ลุ้นสรรหา 5 ตุลาการศาลรธน.ใหม่ ใครเข้าวิน?

ผลจากคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) 2 ฉบับให้งดเว้นการคัดเลือกหรือสรรหาบุคคลให้ดำรงตำแหน่งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ และให้ประธานศาลรัฐธรรมนูญ และตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ยังคงอยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าตุลาการศาลรัฐธรรมนูญที่แต่งตั้งขึ้นใหม่เข้ารับหน้าที่

เมื่อมีการเลือกตั้งทั่วไปตามรัฐธรรมนูญ 2560 กฎหมายกำหนดให้ดำเนินการสรรหาหรือคัดเลือกตุลาการศาลรัฐธรรมนูญชุดใหม่ เมื่อได้มีการเรียกประชุมรัฐสภาครั้งแรก เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2560 และให้คณะกรรมการสรรหาดำเนินการสรรหาผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญภายใน 60 วัน ซึ่งจะครบกำหนดในวันที่ 23 กรกฎาคมนี้ ส่งผลให้ นายนุรักษ์ มาประณีต ประธานศาลรัฐธรรมนูญ และตุลาการศาลรัฐธรรมนูญต้องหมดวาระลง คือ นายจรัญ ภักดีธนากุล นายชัช ชลวร นายบุญส่ง กุลบุปผา และ นายอุดมศักดิ์ นิติมนตรี ซึ่งล่า สุดอยู่ในขั้นตอนของการสรรหาผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญของ “คณะกรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ”

สำหรับกลุ่มแรกนั้นกฎหมายกำหนดให้ มาจากที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกา จำนวน 3 คน ซึ่งดำรงตำแหน่งไม่ตํ่ากว่าผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกาไม่น้อยกว่า 3 ปี ความคืบหน้าล่าสุด ในวันที่ 1 สิงหาคมนี้ที่ ประชุมใหญ่ศาลฎีกาจะลงมติเลือก “ผู้สมควรได้รับแต่งตั้งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ” โดยผู้ที่ ได้คะแนนสูงสุด 3 คนแรกที่มีคะแนนเสียงเกินครึ่งของผู้พิพากษาในศาลฎีกาจำนวนทั้งหมดเท่าที่มีได้อยู่ จากผู้ที่เสนอตัวลงร่วมการคัดเลือก 6 คน ประกอบด้วย

1.นายทวีป ตันสวัสดิ์ ผู้พิพากษาอาวุโสในศาลฎีกา 2.นายวิรุฬห์ แสงเทียน ผู้พิพากษาอาวุโสในศาลฎีกา 3.นายจิรนิติ หะวานนท์ ผู้พิพากษาอาวุโสในศาลฎีกา 4.นายปริญญา ดีผดุง ผู้พิพากษาอาวุโสในศาลฎีกา 5.นายชำนาญ รวิวรรณพงษ์ ประธานแผนกคดีล้มละลายในศาลฎีกา และ 6.นายอุดม สิทธิวิรัชธรรม ประธานแผนกคดีคำสั่งคำร้องและขออนุญาตฎีกาในศาลฎีกา

กลุ่มที่ 2 จากที่ประชุมตุลาการศาลปกครองสูงสุด 2 คน ซึ่งต้องดำรงตำแหน่งไม่ตํ่ากว่าตุลาการศาลปกครองสูงสุดมาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี แต่ปรากฎ ว่า ในรอบแรกนั้นไม่มี “ตุลาการศาลปกครองสูงสุด” สนใจสมัครไปเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเลย ขณะที่ปัจจุบันมีตุลาการในศาลปกครองทั้งสิ้น 43 คนในจำนวนนี้มี 14 คน รวมถึงประธานศาลปกครองสูงสุดที่ดำรงตำแหน่งตุลาการในศาลปกครองสูงสุดมาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี

