตพูดอัจฉริยะ (1) นักพูดมืออาชีพ

โค้ชระดับชาติท่านหนึ่งให้เกียรติถามผมว่า สไตล์การพูดของแต่ละท่าน ได้แก่ เดล คาร์เนกี้ ลินคอล์น สตีฟ จ๊อฟ และ TED TALK ต่างกันอย่างไร ผมเอาสว่านเจาะรูดูแล้วปักหมุดชุดความเห็นบอกท่านว่า
“เดล คาร์เนกี้ พูดแนะให้คนกล้าพูด ลินคอล์น พูดให้คนยอมรับแง่คิด สตีฟ จ๊อฟ สอนให้คนอยากรู้ และ พูดให้คนอยากซื้อ TED TALK พูดให้คนเห็นภาพ Bird Eye View หมายถึง “มุมมองของนกที่แลเห็นภาพมุมสูง” 

คล้ายกับ ภรรยาบังคับให้โดรนลอยตามไปถ่ายภาพสามีที่กำลังเดินควงอยู่กับกิ๊กแถวริมทะเล กลับถึงบ้านได้ยินภรรยาทักด้วยเสียงทุ้มๆ หนาๆ เพลียอ่ะดิ คล้ายกับเสียงเบส เธอเปิดภาพให้ดูในแท็บเล็ต ก็รู้ชะตากรรมว่า ค่ำนี้จะโดนกี่ดอก (ฮา) 

เวทีนี้ต้องเล่าครบรสหมดเปลือกว่า สิ่งไหนมันโยงกับเรื่องอะไร จุดใดเป็นปมเด่นควรสนใจเป็นพิเศษ เวลาพูดก็จำกัด ต้องตัดต่อประเด็นเด็ดที่ผู้ฟังได้ฟังแล้ว ก็ฉลาดฉับพลัน ด้วยการเล่าตัวอย่างเชิงประจักษ์ให้ผู้ฟังเกิดอารมณ์ร่วมกันจะๆ ประมาณนั้น

ถ้าท่านจะถามผมต่อว่า ควรจะเลือกพูดแบบไหน ถึงจะได้ชื่อว่าเป็น นักพูดมืออาชีพ ผมไม่ลังเลใจที่จะบอกทุกท่านว่า เราควรจะพูดสไตล์ เดล ♥ ลิน ♥ ตี๊ฟ ♥ เทด สิครับ ถึงจะเอาอยู่!

การพูด 4 รูปแบบ คือ ท่องจำ อ่านต้นฉบับ ดูช็อตโน้ต กะทันหัน สอนกันคลาดเคลื่อนต่อๆ กันว่า ดูช็อตโน้ตดีที่สุด ผมเคยถามหลายคนหลายหน่วยงานว่า “เราเตรียมโน้ตย่อไว้อย่างดี พูดไปสิบนาทีไฟดับมืดทั้งห้องมองไม่เห็นช็อตโน้ต แล้วเราจะทำไง?” มีคนช่างคิดตอบผมว่า “เราก็เปิดไฟฉายส่องดูสิครับ” (ฮา) 

ผมขำแล้วบอกเขาว่า “ช่างคิดดีจริงๆ ตั้งแต่เป็นวิทยากรมา ผมยังไม่เคยมีใครพกไฟฉายติดตัวขึ้นไปบนเวที ถ้าลืมเอาไฟฉายขึ้นจะทำไงต่อ?” ดิ้นไปเถอะเลอะเทอะเปล่าๆ ในที่สุดก็ต้องยอมเลือก วิธีท่องจำ นำมาสลับรวมกับ วิธีคิดกะทันหัน เราควรจะเกลาชุดความคิดนี้ได้แล้ว ไม่มีวิธีใดดีกว่าวิธีใด บูรณาการเหมาะสุด

ยก 1 ผมจะเล่าย้อมใจให้ท่านกล้าพูด ตามรอย Guru เดล คาร์เนกี้

นึกถึงคืนที่ไปดูหนังกลางแปลงแล้วฉุกใจได้ว่า นั่นคือ การแจ้งเกิดครั้งแรกของการพูดต่อหน้ากลุ่มชนที่นั่งล้อมรอบรถหนังขายครีมแต่งทรงผม หนังม้วนแรกฉายจนสุดก็ต้องกรอฟิล์มม้วนที่สอง ระหว่างนั้นนักพากย์ก็ขึ้นไปยืนบนหลังคารถประกาศว่า “ใครอยากได้ครีมแต่งผมฟรีๆ เอาไปฝากคนที่บ้านจะต้องขึ้นมาตอบปัญหา ถ้าตอบถูกก็เอาไปหนึ่งหลอด มีใครสนใจไหมครับ” 

