29 มิถุนายน “วันแห่งกล้องถ่ายรูป” กว่าจะมาเป็นเครื่องบันทึกความทรงจำ

29 มิถุนายน ของทุกปีถูกกำหนดให้เป็น “วันแห่งกล้องถ่ายรูป” Camera Day แน่นอนว่ากล้องถ่ายรูปถือเป็นไอเท็มชิ้นสำคัญที่เรามักพกติดตัวไปไหนมาไหนด้วยแทบจะตลอดเวลา และปัจจุบันก็มีมากมายหลายประเภท ทั้งกล้องดิจิทัล กล้องฟิล์ม กล้องโพลารอยด์ ฯลฯ  

สำหรับกล้องถ่ายรูปนั้นมีวิวัฒนาการมาอย่างยาวนาน ดังนั้นเพื่อรำลึกถึงคุณประโยชน์ของเครื่องบันทึกความทรงจำนี้ ที่ถูกคิดค้นขึ้นโดยนักประดิษฐ์ชาวฝรั่งเศส Joseph Nicéphore Niépce ผู้ถ่ายภาพแรกบนโลกเมื่อปี 1825 ขอพาไปย้อนดูว่า กว่าจะมาเป็นกล้องถ่ายรูปเกิดอะไรขึ้นบ้าง

กล้องถ่ายรูปเกิดขึ้นมาได้ยังไง

• Johannes Zahn ออกแบบกล้อง Obscura ไว้หลายแบบ มีการนำกระจกติดไว้บริเวณด้านหลังของกล้อง เพื่อให้แสงสะท้อนแสงขึ้นไปยังด้านบน ทำให้ภาพออกมาไม่กลับหัว
• คริสต์ศตวรรษที่ 16 ได้มีการสร้างกล้องส่องทางไกล จึงนำเลนส์มาใส่ไว้ตรงช่องรับแสงแทนรูเข็ม ทำให้ได้รูปสว่างไสวและคมชัดมากขึ้น
• ค.ศ. 1841 กล้อง Daguerreotype กำเนิดขึ้นมาในปี โดย William Henry Talbot พัฒนาระบบ Calotype คุณสมบัติพิเศษเป็นภาพกลับสี ช่วยสร้างสำเนาจากต้นฉบับได้หลายชุด
• ค.ศ. 1843 มีการนำรูปถ่ายมาใช้เพื่อการโฆษณาครั้งแรก ณ เมือง Philadephia ประเทศสหรัฐอเมริกา
• ค.ศ. 1851  Frederick Scott Archer คิดค้นระบบ Collodion ใช้กระดาษแบบแห้ง โดยมันใช้เวลาแค่ 2 – 3 วินาที ในการบันทึกรูปสำหรับแสงปกติภายนอกอาคาร และในขณะเดียวกันก็มีการทดลองถ่ายรูปถ่ายใต้น้ำด้วย
• ค.ศ. 1880 บริษัท Eastman dry plate กำเนิดขึ้น คือจุดกำเนิดของ ฟิล์มถ่ายรูป
• ค.ศ. 1888 บริษัท Eastman dry plate สร้างฟิล์มแบบม้วนขึ้นมาเป็นเจ้าแรก สร้างกล้องถ่ายรูปราคาประหยัดขึ้นมา มันมีนามว่า Kodak
• ค.ศ. 1889 ผู้ซื้อกล้อง Kodak ไปใช้ จะนำฟิล์มส่งมาให้บริษัทเพื่อล้างออกมาเป็นรูปถ่าย เป็นบริการแบบครบวงจร
• ค.ศ. 1900 กล้องรุ่น Brownie เป็นกล้องราคาถูก คุณภาพดี
• ค.ศ. 1891 ฟิล์มม้วนของ Kodak เป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญของการประดิษฐ์กล้องถ่ายภาพยนตร์ของ Thomas Edison’s นักวิทยาศาสตร์คนดัง

ประวัติการถ่ายภาพ

• พ.ศ. 2368 (ค.ศ. 1825)  โจเซฟ ไนซ์ฟอร์ นีปซ์ (Nicéphore Niépce) ถ่ายภาพเป็นครั้งแรก โดยใช้ยางมะตอยจูเดีย (bitumen of Judea)
• พ.ศ. 2382 (ค.ศ. 1839)  ฌากส์ ดาแกร์ (Jacques Daguerre) ซึ่งเคยทำงานกับนีปซ์ ประดิษฐ์วิธีการถ่ายภาพใหม่ คือ ดาแกโรไทป์ (Daguerreotype) โดยใช้โลหะเงินบนแผ่นทองแดงในการถ่ายภาพ ซึ่งดารแกร์พบว่า เมื่อนำเงินมาอังด้วยไอของไอโอดีนก่อนใช้ถ่ายภาพ แล้วนำไปอังด้วยไอปรอท จะได้ภาพออกมา
• พ.ศ. 2383 (ค.ศ. 1840)  วิลเลียม ฟอกซ์ แทลบอต (William Fox Talbot) ประดิษฐ์คาโลไทป์ (Calotype) โดยการชุบกระดาษด้วยซิลเวอร์คลอไรด์ เพื่อทำภาพเนกาทิฟ แล้วนำมาใช้ทำพอซิทิฟได้ เป็นวิธีการที่ใช้ในปัจจุบัน
• พ.ศ. 2404 (ค.ศ. 1861) เจมส์ เคลิร์ก แมกซ์เวลล์ (James Clerk Maxwell) ถ่ายภาพสีเป็นครั้งแรก

