ย้อนประวัติ 'สมบัติ เมทะนี' เจ้าของฉายา 'พระเอกตลอดกาล'วงการบันเทิงไทย

สมบัติ เมทะนี หรือที่คนในวงการเรียกด้วยความรักนับถือว่า “อาแอ๊ด” เสียชีวิตอย่างสงบเช้าวันนี้ (18 ส.ค.) ท่ามกลางความอาลัยของสมาชิกครอบครัวและแฟนภาพยนตร์ชาวไทยทั้งประเทศ ศิลปินผู้เป็นที่รักของชาวไทยท่านนี้ นอกจากจะเป็น ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์และละครโทรทัศน์) ประจำปี 2559 แล้ว ยังเป็นเจ้าของ ฉายา “พระเอกตลอดกาล” วันนี้ “ฐานเศรษฐกิจ” ขอร่วมแสดงความอาลัยต่อการจากไปของ “อาแอ๊ด” ด้วยการนำเสนอเรื่องราวความเป็นมาของฉายา “พระเอกตลอดกาล” ที่ไม่มีใครปฏิเสธได้เลย

ชื่อของ ‘สมบัติ เมทะนี’ ได้รับการบันทึกลงใน กินเนสส์ บุ๊ค (Guiness Book World Record) ว่า เป็นนักแสดงที่รับบทเป็น ‘พระเอก’ มากที่สุดในโลก โดยแสดงเป็นพระเอกถึง 617 เรื่อง นับตั้งแต่เริ่มเข้าสู่วงการบันเทิงไทยในปี พ.ศ. 2503 จากการแสดงละครโทรทัศน์เรื่อง "หัวใจปรารถนา" เป็นเรื่องแรก (คู่กับวิไลวรรณ วัฒนพานิช) จากนั้นก็แสดงละครโทรทัศน์อีก4 เรื่อง ก่อนจะเข้าสู่วงการจอเงิน โดยประเดิมแสดงภาพยนตร์เรื่องแรก “รุ้งเพชร” (เข้าฉายปี พ.ศ. 2504) เป็นพระเอกคู่กับนางเอกหน้าหวาน รัตนาภรณ์ อินทรกำแหง

“อาแอ๊ด” เป็นบุตรของนายเสนอ เมทะนี กับนางบุญมี เมทะนี เกิดที่จังหวัดอุบลราชธานี เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2480 ซึ่งเป็นถิ่นฐานเดิมของคุณแม่ แต่ชีวิตก็ต้องเข้าสู่แสงสีของเมืองกรุงเมื่ออายุได้เพียง 7 วันเท่านั้น เพราะครอบครัวได้ย้ายมาอยู่ที่แยกสะพานอ่อน ในเขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร ตามคุณพ่อซึ่งเป็นข้าราชการกรมรถไฟ

สมบัติจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนเทพศิรินทร์ จากนั้นจึงทำงานครั้งแรกที่บริษัทเอส ซี จี เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแทน สักพักจึงลาออกมาเพื่อหางานอื่นทำ ระหว่างนี้ได้เข้าศึกษาต่อระดับอนุปริญญาที่โรงเรียนช่างก่อสร้างอุเทนถวายและเข้าเกณฑ์ทหาร 6 เดือน พ้นเกณฑ์ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2502 ก็ออกมาหางานทำต่อ ครั้งแรกตั้งใจว่าจะรับราชการ แต่ระหว่างที่เดินหางาน ชะตาชีวิตก็ผกผันเข้าสู่วงการบันเทิง เมื่อรูปร่างสูงใหญ่ ดูสง่างาม (และหล่อเหลา) ของเขาไปสะดุดตาแมวมองแถวโรงภาพยนตร์คิงส์-ควีนส์ ย่านวังบูรพา ทำให้ถูกทาบทามไปเป็นพระเอกละครโทรทัศน์ทันทีทางช่อง 7 ขาวดำ (ช่อง 5 ในปัจจุบัน)

การจับคู่กับวิไลวรรณ วัฒนพานิช ซึ่งเป็นนางเอกภาพยนตร์ชื่อดังอยู่ก่อนแล้ว ในเรื่อง ‘หัวใจปรารถนา’ ทำให้การประเดิมละครเรื่องแรกของสมบัติกรุยทางสดใสสู่วงการบันเทิง โดยมีสุพรรณ บูรณะพิมพ์ นักแสดงรุ่นพี่เป็นผู้ให้คำปรึกษาด้านการแสดง

ถัดจากละครโทรทัศน์ สมบัติก็เข้าสู่เส้นทางจอเงินโดยประเดิมภาพยนตร์เรื่องแรก “รุ้งเพชร”ในปี 2504 เป็นพระเอกคู่กับรัตนาภรณ์ อินทรกำแหง ผลงานโดดเด่นที่สร้างตำนานให้กับสมบัติ เมทะนี เป็นภาพยนตร์ผลงานการกำกับของ ส. อาสนจินดา เรื่อง "เกียรติศักดิ์ทหารเสือ" เข้าฉายในปี 2508 ในบทบาท "พันโทพิสุทธิ์" เป็นพระเอกหลักของเรื่องร่วมกับไชยา สุริยัน และนางเอกพิศมัย วิไลศักดิ์

