ภัยคุกคาม “พายุทราย-ฝุ่น” เปลี่ยนวันเป็นคืน กลืนพื้นที่การผลิตของโลก
ยูเอ็น เตือนภัยคุกคาม “พายุทราย-ฝุ่น” เกิดขึ้นบ่อยในบางพื้นที่ของโลก เปลี่ยนวันเป็นคืน กลืนพื้นที่การผลิตของโลก 1 ล้านตารางกิโลเมตรต่อปี 25% เกิดจากฝีมือมนุษย์
เปลี่ยนกลางวันเป็นกลางคืน กลืนพื้นที่กำลังผลิตของโลก 1 ล้านตารางกิโลเมตรต่อปี ภาพสะท้อนของภัยคุมคามจาก "พายุทรายและฝุ่น" จากข้อมูล UNCCD ระบุว่า ทรายและฝุ่นสองพันล้านตัน มีน้ำหนักเท่ากับมหาปิรามิดแห่งกิซ่า 350 แห่ง เข้าสู่ชั้นบรรยากาศทุกปี ผู้เชี่ยวชาญของ UNCCD ระบุว่าปัญหามากกว่า 25% เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ สร้างความหายนะตั้งแต่เอเชียเหนือและเอเชียกลางไปจนถึงแอฟริกาตอนใต้ทะเลทรายซาฮารา ผลกระทบต่อสุขภาพยังไม่เป็นที่เข้าใจ พายุทรายและฝุ่นเป็นปัญหาที่ไม่ค่อยตระหนักนัก ซึ่งขณะนี้พบบ่อยขึ้นมากในบางพื้นที่ทั่วโลก ตามอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการต่อต้านการแปรสภาพเป็นทะเลทราย (UNCCD)
คำเตือนดังกล่าวมาพร้อมกับข้อเสนอแนะเชิงนโยบายที่จะเกิดขึ้น ในขณะที่มีการประชุม 5 วันในเมืองซามาร์กันด์ของอุซเบกิสถาน ช่วงวันที่ 13-17 พ.ย. ประกอบด้วยการประชุมระดับสูงเพื่อแก้ไขผลกระทบจากพายุทรายและพายุฝุ่นที่มีต่อการเกษตร อุตสาหกรรม การขนส่ง คุณภาพน้ำ-อากาศ และสุขภาพของมนุษย์ทั่วโลก ไม่ถึงหนึ่งสัปดาห์ก่อนที่ การประชุมสุดยอดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของ COP28 จะเปิดขึ้นในดูไบ
การประชุมดังกล่าวเผยแพร่ข้อมูลผ่านแดชบอร์ดข้อมูลใหม่ของ UNCCD แสดงให้เห็นว่าขณะนี้โลกสูญเสียพื้นที่ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพและผลผลิตเกือบ 1 ล้านตารางกิโลเมตรทุกปี หรือประมาณ 4.2 ล้านตารางกิโลเมตร ตารางกิโลเมตรระหว่างปี 2558-2562 หรือพื้นที่รวมกันโดยประมาณของ 5 ประเทศในเอเชียกลาง ได้แก่ คาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และอุซเบกิสถาน
สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า อิบราฮิม เตียว เลขานุการฝ่ายบริหารของอนุสัญญาฯ ระบุว่า พายุทรายและพายุฝุ่นกลายเป็นความท้าทายอันน่าสะพรึงกลัวต่อการบรรลุการพัฒนาที่ยั่งยืน ทว่าพายุเหล่านี้ที่ทวีความรุนแรงยิ่งขึ้นเพราะกิจกรรมของมนุษย์ ย่อมสามารถลดลงด้วยการลงมือปฏิบัติของมนุษย์เช่นกัน
ทีมผู้เชี่ยวชาญของอนุสัญญาฯ ระบุว่าพายุทรายและพายุฝุ่นเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติตามฤดูกาลและเกิดขึ้นอย่างแพร่หลายในบางภูมิภาค แต่พายุเหล่านี้ทวีความรุนแรงยิ่งขึ้นเพราะการจัดการที่ดินและน้ำอันย่ำแย่ ภาวะแห้งแล้ง และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
เฟรัส เซียดัต ประธานแนวร่วมการต่อต้านพายุทรายและพายุฝุ่นแห่งสหประชาชาติ เผยว่าพายุทรายและพายุฝุ่นเกิดขึ้นบ่อยและรุนแรงขึ้น ส่งผลกระทบข้ามพรมแดน รวมถึงผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม สภาพภูมิอากาศ สุขภาพ การเกษตร การดำรงชีวิต และความเป็นอยู่ที่ดีทางสังคมและเศรษฐกิจ โดยผลกระทบเหล่านี้ที่สะสมต่อเนื่องมีนัยสำคัญ
