ถึงเวลาทลาย “เงินทุนปริศนา” ต้นตอฉุดบาทแข็งภารกิจแรกบนบ่าผู้ว่าธปท.คนใหม่

การเข้ารับตำแหน่งอย่างเป็นทางการของ นายวิทัย รัตนากร ผู้ว่าการ ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) คนใหม่ ในวันที่ 1 ตุลาคม 2568 กำลังถูกท้าทายท่ามกลางมรสุมเศรษฐกิจที่ซัดกระหนํ่าจากทุกทิศทาง นี่ไม่ใช่การส่งมอบภารกิจในยามที่เศรษฐกิจราบรื่น แต่เป็นการยื่น “เผือกร้อน” ที่เต็มไปด้วยปัญหาเชิงโครงสร้าง ที่สั่งสมมานานและรอการแก้ไขอย่างเร่งด่วน 

ที่ร้อนแรงขณะนี้ คงหนีไม่พ้นเรื่อง เงินบาทของไทยที่แข็งค่าแรงและเร็วแซงหน้าค่าเงินในภูมิภาค โดยนับจากต้นปีพบว่า เงินบาทแข็งค่าขึ้นแล้ว 7% สูงสุดในรอบ 4 ปี และยังเป็นการแข็งค่าที่ไม่สอดคล้องกับพื้นฐานเศรษฐกิจเท่าที่ควร แม้ว่าส่วนหนึ่งจะมาจากการอ่อนค่าของเงินดอลลาร์ หลังจากธนาคารกลางสหรัฐ (เฟด) ส่งสัญญาณลดดอกเบี้ยต่อเนื่อง และลดลงจริงในการประชุมครั้งล่าสุด 

ราคาทองคำที่ปรับขึ้นถึง 40% ยังถูกผูกโยงมาเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เงินบาทแข็งค่าขึ้นเร็ว จนนำมาซึ่งการหาแนวทางชะลอการซื้อขายทองคำ โดยเฉพาะการซื้อขายทองคำผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ ที่กำลังได้รับความนิยม ด้วยการจัดเก็บภาษี รวมถึงกาปรับรูปแบบการซื้อขายทองคำด้วยสกุลเงินดอลลาร์แทนเงินบาท เพื่อชะลอความแข็งค่าของบาท

แนวคิดดังกล่าว มีเสียงต่อต้านรอบด้านว่า จะเป็นลงโทษผู้ค้าขายโดยสุจริต จากต้นทุนที่เพิ่มขึ้น สภาพคล่องหายไปทำลายระบบการค้าขายทองคำไทย ในที่สุดและทำให้ไทยสูญเสียการเป็นศูนย์กลางการค้าทองคำไป และมีนักวิชาการหลายคนออกมาระบุว่า การส่งออกทองคำ อาจไม่ใช้ต้นเหตุของบาทแข็ง แต่เป็นอาการปลายทางมากกว่า

ปัจจัยที่น่ากังวลซ่อนอยู่เบื้องลึกและซ่อนอยู่ในตัวเลขดุลการชำระเงินของไทย ที่พบว่า มีตัวเลข “เงินทุนไหลเข้าปริศนา” ที่ปรากฏในรายการข้อผิดพลาดและตกหล่น (Net Errors and Omissions) ซึ่งพุ่งสูงขึ้นอย่างผิดปกติในช่วงหลายปีที่ผ่านมา สะท้อนว่า มีเงินทุนจำนวนมหาศาลที่อาจมาจาก “ธุรกิจสีเทา” ทะลักเข้าประเทศโดยไม่สามารถระบุที่มาได้ 

เงินทุนลึกลับเหล่านี้คือ ตัวการสำคัญที่ทำให้บาทแข็งค่ารุนแรงเป็นพิเศษ การที่ ธปท. พยายามจะแก้ปัญหาโดยพุ่งเป้าไปที่การค้าทองคำออนไลน์ จึงเป็นการ “แก้ปัญหาไม่ตรงจุด” และอาจสร้างผลกระทบต่อผู้ประกอบการที่สุจริตมากกว่า 

ภารกิจแรกของผู้ว่าการฯ คนใหม่ คือ ต้องกล้าเผชิญหน้ากับความจริงและวินิจฉัยโรคให้ถูกจุด โดยหันมาให้ความสำคัญกับการตรวจสอบเส้นทางเงินทุนที่น่าสงสัยเหล่านี้อย่างจริงจัง ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือกับหน่วยงานอื่น เช่น ปปง. เพื่อสกัดกั้นเงินทุนที่บ่อนทำลายเสถียรภาพของประเทศ

หน้า 6 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจปีที่ 45 ฉบับที่ 4,133 วันที่ 21-24 กันยายน พ.ศ. 2568