ผมไม่ปรึกษาใครตัดสินใจยกมือพรึ่บปีนบันไดขึ้นไปยืนขาสั่นบนหลังคารถ นักพากย์ถามผมว่า “ไอ้หนู บอกน้ามาซิ ครีมแต่งผมที่เอามาขาย ยี่ห้ออะไร?” ผมก็อึกอักนึกไม่ออก นักพากย์ก้มลงมากระซิบบอกข้างหูคนจ้องดูกันรอบรถ ผมกลัวจะลืมรีบตอบฉับไวว่า “ยี่ห้อตันโจ” เป็นจ๊อบแรกในชีวิตที่พูดไม่ต้องใช้สมอง เล็งอย่างเดียวว่า เอาครีมแต่งผมหลอดนั้นมาให้พ่อผมเดี๋ยวนี้ (ฮา)

นึกถึง “จุดมุ่ง” เข้าไว้ ไม่มีอะไรน่ากล้ว คนทั่วสนามเขารอดูหนัง ไม่ได้มานั่งรอจับผิดเรา!

ยก 2 ผมจะเล่าแบบเชียร์แขกว่าเราก็พูดให้คนยอมรับแง่คิดได้ ตามสไตล์ Guru ลินคอล์น

ลินคอล์น ท่านเป็นทนาย นักกฎหมายจะต้องเก่งวิชาย่อความ ถ้าสรุปไม่เป็นลูกขุนจะเข้าไม่ถึงจุดเป็นจุดตายของคดี คำคม ของ ลินคอล์น ท่านหยิบเอามาจากความเป็นจริงในชีวิต อาศัยว่า นักว่าความ จะเป็นผู้ที่มีทักษะในการสร้างสำบัดสำนวนขั้นเทพ ผู้ได้ชื่อว่าเป็นปราชญ์ เป็น นักอุปมา นักย่อความ ที่สุดจะแพรวพราว

                                                      
ภรรยาของ ท่านโซคราติส บ่นตั้งแต่สากกะเบือยันเรือรบ บ่นจบก็สาดน้ำจากภาชนะใส่ ท่านโซคราติส ถ้าเป็นเราคงตบะแตกไปแล้ว ท่านโซคราติส หัวเราะแล้วพูดว่า หลังจากมีเสียงฟ้าคำรามก็มักจะมีฝนตกลงมา (ฮา)

โอ.เค. เรากลับมาส่อง คติพจน์ ของ ท่านลินคอล์น กันสักหนึ่งสำนวน

“หากผมมีเวลา 6 ชั่วโมง ในการตัดต้นไม้ ผมจะใช้เวลา 4 ชั่วโมงแรกในการลับขวานให้คม” นี่ก็ แปลความได้ว่า ฝึกฝนเตรียมการให้มากกว่าปฏิบัติการ หมายถึง “ซ้อมให้มากกว่าเซย์” 

ผมบอกเอาไว้เลยว่า “คิดจะเป็นนักมวยอย่ากลัวคิ้วแตก ท่านเป็นจอมยุทธ์ ท่านไม่ใช่จอมหยุด (ฮา) มุกคือ ยาเร่งฮาก็ใช่ แต่มุกที่ดีควรมีสาระผสมอยู่ เขาจิบแล้วไม่ฮาก็บอกเขาว่านี่คือ กาแฟดำ ไม่ใส่น้ำตาล (ฮา)” แปลว่า นักสู้คู่กับบาดแผล แต่ถ้ามีทางหนีทีไล่ก็ไม่น่วม หมายถึง “กลัวไม่กล้วก็โดนจะเสียเวลากลัวไปทำไม”

นักฝึกทักษะเขาจึงมีคติสะกิดใจว่า “อ่านตำราว่ายน้ำสิบเล่มก็ไม่อาจเทียบกับการโดนผลักตกน้ำครั้งเดียว!” 

หากมีผู้ใดถามผมว่า “อยากจะบำบัดความกล้ว ไม่รู้จะไปฝึกอบรมกับใครที่ไหนดี” ใจผมจะแปล๊บ เพราะผู้ถามกำลัง จุดใต้สะดุดโปรเตี้ย ผมนี่สองโปรเลยนะ โปรการพูด กับ โปรแทรกเตอร์ - ช่วงสั้น (ฮา)

เดล ♥ ลิน ♥ ตี๊ฟ ♥ เทด พูดแบบไหนก็ได้ ขอให้มีผลดีออกมา ได้หน้า ได้เพื่อน ได้ตังค์ ได้บุญ