นางสาวดุจเดือน ศศะนาวิน เลขาธิการสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) เปิดเผยว่า กระทรวงควบคุมคุณภาพและตรวจสอบกักกันของจีน (AQSIQ) ได้ประกาศใช้กฎระเบียบฉบับใหม่ว่าด้วย “มาตรการการตรวจสอบและกักกันการนำเข้าและส่งออกธัญพืช” เพื่อควบคุมและลดความเสี่ยงด้านความปลอดภัยและคุณภาพสินค้าธัญพืชที่นำเข้า ส่งออก และนำผ่านแดน สำหรับการนำไปใช้ในกระบวนการแปรรูปต่อเนื่องเท่านั้น โดยครอบคลุมเมล็ดธัญพืช พืชตระกูลถั่ว พืชน้ำมันและพืชหัว รวมถึงผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2559 เป็นต้นไป
กฎระเบียบใหม่ดังกล่าว กำหนดให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์โดยกรมวิชาการเกษตรรวบรวมและจัดส่งรายชื่อโกดังเก็บรักษาผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังให้ AQSIQ พิจารณาขึ้นทะเบียน โดยจะประกาศรายชื่อผู้ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนผ่านเว็บไซต์ AQSIQ หากโกดังใดไม่มีรายชื่อจะไม่สามารถส่งออกไปยังจีนได้ ถ้ามีความจำเป็นจีนอาจจัดส่งคณะผู้เชี่ยวชาญมาตรวจประเมินสถานประกอบการและระบบการตรวจรับรองของประเทศผู้ส่งออก และยังกำหนดให้ผู้ประกอบการส่งออกต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบ มาตรฐาน ที่เกี่ยวข้องกับจีน เช่น การห้ามมีแมลงศัตรูพืชกักกัน รวมทั้งจัดทำระบบการตรวจสอบย้อนกลับด้านความปลอดภัยและคุณภาพสินค้าที่ส่งออกไปจีน
“ขณะนี้กรมวิชาการเกษตรซึ่งเป็นหน่วยงานรับผิดชอบออกใบรับรองปลอดศัตรูพืช อยู่ระหว่างการดำเนินการเร่งขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการโกดังเก็บรักษาผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังในขอบเขตที่อยู่ภายใต้ระเบียบใหม่ฉบับนี้ เพื่อส่งให้จีนขึ้นทะเบียนต่อไป เบื้องต้นไทยได้ขอหารือจีน เพื่อผ่อนปรนระยะเวลาดำเนินการ เนื่องจากยังไม่สามารถดำเนินการได้ทันกำหนด แต่ได้เร่งรัดดำเนินการเป็นการด่วน ดังนั้น เพื่อไม่ให้เสียโอกาสในการส่งออก ผู้ประกอบการโกดังเก็บรักษาผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังที่จะส่งออกไปจีน ควรรีบมาแจ้งขึ้นทะเบียนกับกรมวิชาการเกษตร” เลขาธิการ มกอช.กล่าว
กฎระเบียบฉบับนี้ มีผลบังคับใช้กับผู้ประกอบการทั้งในประเทศจีนและต่างประเทศที่ส่งออกสินค้ามายังจีน โดยครอบคลุมเฉพาะผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังที่มีวัตถุประสงค์เพื่อการแปรรูปต่อเท่านั้น เช่น มันเส้น ซึ่งนำมาใช้แปรรูปในอุตสาหกรรมอาหาร เช่น สุรา หรืออุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น สี เอทานอล เป็นต้น ไม่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังสำเร็จรูปที่ใช้เพื่อการบริโภคได้เลย เช่น แป้งมัน รวมถึงกากมันสำปะหลังซึ่งใช้ทำอาหารสัตว์
เลขาธิการ มกอช. ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า จีนได้ทยอยออกระเบียบภายใต้กฎหมายความปลอดภัยอาหารฉบับใหม่ของจีน โดยกำหนดขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการที่สามารถดำเนินการได้ตามมาตรฐานเป็นรายการสินค้า ซึ่งก่อนหน้านี้ ได้ดำเนินการกับสินค้าเกษตรและอาหารรายการอื่นๆ เช่น ข้าว เป็นต้น
ทั้งนี้ ปัจจุบันประเทศไทยเป็นผู้ผลิตและส่งออกผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังรายสำคัญของโลก โดยส่งออกในรูปมันเส้น แป้งมัน มันสำปะหลังอัดเม็ด สำหรับมันเส้นที่ผลิตได้ส่วนใหญ่ส่งออกไปยังจีน ซึ่งปี 2558 ไทยมีปริมาณการส่งออกไปจีนสูงกว่า 7 ล้านตัน คิดเป็นมูลค่า 50,000 ล้านบาท ขณะที่จีนนำเข้าผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังจากไทย เวียดนาม กัมพูชา เพื่อนำไปเป็นอาหารสัตว์ อาหารมนุษย์เพื่อบริโภค หรือเอาไปแปรรูปต่อในอุตสาหกรรม ทั้งเพื่อเป็นอาหารและไม่ใช่อาหาร