ทั้งนี้ ตามมาตรา 200 วรรคสาม ของรัฐธรรมนูญบัญญัติให้ในกรณีจำเป็นอันไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ให้คณะกรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ มีอำนาจประกาศลดระยะเวลาการดำรงตำแหน่งของตุลาการศาลปกครองสูงสุดที่กำหนดไว้ไม่น้อยกว่า 5 ปีได้ แต่จะลดลงเหลือน้อยกว่า 2 ปีมิได้

ดังนั้น เมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม ที่ผ่านมา ในการประชุมใหญ่ตุลาการศาลปกครองสูงสุด จึงมีมติให้ส่งเรื่องให้ “คณะกรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ” พิจารณาลดระยะเวลาการดำรงตำแหน่งตุลาการในศาลปกครองสูงสุดลงจากเดิมกำหนดให้ไม่น้อยกว่า 5 ปี เหลือไม่น้อยกว่า 2 ปีให้มีสิทธิได้รับการคัดเลือกเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญได้

สำหรับคณะกรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ มีหน้าที่ตามมาตรา 11 มาตรา 80 และมาตรา 81 แห่งพ.ร.ป.ว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 ประกอบด้วย 1. นายชีพ จุลมนต์ ประธานศาลฎีกา 2. นายปิยะ ปะตังทา ประธานศาลปกครองสูงสุด

ตัวแทนจาก “องค์กรอิสระ” อีกองค์กรละ 1 คน โดย นายนิรันดร์ กัลยาณมิตร เป็นตัวแทนจากผู้ตรวจการแผ่นดิน ขณะที่ตัวแทนจาก 4 องค์กร คือ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.), คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.), คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน และ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ นั้น เบื้องต้นแจ้งว่า ยังไม่สามารถพิจารณาบุคคลเพื่อแต่งตั้งเป็น “กรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ” ได้ตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด และจากฝ่ายการเมืองอีก 2 คน คือ นายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร ขณะที่ นายสมพงษ์ อมรวิวัฒน์ หัวหน้าพรรคเพื่อไทย “ว่าที่ผู้นำฝ่ายค้าน”คนใหม่นั้นอยู่ระหว่างรอการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง

สำหรับ “คณะกรรมการสรรหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ” ชุดนี้ กำลังสรรหาผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญในส่วนของ “ผู้ทรงคุณวุฒิ” จากสายข้าราชการกับสายวิชาการด้านรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ จำนวน 4 คนนั้น ได้ปิดรับสมัครไปแล้วเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคมที่ผ่านมา มีบุคคลผู้สมัครเข้ารับการสรรหาเป็นผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญในส่วนนี้จำนวน 7 ราย ประกอบด้วย

1. พล.รอ.ปรีชาญ จามเจริญ เจ้ากรมพระธรรมนูญ 2. นายนภดล เทพพิทักษ์ อดีตเอกอัครราชทูตสถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงไคโร, กรุงเวลลิงตัน และเวียงจันทน์ 3. นายธนฤกษ์ นิติเศรณี อดีตประธานศาลอุทธรณ์ และผู้พิพากษาอาวุโสในศาลอุทธรณ์ 4. นายพิศิษฐ์ ลีลาวชิโรภาส อดีตผู้ว่าการตรวจเงินแผ่นดิน

5. นายกิตติ แก้วทับทิม อดีตผู้ตรวจการอัยการ สำนักงานอัยการสูงสุด 6. นายวิโรจน์ จิวะรังสรรค์ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัด กาฬสินธุ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัดเลย และ 7. นายเชาวนะ ไตรมาศ เลขาธิการสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ

สำหรับตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ที่ยังคงอยู่ในตำแหน่งปัจจุบันต่อไป ประกอบด้วย นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์ ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์ นายปัญญา อุดชาชน ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์ นายทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์ และ นายวรวิทย์ กังศศิเทียม จากที่ประชุมใหญ่ศาลปกครองสูงสุด

ใครบ้างในจำนวนที่สมัครเข้ามาใหม่จะ “เข้าวิน” ได้ทำหน้าที่ “ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ” น่าจับตายิ่ง... 

รายงาน โดย ทีมข่าวการเมือง

หน้า 16 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3488 ระหว่างวันที่ 18 - 20 กรกฎาคม 2562