ทำความรู้จัก พระโคแรกนาขวัญ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ 2567

ปี 2567 “วันพืชมงคล”   ตรงกับ วันศุกร์ที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ.2567 เป็นวันขึ้น 3 ค่ำ เดือนหก (6) ปีมะโรง นายสัตวแพทย์สมชวน รัตนมังคลานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์  เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า พระโคในทางศาสนาพรามหณ์  หมายถึง  เทวดาผู้ทำหน้าที่เป็นพาหนะของพระอิศวรซึ่งเปรียบได้กับการใช้แรงงานและความเข้มแข็ง  และเป็นสัตว์เลี้ยงที่พระกฤษณะและพระพลเทพดูแลซึ่งเปรียบได้กับความอุดมสมบูรณ์  ดังนั้น  ในการประกอบพระราชพิธีจรดพระนังคัญแรกนาขวัญ  จึงได้กำหนดให้ใช้พระโคเพศผู้เข้าร่วมพระราชพิธีเสมอมาตั้งแต่รัชกาลที่  1  เพื่อเป็นตัวแทนของความเข้มแข็งและความอุดมสมบูรณ์

ในพระราชพิธีจรดพระนังคัญแรกนาขวัญ  กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มอบหมายให้กรมปศุสัตว์  เป็นหน่วยงานคัดเลือกพระโคเพื่อใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัญแรกนาขวัญ  โดยศูนย์วิจัยการผสมเทียมและเทคโนโลยีชีวภาพราชบุรี  สังกัดสำนักเทคโนโลยีชีวภาพการผลิตปศุสัตว์  กรมปศุสัตว์จะดำเนินการคัดเลือกโคเพื่อเป็นพระโคตามหลักเกณฑ์   กล่าวคือ  จะต้องเป็นโคที่มีลักษณะดี  รูปร่างสมบูรณ์  มีความสูงไม่น้อยกว่า  150  เซนติเมตร  ความยาวลำตัวไม่น้อยกว่า  120 เซนติเมตร ความสมบูรณ์รอบอกไม่น้อยกว่า  180  เซนติเมตร  โคทั้งคู่จะต้องมีสีเดียวกัน  ผิวสวย  ขนเป็นมัน  กิริยามารยาทเรียบร้อย ฝึกง่าย  สอนง่ายไม่ดุร้าย  เขาลักษณะโค้งสวยงามเท่ากัน  ตาแจ่มใส  หูไม่มีตำหนิ  หางยาวสวยงามดี  มีขวัญหน้า  ขวัญทัดดอกไม้ซ้ายขวา  และขวัญหลังถูกต้อง  มีขาและกีบข้อเท้าแข็งแรง  มองดูด้านข้างลำตัวจะเป็นสี่เหลี่ยม

ในปี  2567 กรมปศุสัตว์ได้ทำการคัดเลือกพระโคเพื่อใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัญแรกนาขวัญ  จำนวน  2  คู่  คือ 

                    พระโคแรกนาขวัญ    1 คู่   ได้แก่   พระโคพอ       พระโคเพียง
                    พระโคสำรอง            1 คู่   ได้แก่    พระโคเพิ่ม      พระโคพูล

                         พระโคพอ  มีความสูง  165 เซนติเมตร  ความยาวลำตัว  225  เซนติเมตร  ความสมบูรณ์ รอบอก  214  เซนติเมตร  อายุ  12 ปี

                         พระโคเพียง  มีความสูง  169  เซนติเมตร  ความยาวลำตัว  238  เซนติเมตร  ความสมบูรณ์    รอบอก  209  เซนติเมตร  อายุ  12  ปี

                        พระโคเพิ่ม  มีความสูง  159 เซนติเมตร  ความยาวลำตัว  236  เซนติเมตร  ความสมบูรณ์    รอบอก  201  เซนติเมตร  อายุ  14 ปี

                        พระโคพูล  มีความสูง  157  เซนติเมตร  ความยาวลำตัว  242  เซนติเมตร  ความสมบูรณ์      รอบอก  205  เซนติเมตร  อายุ  14  ปี

พระโคแรกนาขวัญและพระโคสำรอง ประจำปีพุทธศักราช  2567   เป็นโคพันธุ์ขาวลำพูน  มีสีผิวขาวอมชมพู  ขนสีขาวสะอาด  ทั้งลำตัวไม่มีจุดด่างดำ  หรือสีอื่นบนลำตัว  เขามีสีขาว  ลำตัวเป็นลำเทียน  เขาทั้งสองข้างมีลักษณะโค้งสวยงาม  ดวงตาแจ่มใสสีน้ำตาลอ่อน  ขนตาสีชมพู  บริเวณจมูกขาว  กีบสีขาว  ขนหางเป็นพวงสีขาวยาว  ลำตัวช่วงขาหลังและกีบมีความสมบูรณ์แข็งแรง  เวลายืนและเดินสง่า

นายสมชาย   ดำทะมิส  บริจาคทรัพย์ซื้อพระโคพอ แล้วมอบให้กรมปศุสัตว์  นำน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ใช้เป็นพระโคแรกนาขวัญประจำปีพุทธศักราช  2567

นายอาคม  วัฒนากูล  บริจาคทรัพย์ซื้อพระโคเพียง  แล้วมอบให้กรมปศุสัตว์  นำน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ใช้เป็นพระโคแรกนาขวัญประจำปีพุทธศักราช 2567

นายทฤษดี   ชาวสวนเจริญ   อดีตอธิบดีกรมปศุสัตว์บริจาคทรัพย์ซื้อพระโคเพิ่ม แล้วมอบให้  กรมปศุสัตว์  นำน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช   ใช้เป็นพระโคสำรองประจำปีพุทธศักราช  2567

นายวิจารณ์  ภุกพิบูลย์   มอบพระโคพูลให้กรมปศุสัตว์  นำน้อมเกล้าฯ  ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช  ใช้เป็นพระโคสำรองประจำปีพุทธศักราช  2567