รัฐเล็งคลอดกฎหมาย ส่งเสริมการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ ลดค่าไฟ หนุนพลังงานสะอาด

เมื่อรัฐบาลอยู่ระหว่างการจัดทำร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ พ.ศ. ....โดยมอบหมายให้กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ไปเปิดรับฟังความคิดเห็นของประชาชน (Public Hearing) เกี่ยวกับร่างดังกล่าว ซึ่งจะสิ้นสุดในวันที่ 30 พฤษภาคม 2568 นี้

การจัดทำ “ร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ พ.ศ. ....” มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมให้ประชาชนสามารถติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ใช้เองได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย ลดขั้นตอนการดำเนินงานตามกฎหมายที่บังคับใช้ ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายด้านพลังงานไฟฟ้าและสร้างความมั่นคงทางพลังงานให้แก่ประชาชนและผู้ประกอบกิจการ รวมทั้งจะเป็นการสนับสนุนให้มีการใช้พลังงานสะอาดที่จะช่วยลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์

 เนื่องจากในปัจจุบันยังไม่มีกฎหมายเกี่ยวกับการส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์เป็นการเฉพาะ สำหรับการสนับสนุนและส่งเสริมให้ประชาชน และผู้ประกอบกิจการสามารถติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ เพื่อใช้ในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการ ทำให้ต้องยื่นขออนุญาตต่อหน่วยงานของรัฐซํ้าซ้อนกันหลายแห่งทำให้เกิดความล่าช้า และสร้างภาระต่อประชาชน และผู้ประกอบการ

สำหรับสาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ จะเป็นการส่งเสริมให้ประชาชนติดตั้งอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อใช้เอง โดยกำหนดให้การติดตั้งไม่ต้องปฏิบัติตามระเบียบกฎหมายที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน แต่การขอติดตั้งอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ จะต้องแจ้งให้อธิบดีกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน ทราบล่วงหน้า ไม่น้อยกว่า 30 วัน โดยไม่ต้องขออนุญาตขนานไฟกับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) และหรือการไฟฟ้านครหลวง (กฟน.)

แต่กำหนดให้ผู้ติดตั้งมีหน้าที่ต้องแจ้งให้หน่วยงานดังกล่าวทราบ ถึงการติดตั้งอุปกรณ์ที่อยู่ของพื้นที่ที่ทำการติดตั้ง และข้อมูลของอุปกรณ์ดังกล่าว รวมทั้งต้องจัดให้มีการ ตรวจสอบความถูกต้อง ความปลอดภัย และความมั่นคงแข็งแรงในการติดตั้งอุปกรณ์ที่ได้รับการรับรอง จากวิศวกรไฟฟ้าและวิศวกรโยธาตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร รวมถึง ห้ามมิให้จำหน่าย ขาย จ่าย แจก แลกเปลี่ยน หรือให้กระแสไฟฟ้าที่ได้จากการแปลงพลังงานแสงอาทิตย์จากอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ เว้นแต่เป็นการจำหน่ายให้แก่ 3 การไฟฟ้า

 อีกทั้ง มีมาตรการควบคุม และการทำลายซากอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ เพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยห้ามมิให้ผู้ใดทิ้ง รวบรวม หรือทำลายซากอุปกรณ์ดังกล่าวในที่ดินของผู้อื่น ที่สาธารณะ หรือที่รกร้างว่างเปล่า หรือทิ้งปนกับมูลฝอยประเภทอื่น และห้ามมิให้ผู้ใดถอดแยกชิ้นส่วนซากอุปกรณ์ดังกล่าว เว้นแต่เป็นการถอดและประกอบกลับเข้าตามเดิม การซ่อมแซมเพื่อนำกลับมาใช้ซํ้า การดำเนินการเพื่อการศึกษา ทดลอง และวิจัย หรือการถอดแยกของสถานกำจัดซากอุปกรณ์ดังกล่าว รวมทั้งให้ผู้ติดตั้ง ครอบครอง ใช้ประโยชน์ หรือใช้ไฟฟ้าต้องส่งมอบหรือจัดส่งซากอุปกรณ์ดังกล่าวไปยังสถานรวบรวมหรือสถานกำจัดซากอุปกรณ์

รวมทั้ง กำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจเข้าไปตรวจสถานที่ที่ติดตั้งอุปกรณ์ระบบพลังงาน แสงอาทิตย์ ในกรณีที่ทราบหรือได้รับแจ้งเหตุอันมีมูลน่าเชื่อว่า การติดตั้งอาจไม่ได้มาตรฐานหรือก่อให้เกิด อันตรายต่อสาธารณะหรือสถานที่ใกล้เคียง

ในขณะที่การกำหนดบทลงโทษ สำหรับผู้ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามพระราชบัญญัติฉบับนี้หรือไม่ปฏิบัติ ตามคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่หรือเจ้าพนักงานท้องถิ่น ให้ชำระค่าปรับเป็นพินัย รวมทั้งกำหนดโทษจำคุกและโทษปรับ ตามที่กำหนดไว้

อย่างไรก็ตาม ร่างพระราชบัญญัตินี้ กำหนดให้มีระบบการอนุญาตในบางกรณีที่จำเป็น การกำหนดโทษอาญา และการวางหลักเกณฑ์การใช้อำนาจและดุลพินิจของเจ้าหน้าที่รัฐ เพื่อให้การส่งเสริมและการกำกับดูแลการใช้ไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ โปร่งใส และบรรลุวัตถุประสงค์ของกฎหมาย มีแผนขยายกำลังการผลิตจากโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สู่ 300 เมกะวัตต์ ภายใน 5 ปี เป็นต้น