การถ่ายภาพได้เข้ามาในประเทศไทยครั้งแรก  

• ราวปี พ.ศ. 2388 ตรงกับปลายสมัยรัชกาลที่ 3 หลังจากนักประดิษฐ์ชาวฝรั่งเศส หลุยส์ เจ. เอ็ม.ดาแกร์ ได้ประดิษฐ์กล้องถ่ายรูปสำเร็จ เมื่อ พ.ศ.2382
• เพียงไม่กี่ปี ผู้ที่นำการถ่ายภาพเข้ามาในประเทศไทยครั้งแรกคือ พระสังฆราชปาลเลอกัว (Jean Baptita Pallegois) บาทหลวงคาทอลิคชาวฝรั่งเศส เดินทางมาเผยแพร่ศาสนาคริสต์ที่ประเทศไทย
• ในสมัยรัชกาลที่ 3 ถึงรัชกาลที่ 4 ท่านสังฆราชได้นำวิทยาการการถ่ายรูปเข้ามา และเป็นผู้ถ่ายรูปแผ่นเงิน แต่ไม่เป็นที่นิยมของคนไทย
• สมัยรัชกาลที่ 4 เป็นเจ้านายพระองค์แรกที่ทรงยอมถ่ายภาพพระบรมฉายาลักษณ์ ทำให้การถ่ายภาพเริ่มได้รับความนิยมในหมู่ชนชั้นสูง และประชาชนนิยมการถ่ายภาพเจริญรอยตามพระองค์มากขึ้น
• พ.ศ. 2408 จอห์น ทอมสัน หรือ เจ.ทอมสัน ชาวอังกฤษ ได้นำกล้องถ่ายภาพซึ่งขณะนั้นใช้กระบวนการเวทเพลทเข้ามาถ่ายภาพในซีกโลกตะวันออก ได้บันทึกภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทย รวมถึงภาพพระราชพิธีโสกันต์รัชกาลที่ 5 ด้วย
• เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสยุโรป ในปี พ.ศ. 2450 ได้ถวายรูปนี้แก่พระองค์ ในหนังสือสยามประเทศ ซึ่งเป็นหนังสือเก่าเล่มหนึ่ง ฉบับประจำวันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2444
• ชาวไทยที่ถ่ายรูปในเมืองไทยเป็นคนแรก คือ พระยากระสาปนกิจโกศล หรือนายโหมด ต้นตระกูลอมาตยกุล พระยากระสาปนกิจโกศลนี้ บรรดาศักดิ์ก่อนหน้าคือ พระวิสูตรโยธามาตย์  
• ยังมีบุคคลอื่นๆ เช่น พระปรีชากลการ หรือนายสำอาง อมาตยกุล ลูกชายของพระยากระสาปนกิจโกศล หลวงอัคนีนฤมิตร หรือนายจิตร ต้นตระกูลจิตราคนี เรียนรู้วิชาการถ่ายรูปจาก บาทหลวงหลุยส์ ลาร์นอดี (L' abbe Larnaudie) และนายจอห์น ทอมสัน
• ความนิยมการถ่ายภาพในหมู่ประชาชนมากขึ้น ทั้งถ่ายภาพบุคคล ภาพสถานที่สำคัญๆ ภาพทิวทัศน์ที่สวยงามต่างๆ นำมาทำเป็นภาพโปสการ์ดขาย
• รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เกิดมีร้านถ่ายรูปขึ้นหลายแห่ง
• รัชกาลที่ 5 ก็ทรงสนพระทัยในการถ่ายรูปอยู่มาก ซื้อกล้องถ่ายรูปหลายชุด และยังมีกล้องถ่ายรูปติดพระหัตถ์เมื่อเสด็จประพาสที่ต่างๆ เสมอทั้งยังจัดให้มีการอวดรูป และประชันรูปขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทยด้วย ในปี พ.ศ. 2447 ในงานไหว้พระพุทธชินราช ณ วัดเบญจมบพิตร รูปที่รับเข้าแสดงมีทั้งรูปที่อัดลงกระดาษ และรูปกระจกที่จะต้องใส่ถ้ำมอง ที่เรียกว่า ตักสิโฟเต (Taxiphote)
• ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการเปลี่ยนแปลงการใช้ฉากหลังเรียบๆมาเป็นฉากรูปวิว ป่าไม้สวนดอกไม้ท้องพระโรง ห้องรับแขกที่จัดไว้อย่างสวยงาม มีการนำเอาไฟมาใช้ในการถ่ายภาพ โดยเริ่มที่โรงเรียนเพาะช่าง

เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองในวันนี้ หลายคนน่าจะหยิบกล้องคู่ใจลั่นชัตเตอร์ถ่ายอะไรสักอย่างที่สำคัญเก็บไว้เป็นความทรงจำสำหรับวันนี้ก็น่าจะเป็นไอเดียดีๆ เพื่อแบ่งปันให้เพื่อนฝูงหรือคนรอบข้างดูด้วย  

ข้อมูล : วิกิพีเดีย