ผิดหวัง “กรมการข้าว” เปิดตัวพันธุ์ข้าวใหม่ 4 สายพันธุ์ ไม่ตอบโจทย์

นาย รังสรรค์ สบายเมือง นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย  เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ถึงผลการประชุมคณะกรรมการพิจารณารับรองพันธุ์ข้าว ครั้งที่ 1/2564 โดยมี นายอาชว์ชัยชาญ เลี้ยงประยูร อธิบดีกรมการข้าว เป็นประธานการประชุม มีการรับรองพันธ์ุข้าว 4 สายพันธุ์ ดังนี้

1.พันธุ์ “กข89" (นุ่มบ้านสร้าง) เป็นข้าวเจ้าพื้นนุ่ม ที่เป็นข้าวขึ้นน้ำ(หนีน้ำท่วม) และเป็นข้าวไวแสงปลูกในฤดูนาปี เพื่อเป็นทางเลือกให้กับเกษตรกรในพื้นที่ลุ่มต่ำในการปลูกข้าวในพื้นที่น้ำท่วม  ลักษณะเด่น เป็นข้าวขึ้นน้ำพื้นนุ่ม (อมิโลส 15.32%) ข้าวสุกนุ่ม มีศักยภาพยืดปล้องขึ้นน้ำได้ดี ปลูกได้ดีในนาน้ำลึกที่มีระดับน้ำ >100 ซ.ม. ผลผลิตเฉลี่ย 450 กก./ไร่

พื้นที่แนะนำ พื้นที่นาน้ำลึกมากกว่า 100 เซนติเมตร น้ำท่วมขังเป็นระยะเวลานาน ตั้งแต่ 1 เดือนขึ้นไป มีช่วงระยะเวลาการเก็บเกี่ยวปลายธันวาคม โดยเฉพาะเขตพื้นที่นาข้าวขึ้นน้ำ จังหวัดปราจีนบุรี และจังหวัดนครนายก หรือสถานที่มีใกล้เคียงหรือคล้ายคลึงกัน

2.พันธุ์ “กข91” เป็นข้าวเจ้าเมล็ดปานกลาง(น่าจะเรียกว่าเมล็ดสั้น เพราะเหมือนข้าวญี่ปุ่น) มีอมิโลสอยู่ในช่วงประมาณ 17-22% เป็นข้าวไม่ไวแสง มีอายุเก็บเกี่ยว 107 วัน (ปักดำ) จุดเด่นคือให้ผลผลิตดี แต่ข้าวลักษณะนี้เป็นข้าวตลาดเฉพาะ ปัจจุบันมีปริมาณการเพาะปลูกในราว 15,000 ตัน ซึ่งเป็นลักษณะ Contact Farming ซึ่งในการรับรองพันธ์ุ กข91 ก็ถือว่าเป็นทางเลือกให้กับชาวนาอีกทาง  ผลผลิตเฉลี่ย 763 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งจากข้อมูลมีการทดลองปลูกที่ จ.อุตรดิตถ์ ได้ผลผลิตถึง 1,100 กก/ไร่

3.พันธุ์ “ขาหนี่ 117” เป็นข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่ปลูกบนพื้นที่สูง ซึ่งให้ผลผลิตดีคือ 783 กิโลกรัม/ไร่ ในสภาพนาขั้นบันไดที่ความสูงระดับทะเลปานกลาง 700-1,000 เมตร ค่อนข้างต้านทานโรคไหม้คุณภาพการสีดีมาก และไม่ตอบสนองต่อปุ๋ยไนโตเจน เหมาะสำหรับการทำนาบนพื้นที่สูง  และยังมีคุณค่าทางโภชนาการสูงโดยมีประสิทธิภาพการเป็นพรีไบโอติก และป้องกันความเสียหายของดีเอ็นเอจากภาวะเครียดออกซิเดชันได้

พื้นที่แนะนำ  พื้นที่ปลูกข้าวนาขั้นบันได ที่มีความสูงทะเลปานกลาง 700-1,000 เมตร

ข้อควรระวัง อ่อนแอต่อเพลี้ยกระโดดหลังขาว และอ่อนแอต่อแมลงบั่ว

4.ข้าวเหนียวพันธุ์ “ ดำดาษ 20 ” เป็นข้าวเหนียวเยื่อหุ้มเมล็ดสีดำ คุณภาพการหุงตุ้มและรับประทานดี มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เหมาะสำหรับนำไปแปรรูปเป็นอาหารว่าง และแปรรูปเป็นขนมในงานประเพณีต่างๆ ให้ผลผลิตสูง เมื่อปลูกในสภาพไร่แซมยางพารา เฉลี่ย 407 กิโลกรัมต่อไร่ คุณภาพสีดีมาก ให้เปอร์เซ็นต์ต้นข้าว 60.7% เหมาะสำหรับปลูกในแซมปาล์มน้ำมัน และยางพาราปลูกใหม่

พื้นที่แนะนำ ปลูกในสภาพไร่ ปลูกแซมยางพารา  และปาล์มน้ำมันที่ปลูกใหม่ อายุ 1-3 ปี ในจังหวัดนครศรีธรรมราช และใกล้เคียง

นายรังสรรค์ กล่าวการออกพันธุ์ข้าวในลักษณะนี้เป็นการแก้ไขในพื้นที่ที่ปลูกข้าวแล้วไม่มีชนิดที่ได้รับความนิยม มองว่าทางภาครัฐก็ได้พยายามทำให้เกษตรกรที่อยู่ในพื้นที่ที่เป็นแหล่งเพาะปลูกทำให้เกษตรกรขายข้าวมีราคาขึ้น เพราะเป็นข้าวที่รับรองพันธุ์แล้ว

"ยกตัวอย่าง พันธุ์ “กข89" (นุ่มบ้านสร้าง) เป็นพันธุ์น้ำลึก เป็นข้าวพื้นแข็ง ปรับปรุงพันธุ์เพื่อให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น ให้จัดอยู่ในพันธุ์พื้นนุ่มขึ้นมา แต่ไม่ถึงขั้นพันธุ์ข้าว "กข79"  ทำให้มีความหลากหลายในทางสายพันธุ์ แต่พันธุ์ที่ออกมาไม่ใช่แบบตลาดแมส แต่เป็นตลาดที่มีวงจำกัด"

ขณะที่ นายปราโมทย์ เจริญศิลป์ นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย กล่าวสั้นๆ ตรงไปตรงมา ว่าเป็นข้าวพันธุ์อะไร ไม่โดนใจ และ ไม่รู้จัก ไม่ใช่สายพันธุ์ที่ชาวนาต้องการ เพื่อยกระดับรายได้ชาวนา

เช่นเดียวกับ นายเกษม ผลจันทร์ นายกสมาคมผู้รวบรวมและจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าว กล่าวว่า ไม่โดนใจใครเลย ที่รับรองพันธุ์ข้าวในครั้งนี้ แม้กระทั่งโรงสีก็ยังไม่ชอบใจ เป็นข้าว เมล็ดสั้น แบบข้าวญี่ปุ่น กับข้าวนาปี ที่ปลูกเฉพาะถิ่น เฉพาะที่ในเขตน้ำลึก โดยองค์รวมแล้วที่วงการข้าวจะรอว่ามีข้าวพันธุ์ใหม่เพื่อที่จะไปแย่งตลาดคู่แข่ง ก็ไม่เป็นไปตามคาด ก็รู้สึกผิดหวัง