KEY
POINTS
เกมการเมืองหลังศาลรัฐธรรมนูญ ตัดสินคดี “คลิปเสียงฮุนเซน” ส่งผลให้ “แพทองธาร ชินวัตร” ต้องหลุดจากตำแหน่ง นายกรัฐมนตรี คนที่ 31 และ คณะรัฐมนตรี ก็ต้องพ้นไปทั้งคณะ ทำให้ต้องโหวตหา “นายกฯ คนที่ 32” ในสภาผู้แทนราษฎร กันใหม่
โดย พรรคภูมิใจไทย ซึ่งผลักดันให้ “อนุทิน ชาญวีรกูล” เป็นนายกฯ ได้เคลื่อนไหวขอเสียงสนับสนุนจาก “พรรคประชาชน”
เช่นเดียวกับ “พรรคเพื่อไทย” ที่มีแคนดิเดตนายกฯ ที่เหลืออยู่คือ “ชัยเกษม นิติสิริ” ก็ได้มีความพยายามขอเสียงจาก “พรรคประชาชน” ให้โหวตสนับสนุนนายกฯ คนของพรรคเพื่อไทย เช่นเดียวกัน
ก่อนหน้านั้น พรรคประชาชน ได้กำหนดเงื่อนไขสนับสนุนนายกฯ คนใหม่ ไว้ 3 ข้อ ประกอบด้วย
1.นายกฯ คนใหม่จะต้องยุบสภาภายใน 4 เดือน นับตั้งแต่วันแถลงนโยบายต่อรัฐสภา เพื่อจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่โดยเร็ว
2.ต้องจัดให้มีการออกเสียงประชามติเพื่อนำไปสู่การจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ทั้งฉบับ โดย สสร. ที่มาจากการเลือกตั้ง ทั้งนี้ต้องไม่เร็วไปกว่าวันลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทั่วไป
3.พรรคประชาชนจะไม่เข้าร่วมรัฐบาล และทำหน้าที่ฝ่ายค้านตรวจสอบรัฐบาลชุดใหม่อย่างเต็มที่ โดยจะไม่มีบุคคลใดจากพรรค ไปดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีใน ครม.ชุดใหม่
ทั้ง พรรคภูมิใจไทย และ พรรคเพื่อไทย ต่างยอมรับเงื่อนไขทั้ง 3 ข้อ ก็ขึ้นอยู่กับว่า พรรคประชาชน จะมีมติสนับสนุนคนของพรรคใดให้ได้เป็นนายกฯ และ จัดตั้งรัฐบาลใหม่
อย่างไรก็ตาม หากไม่มีการ “ยุบสภา” โดย “ภูมิธรรม เวชยชัย” ผู้ปฏิบัติหน้าที่นายกฯ คนปัจจุบัน เสียก่อน กระบวนการตั้งแต่การโหวตเลือกนายกฯ การจัดตั้งรัฐบาลใหม่ ไปจนถึงการยุบสภา เพื่อเลือกตั้งใหม่ ตามข้อเสนอของพรรคประชาชนนั้น ว่ากันว่า...จะใช้เวลาไม่น้อยกว่า 9 เดือนเลยทีเดียว...
ไทม์ไลน์รัฐบาลเฉพาะกิจ 9 เดือน
วันที่ 2 กันยายน 2568 นายธงทอง จันทรางศุ อดีตปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี วิเคราะห์ผ่านเฟซบุ๊กว่า หากสามารถจัดตั้งรัฐบาลใหม่ได้ในเดือนกันยายน และกำหนดเงื่อนไขต้องยุบสภาหลังแถลงนโยบาย 4 เดือน ไทม์ไลน์จะเดินไปดังนี้
1.รัฐบาลใหม่แถลงนโยบายภายในกันยายน 2568
2.ครบกำหนด 4 เดือนสิ้นสุดที่มกราคม 2569
3.การเลือกตั้งใหม่ต้องจัดภายใน 45-60 วัน หมายถึงช่วงปลายมีนาคม - ต้นเมษายน 2569
4.เมื่อมีการเลือกตั้งแล้ว กว่าที่คณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) จะประกาศผลการเลือกตั้ง กว่าที่จะมีการเจรจาเพื่อจัดตั้งรัฐบาล จากประสบการณ์ครั้งสุดท้ายเมื่อปี 2566 ต้องใช้เวลาช่วงนี้อีก 2 เดือน สมมุติว่านับ ปฏิทินตั้งแต่ต้นเดือนเมษายน รัฐบาลชุดใหม่น่าจะเข้ารับหน้าที่ได้ต้นเดือนมิถุนายน 2569
“รัฐบาลใหม่ที่อาจเกิดขึ้นในเดือนกันยายนปีนี้ จึงจะอยู่ในหน้าที่ไปเป็นเวลาประมาณ 8-9 เดือน ถ้าไม่มีปัจจัยแทรกซ้อนให้เวลายาวนานไปกว่านี้” อดีตปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ระบุ
“ภูมิธรรม”ลั่นยังไม่ถึงเวลายุบสภา
นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรมว.มหาดไทย ในฐานะผู้ปฏิบัติหน้าที่นายกฯ กล่าวเมื่อวันที่ 2 ก.ย. 2568 ถึงข้อเสนอของ นายพริษฐ์ วัชรสินธุ โฆษกพรรคประชาชน ที่เรียกร้องให้ยุบสภาทันทีว่า เป็นความเข้าใจผิดต่อกระบวนการประชาธิปไตย
“การยุบสภาไม่ใช่สิ่งที่ต้องรีบตัดสินใจ เพราะขณะนี้ยังอยู่ระหว่างหารือการจัดตั้งรัฐบาล การไปพูดให้ยุบสภาทันที สะท้อนความต้องการส่วนตัวมากกว่าเจตนารมณ์ประชาธิปไตย” นายภูมิธรรมกล่าว พร้อมย้ำว่า ตัวเลขเสียง ส.ส.ที่พรรคภูมิใจไทยอ้างว่ามี 280 เสียงนั้น ยังนับรวมพรรคประชาชนเข้าไปโดยไม่ได้ตกลงกันจริง
“ฟางเส้นสุดท้าย” ที่จะนำไปสู่การยุบสภา ขึ้นอยู่กับสถานการณ์การเมือง หากถึงทางตันจนไปต่อไม่ได้จึงจะพิจารณา แต่เวลานี้ยังไม่อยู่ในหัว
“หมอมิ้ง”ชี้รักษาการก็ยุบสภาได้
นพ.พรหมินทร์ เลิศสุริย์เดช เลขาธิการนายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์ภายหลังการประชุม ครม.เมื่อวันที่ 2 ก.ย. 2568 ว่า ไม่มีการหยิบยกเรื่องยุบสภาหารือในที่ประชุม ครม. แต่ยืนยันว่า ไม่มีข้อห้ามตามกฎหมายที่ห้ามรัฐบาลรักษาการยุบสภา
“ผมไม่พบข้อกฎหมายที่ห้ามเอาไว้ หากมีนักวิชาการบางท่านเห็นต่าง ก็เป็นเรื่องที่ต้องไปถกเถียงกันต่อ” นพ.พรหมินทร์ ระบุ
“ทวี”เดินเกมโชว์“ชัยเกษม”
อีกด้านหนึ่ง ความเคลื่อนไหวของ พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม และ หัวหน้าพรรคประชาชาติ กลายเป็นจุดจับตา หลังเจ้าตัวเดินทางเข้าพบ นายชัยเกษม นิติสิริ แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีของพรรคเพื่อไทย เพื่อยืนยันความพร้อมของฝ่ายรัฐบาล
พ.ต.อ.ทวี ให้เหตุผลว่า ต้องการแสดงให้พรรคประชาชนมั่นใจว่า ฝ่ายรัฐบาลมีตัวเลือกที่เหมาะสมกว่า ทั้งในด้านความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ด้านกฎหมาย และความซื่อสัตย์สุจริต โดยเชื่อว่า นายชัยเกษม สามารถพาประเทศก้าวผ่านวิกฤต และทำให้การเลือกตั้งครั้งต่อไปเกิดขึ้นอย่างยุติธรรม
แผน 3 ทางของเพื่อไทย
แหล่งข่าวระดับสูงในพรรคเพื่อไทย เปิดเผยว่า ขณะนี้พรรควางหมากการเมืองไว้ 3 แนวทางสำคัญ คือ
1.รอท่าทีพรรคประชาชน โดยพยายามดัน นายชัยเกษม เป็นตัวเลือกที่ดีกว่า นายอนุทิน ชาญวีรกูล
2.ดึงเวลาการโหวตนายกฯ ให้นานที่สุด เพื่อสร้างโอกาสรวบรวมเสียงกลับมาเป็นข้างมาก โดยไม่ต้องพึ่งพาพรรคประชาชน
3.ยุบสภาเลือกตั้งใหม่ หากพรรคประชาชนยืนยันหนุน นายอนุทิน โดยเพื่อไทยจะอ้างเหตุผลว่า มีแคนดิเดตที่เหมาะสมกว่า และไม่ถูกครหาด้านกฎหมาย ทั้งคดีที่ดินเขากระโดงและ คดีฮั้วเลือก สว.
...ไม่ว่าจะเป็น พรรคภูมิใจไทย หรือ พรรคเพื่อไทย ภายใต้การสนับสนุนของ พรรคประชาชน หากสามารถผลักดันให้รัฐบาลใหม่เกิดขึ้นได้จริงในเดือนกันยายนนี้ นั่นหมายความว่า “รัฐบาลเฉพาะกิจ” จะทำหน้าที่เพียง 8-9 เดือน ก่อนจะคืนอำนาจให้ประชาชนลงคะแนนเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกันใหม่
แต่สิ่งที่ยังเป็นปริศนาคือ การจัดตั้งรัฐบาลรอบนี้ จะเป็นเพียง “ชั่วคราว” เพื่อประคับประคองบ้านเมืองสู่การเลือกตั้งใหญ่ในปี 2569 หรือ จะกลายเป็น “เกมยื้อเวลา” ที่สร้างแรงกระเพื่อมทางการเมืองต่อไปไม่รู้จบ...
รายงานพิเศษ โดย...ทีมข่าวการเมือง หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 4128