จากนั้นมา ภาพยนตร์ของเขาก็ไม่เคยสร้างความผิดหวังให้กับผู้ชม กราฟชื่อเสียงทางการแสดงของสมบัติ เมทะนี พุ่งขึ้นอีกครั้งกับภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ที่สร้าง "ตำนาน" ให้กับตัวเขา นั่นคือ "ศึกบางระจัน" เข้าฉายในปี 2509 แสดงนำร่วมกับพิศมัย วิไลศักดิ์ สมบัติคว้ารางวัลตุ๊กตาทอง "ดารานำชายยอดเยี่ยม"ตัวแรก จากภาพยนตร์เรื่องนี้

หลังจากนั้น สมบัติ เมทะนี ก็ทิ้งช่วงในการรับรางวัลไประยะหนึ่ง แต่ก็ยังคงมีผลงานการแสดงออกมาอย่างต่อเนื่องในบทของพระเอก  เขากลับมารับรางวัลตุ๊กตาทองตัวที่ 2 ในสาขา "นักแสดงสมทบชาย" ในปี 2534 จากภาพยนตร์เรื่อง "มือขวาอาถรรพ์" ทั้งนี้ ตลอดทั้งชีวิตการแสดงสมบัติ เมทะนี เป็นพระเอกที่ร่วมการแสดงกับนางเอกแถวหน้าของวงการมากกว่า 80 คน

นอกจากความหล่อเหลาตามแบบฉบับชายไทย และร่างกายกำยำล่ำสัน ความโดดเด่นอีกอย่างของสมบัติ เมทะนี คือการเล่นบทบู๊แอ็คชันที่เป็นธรรมชาติ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะรูปร่างระดับแชมป์เพาะกาย ซึ่งเป็นกีฬาประจำตัวที่สมบัติให้ความสนใจมาโดยตลอด ส่งผลให้เขามีงานภาพยนตร์แนวบู๊แอ็คชัน เข้ามาให้แสดงสร้างชื่อเสียงอยู่เป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น "มหาหิน"  "คมนักเลง"  "ลุย"  "ขุนเดช"  "ผ่าปืน" ฯลฯ

บทบู๊อารมณ์ขัน ก็ยังเป็นอีกหนึ่งเสน่ห์และเป็นซิกเนเจอร์ของสมบัติ เมทะนี ที่ครองใจคอหนังไทยเพิ่มมากขึ้นและเป็นความนิยมที่เป็นอมตะยาวนาน

อีกความสามารถของพระเอกตลอดกาลของ “อาแอ๊ด” คือ การเป็นพระเอกเพียงคนเดียวในยุคนั้นที่สามารถร้องเพลงได้ เรียกว่าเป็นอีกหนึ่งจุดขายของเขาเลยทีเดียว โดยสมบัติได้ร้องเพลงประกอบภาพยนตร์เรื่อง "เกาะสวาทหาดสวรรค์" ที่เขาได้เล่นเป็นพระเอกประกบคู่ "อรัญญา นามวงศ์" ในปี 2512 หลังจากนั้นมา ทั้งคู่ก็สร้างตำนานกลายเป็นพระนางคู่ขวัญของคนไทยในยุคนั้น

นอกจากการแสดงภาพยนตร์รัก ภาพยนตร์ชีวิต และภาพยนตร์บู๊ ถึง 617 เรื่องแล้ว สมบัติ เมทะนี ยังเคยแสดงฝีมือกำกับภาพยนตร์หลายเรื่องเช่นกัน อาทิ "ลูกสาวกำนัน"   "แม่แตงร่มใบ"  "น.ส. ลูกหว้า" รวมถึงยังมีผลงานทั้งรายการทีวี และโฆษณา รวมแล้วกว่า 2,000 เรื่อง

สำหรับชีวิตครอบครัว สมบัติสมรสกับกาญจนา เมทะนี ในปี 2502 มีบุตร-ธิดา 5 คน คือ สิรคุปต์ เมทะนี, สุดหทัย เมทะนี, เกียรติศักดิ์ เมทะนี, ศตวรรษ เมทะนี, พรรษวุฒิ เมทะนี

วันที่ 14 ธันวาคม 2559 คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติและคณะกรรมการอำนวยการคัดเลือกศิลปินแห่งชาติได้มีมติคัดเลือกศิลปินแห่งชาติประจำปี 2559 ซึ่งสมบัติได้รับการเสนอชื่อให้เป็นศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์-ละครโทรทัศน์)

ในวันนี้ สมบัติ เมทะนี จากไปแล้วอย่างสงบในวัย 85 ปี ท่ามกลางความอาลัยของมิตรรักในวงการและแฟนภาพยนตร์ไทยทั่วประเทศ เหลือไว้เพียงผลงานอันเป็น "ตำนาน" ที่จะอยู่ในใจของคนไทยตลอดไป