เซียดัตเสริมว่าพายุเหล่านี้สร้างความเสียหายแก่พืชผล ปศุสัตว์ และหน้าดิน ขณะฝุ่นในชั้นบรรยากาศ หากรวมกับมลภาวะทางอุตสาหกรรมท้องถิ่น อาจก่อให้เกิดหรือซ้ำเติมปัญหาสุขภาพอย่างโรคระบบทางเดินหายใจ ส่วนการสื่อสาร การผลิตไฟฟ้า การขนส่ง และห่วงโซ่อุปทาน อาจหยุดชะงักเพราะทัศนวิสัยการมองเห็นต่ำและความเสียหายทางกลไก
พายุทรายและพายุฝุ่น (SDS)
เป็นที่รู้จักในชื่อท้องถิ่นหลายชื่อ ได้แก่ พายุซีรอคโค ฮาบูบ ฝุ่นเหลือง พายุสีขาว หรือฮาร์มัททัน ก่อให้เกิดอันตรายหลายประการต่อสุขภาพของมนุษย์ การดำรงชีวิต และสิ่งแวดล้อม โดยทั่วไปจะเกิดขึ้นในพื้นที่แห้งแล้งละติจูดต่ำและพื้นที่กึ่งชื้นซึ่งมีพืชพรรณปกคลุมอยู่เบาบางหรือขาดหายไป นอกจากนี้ยังสามารถเกิดขึ้นได้ในสภาพแวดล้อมอื่น ๆ รวมถึงพื้นที่เกษตรกรรมและพื้นที่ละติจูดสูงในพื้นที่ชื้น
SDS อาจมีผลกระทบข้ามพรมแดนอย่างมากในระยะทางหลายพันกิโลเมตร การตอบสนองนโยบายระดับโลกและระดับภูมิภาคที่เป็นหนึ่งเดียวและสอดคล้องกันมีความจำเป็น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการจัดการกับการลดแหล่งที่มา ระบบเตือนภัยล่วงหน้า และการติดตามผล
SDS มักจะมีผลกระทบทางเศรษฐกิจที่สำคัญ
ทำให้เกิดความเสียหายต่อภาคน้ำมันในคูเวตประมาณ 190 ล้านเหรียญสหรัฐต่อปี ในขณะที่เหตุการณ์ SDS เพียงครั้งเดียวในปี 2552 ส่งผลให้เกิดความเสียหายประมาณ 229 - 243 ล้านเหรียญสหรัฐในออสเตรเลีย
SDS อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตสำหรับบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพที่ไม่ดีอนุภาคฝุ่นละเอียดจะถูกพาไปยังระดับชั้นโทรโพสเฟียร์สูง (สูงถึงไม่กี่กิโลเมตร) ซึ่งลมสามารถพัดพาพวกมันไปในระยะทางไกลได้ ผลกระทบด้านสุขภาพจาก SDS อยู่ภายใต้การสอบสวนที่เพิ่มขึ้นมานานหลายทศวรรษ โดยการศึกษาส่วนใหญ่ดำเนินการในเอเชียตะวันออก ยุโรป และตะวันออกกลาง ยังขาดการศึกษาในแอฟริกาตะวันตก
การปรับเปลี่ยน SDS ของมลพิษทางอากาศ
สาเหตุและผลกระทบระหว่างทรายและฝุ่นในชั้นบรรยากาศกับผลลัพธ์ด้านสุขภาพยังไม่ชัดเจนและต้องมีการศึกษาที่กว้างขวางกว่านี้ สิ่งที่อาจกล่าวได้ก็คือ สมาชิกกลุ่มเสี่ยง โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจและปอดอยู่แล้ว รวมถึงโรคหอบหืดในเด็ก อาจมีอัตราการเสียชีวิตหรืออัตราการเจ็บป่วยที่สูงขึ้นในช่วงที่เกิดพายุฝุ่น
สามารถกำหนดต้นทุนที่สำคัญให้กับภาคเกษตรกรรมผ่านการทำลายพืชผลหรือผลผลิตที่ลดลง การตายของสัตว์หรือผลผลิตนมหรือเนื้อสัตว์ที่ลดลง และความเสียหายต่อโครงสร้างพื้นฐาน สำหรับพืชผลประจำปี การสูญเสียเกิดจากการฝังต้นกล้าหรือพืชผลไว้ใต้ชั้นทราย การสูญเสียเนื้อเยื่อพืช และกิจกรรมการสังเคราะห์แสงที่ลดลงเป็นผลมาจากการพ่นทราย ซึ่งอาจนำไปสู่การสูญเสียพืชผลโดยสิ้นเชิงในภูมิภาคหรือผลผลิตลดลง นอกจากนี้ยังอาจมีผลกระทบในระยะยาวต่อพืชยืนต้นบางชนิดเนื่องจากต้นไม้หรือพืชได้รับความเสียหาย
แง่บวก ฝุ่น SDS อาจมีสารอาหารในดิน
เช่น ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม รวมถึงคาร์บอนอินทรีย์ สถานที่บางแห่งได้รับประโยชน์จากการสะสมของสารอาหารบนบก และการสะสมของแร่ธาตุและสารอาหารบนน้ำ โดยเฉพาะในมหาสมุทร เมื่อสะสมไว้ สิ่งเหล่านี้สามารถให้สารอาหารแก่พื้นที่ปลูกพืชหรือทุ่งหญ้าริมลมได้
ที่มาข้อมูล