อินเดียไม่คอยใคร! เดินเกมภาษีสวนทรัมป์ - เตรียมแผนนำทัพ BRICS ปีหน้า

อินเดียส่งสัญญาณตอบโต้สหรัฐฯ หลังจากยื่นหนังสือต่อองค์การการค้าโลก (WTO) เมื่อวันพุธที่ผ่านมา เพื่อเตรียมเรียกเก็บภาษีตอบโต้สินค้านำเข้าจากสหรัฐฯ มูลค่าสูงถึง 7.6 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ สืบเนื่องจากมาตรการภาษีที่สหรัฐฯ ใช้ปกป้องอุตสาหกรรมเหล็กและอะลูมิเนียมภายในประเทศ ซึ่งอินเดียมองว่าไม่เป็นธรรม และละเมิดกติกาการค้าระหว่างประเทศ

ท่าทีครั้งนี้ของอินเดียเกิดขึ้นในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสำคัญ เนื่องจากทั้งสองประเทศกำลังอยู่ระหว่าง การเจรจาข้อตกลงการค้า (Trade Deal) โดยคาดว่าขั้นแรกของข้อตกลงจะได้ข้อสรุปภายในเดือนกันยายน-ตุลาคมนี้ ทำให้การยกระดับความขัดแย้งทางการค้าผ่านเวที WTO ยิ่งสร้างแรงกดดันทางการทูตต่อทั้งสองฝ่าย

อินเดียระบุว่ามาตรการป้องกัน (safeguard measures) ที่สหรัฐฯ นำมาใช้ตั้งแต่วันที่ 23 มีนาคม 2018 ซึ่งเก็บภาษี 25% สำหรับผลิตภัณฑ์เหล็ก และ 10% สำหรับผลิตภัณฑ์อะลูมิเนียม ได้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้ส่งออกอินเดีย และจะยิ่งทวีความรุนแรงขึ้นหลังจากที่สหรัฐฯ ปรับปรุงมาตรการดังกล่าวเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2025 ให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 12 มีนาคมที่ผ่านมา

รัฐบาลอินเดียแจ้งต่อ WTO ว่า มาตรการของสหรัฐฯ ทำให้สินค้าส่งออกของอินเดียที่จะเข้าสู่ตลาดอเมริกามูลค่า 7.6 พันล้านดอลลาร์ ต้องถูกเรียกเก็บภาษีเพิ่มเติมสูงถึง 3.82 พันล้านดอลลาร์ และด้วยเหตุนี้ อินเดียจึงเสนอที่จะใช้สิทธิระงับข้อผูกพันบางประการตามกรอบ WTO โดยการ ขึ้นภาษีสินค้าบางรายการจากสหรัฐฯ ในสัดส่วนที่เทียบเท่ากับความเสียหายทางภาษี ที่อินเดียได้รับ

แม้จะยังไม่มีการเปิดเผยว่าสินค้าสหรัฐฯ รายการใดจะถูกเก็บภาษีตอบโต้บ้าง แต่รายงานจาก Economic Times ระบุว่า อินเดียเคยเสนอขึ้นภาษีกับสินค้ากลุ่มยานยนต์ของสหรัฐฯ ไปแล้วเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ซึ่งสะท้อนว่าอินเดียพร้อมเดินเกมรุกในทุกแนวรบ หากการเจรจาไม่เป็นไปตามความคาดหวัง

อินเดียระบุในเอกสารที่ยื่นต่อ WTO ว่า "การระงับข้อผูกพันของอินเดียจะอยู่ในรูปแบบของการจัดเก็บภาษีในอัตราที่เทียบเท่าจากสินค้าที่มีแหล่งกำเนิดจากสหรัฐฯ" พร้อมเน้นว่านี่คือการตอบสนองต่อ มาตรการปกป้อง (safeguard measures) ที่สหรัฐฯ ขยายผลครอบคลุมผลิตภัณฑ์อะลูมิเนียม เหล็ก และผลิตภัณฑ์ต่อเนื่อง

ท่าทีที่แข็งกร้าวของอินเดียในเวที WTO ไม่เพียงสะท้อนความมุ่งมั่นที่จะปกป้องผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ แต่ยังเกิดขึ้นในช่วงเวลาสำคัญที่อินเดียกำลังเตรียมขึ้นรับตำแหน่ง ประธานกลุ่ม BRICS ต่อจากบราซิลในปีหน้า ซึ่งบทบาทผู้นำใหม่นี้อาจทำให้อินเดียมีเวทีในการประสานท่าทีของกลุ่มประเทศเศรษฐกิจเกิดใหม่ต่อสหรัฐฯ ได้อย่างเป็นระบบมากขึ้น

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา อินเดียแสดงจุดยืนอย่างชัดเจนต่อแนวทางการใช้มาตรการทางการค้าที่ละเมิดกติกาสากล ไม่ว่าจะในกรณีของภาษี หรือข้อกำหนดที่เป็นอุปสรรคต่อการค้าจากฝ่ายเดียว โดยเฉพาะหากเกิดขึ้นจากประเทศที่มีอำนาจทางเศรษฐกิจเหนือกว่าอย่างชัดเจน

การยื่นข้อเสนอขึ้นภาษีครั้งนี้จึงถือเป็น “หมากการทูต” ที่วางไว้ในเกมการเจรจาการค้าระหว่างสองประเทศมหาอำนาจด้านเทคโนโลยีและการลงทุน ที่นอกจากจะมีมูลค่าทางเศรษฐกิจมหาศาล ยังเป็นการแสดงออกถึงศักยภาพของอินเดียในเวทีโลก

ท่ามกลางสถานการณ์ที่กำลังร้อนระอุ อินเดียยืนยันว่าการดำเนินการทุกอย่างอยู่ภายใต้กรอบ WTO และเปิดกว้างสำหรับการเจรจา โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมและความสมดุลในระบบการค้าโลกที่กำลังเผชิญแรงเสียดทานจากแนวคิดกีดกันทางเศรษฐกิจของหลายประเทศ

อ้างอิง: Times of India, The Hindu