ครม. รื้อกรอบนำเข้า ‘ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์’ ใหม่ ‘ธรรมนัส’ ท้วงกระทบเกษตรกร

วันนี้ (11 พฤศจิกายน 2568) ที่ทำเนียบรัฐบาล นายสิริพงศ์ อังคสกุลเกียรติ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ในการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) วันนี้ ได้หารือถึงแนวทางการบริหารจัดการการนำเข้าสินค้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ประจำปี 2569 ตามที่คณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ (นบขพ.) เสนอ 

โดยมอบหมายให้กระทรวงพาณิชย์ไปปรับปรุงกรอบโควตาการนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ใหม่ ภายหลังรัฐบาลก่อนหน้านี้ได้เจรจาภาษีศุลกากรตอบโต้ (Reciprocal Tariff) กับสหรัฐอเมริกา และได้ปรับเพดานโควตาการนำเข้าจากเดิมที่กำหนดไว้ 54,700 ตันต่อปี ในอัตราภาษี 20% เพิ่มเป็นเพดานโควตา 1 ล้านตันต่อปี ภายใต้อัตราภาษี 0%

นายสิริพงศ์ กล่าว่วา กระทรวงพาณิชย์ ได้รายงานต่อที่ประชุมครม.ว่า ในการนำเข้าโควตาข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ครั้งนี้ อาจจะมีผลกระทบกับเกษตรกร และราคาของข้าวโพดในภาพรวม แม้ว่าปัจจุบันประเทศไทยจะมีความจำเป็นต้องใช้ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์มากกว่าปริมาณการผลิตที่ผลิตได้ภายในประเทศ ดังนั้นการที่จะทำให้มีราคาข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่ปลูกภายในประเทศมีเสถียรภาพ จึงจำเป็นจะต้องมีมาตรการในการบริหารจัดการออกมา

อย่างไรก็ตาม ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รองนายกรัฐมนตรี และรมว.เกษตรและสหกรณ์ ได้ขอสงวนความเห็นต่อที่ประชุม โดยแจ้งว่า กระทรวงเกษตรฯ มีความกังวลว่านโยบายนี้จะมีผลกระทบต่อเกษตรกรที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้ และเสนอขอให้ปรับระยะเวลาการเปิดโควตานำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ จากเดิมวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ 31 สิงหาคมของทุกปี เป็นตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ 30 มิถุนายนของทุกปีแทน 

"กรอบโควตาเดิมกำหนดไว้ เนื่องจากข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จะเริ่มออกในเดือนกันยายน-ธันวาคม จึงให้มีการนำเข้าในช่วงที่ไทยไม่มีผลผลิต แต่รมว.เกษตรฯ มีความกังวล จึงขอปรับเกณฑ์ใหม่เป็นเปิดโควตาให้มีการนำข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จากสหรัฐฯ เข้ามาได้ในที่ช่วงผลผลิตของไทยจะออก 2 เดือน ซึ่งน่าจะช่วยตรึงราคาได้ แม้มาตรการนี้จะเป็นผลกระทบจากการต่อรองในเรื่องของภาษี แต่ขอยืนยันว่ารัฐบาลจะบริหารจัดการให้มีผลกระทบกับเกษตรกรน้อยที่สุด"

ขณะเดียวกันยังเสนอให้ปรับสัดส่วนสำหระบผู้นำเข้า จากเดิมเป็นภาครัฐที่มีโควตานำเข้า มาเป็นภาคเอกชนมีโอกาสนำเข้าได้ แต่มีเงื่อนไข 3 ต่อ 1 คือ ต้องซื้อผลผลิตในประเทศก่อน 3 ส่วน ต่อการนำเข้า 1 ส่วน เช่น ถ้าต้องการจะนำเข้าข้าวโพดจากสหรัฐฯ 100 กิโลกรัม ผู้นำเข้าจะต้องมีสัญญาซื้อข้าวโพดในไทยก่อน 300 กิโลกรัม ซึ่งกลไกดังกล่าวจะเป็นช่วยรักษาเสถียรภาพและช่วยเกษตรกรได้

นอกจากนี้ ครม.ยังอนุมัติมาตรการรักษาเสถียรภาพราคาและส่งเสริมการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ปี 2568/69 รวม 4 โครงการ วงเงินประมาณทั้งสิ้น 244.5 ล้านบาท แบ่งเป็นมาตรการรักษาเสถียรภาพราคาข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ปี 2568/2569 รวม 2 โครงการ วงเงินรวม 55 ล้านบาท มาตรการเพิ่มช่องทางการตลาด วงเงิน 51.5 ล้านบาท และมาตรการส่งเสริมการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์วงเงิน 138 ล้านบาท

ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รองนายกรัฐมนตรี และรมว.เกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่า กระทรวงเกษตรฯ ยืนยันว่าไม่เห็นด้วยกับเรื่องดังกล่าว เพราะเป็นห่วงสินค้าเกษตรที่เป็นการตัดต่อพันธุกรรม หากนำมาใช้เลี้ยงสัตว์ จนทำให้เกิดการต่อต้านสินค้าจากประเทศต่าง ๆ ซึ่งจะส่งผลกระทบกับเกษตรไทย ถือเป็นประเด็นสำคัญและเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน 

อีกทั้งในปัจจุบันราคาข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทยก็มีราคาต่ำอยู่แล้ว ดังนั้นหากนำเข้ามาอีก ก็อาจมีความจำเป็นต้องใช้พระราชบัญญัติในเรื่องของการตรวจสอบย้อนกลับอย่างเข้มข้นด้วย

ขณะเดียวกันหากมีการนำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้าน ก็ต้องมีมาตรการตรวจสอบย้อนกลับอย่างเข้มข้น โดยเฉพาะการนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่อยู่ในพื้นที่เผา จะถูกห้ามนำเข้ามาอย่างเด็ดขาด 

นอกจากนี้ตามกรอบโควตาการนำเข้าภายใต้ข้อตกลงว่าจะขอขยายตั้งแต่ 1 กุมภาพันธ์ จนถึง 31 สิงหาคมนั้น ส่วนตัวไม่เห็นด้วย เนื่องจากเกษตรกรที่ปลูกข้าวโพด จะเริ่มต้นเก็บเกี่ยวผลผลิตตั้งแต่เดือนกรกฎาคมแล้ว จึงขอมติครม. ให้อนุญาตนำเข้าเพียงเค่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ 30 มิถุนายนเท่านั้น

ด้าน นางศุภจี สุธรรมพันธุ์ รมว.พาณิชย์ ระบุว่า กระทรวงพาณิชย์ รับทราบมติครม.แล้ว และจะกลับไปทบทวนรายละเอียดเกี่ยวกับระยะเวลาของโควตาการนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ต่อไป