UNDP ชี้ AI เร่งความเหลื่อมล้ำโลก เตือนเด็กไทยเสี่ยงถูกแย่งงาน

รายงาน The Next Great Divergence ของ โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ หรือ UNDP ระบุว่า ประชาชนในประเทศรายได้สูงราว 2 ใน 3 เริ่มใช้งาน AI แล้ว ขณะที่ประเทศรายได้น้อยมีสัดส่วนผู้ที่สามารถใช้ AI ได้เพียง 5%

สะท้อนช่องว่างทางเทคโนโลยีที่กำลังขยายตัว และอาจส่งผลต่อความสามารถในการแข่งขันของประเทศกำลังพัฒนาในระยะยาว

สำหรับประเทศไทย แม้โครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลจะมีความก้าวหน้า แต่ระดับความพร้อมของประชาชนยังแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ โดยดัชนีความพร้อมด้าน AI (AIPI) จัดอันดับไทยอยู่ที่ 52 จาก 170 ประเทศ

ขณะที่ดัชนีการพัฒนามนุษย์ (HDI) ซึ่งประเมินด้านการศึกษา สุขภาพ และรายได้ ไทยอยู่ในอันดับ 76 จาก 193 ประเทศ สะท้อนว่าการพัฒนาทักษะคนยังไม่ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี

UNDP ประเมินว่า หากไม่มีการเตรียมความพร้อมอย่างจริงจัง แรงงานบางกลุ่มจะได้รับผลกระทบสูง โดยเฉพาะเยาวชนอายุ 22-25 ปี ซึ่งมีความเสี่ยงที่ตำแหน่งงานจะถูก AI เข้ามาทดแทน

ขณะที่งานที่ผู้หญิงทำเป็นสัดส่วนใหญ่มีความเสี่ยงถูกแทนที่มากกว่าผู้ชายถึง 2 เท่า นอกจากนี้ 1 ใน 4 ของบริษัทในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกคาดว่าจะเผชิญการสูญเสียตำแหน่งงานจากการนำ AI มาใช้ และความเสี่ยงด้านข้อมูลรั่วไหลทั่วโลกอาจเพิ่มขึ้นกว่า 40% ภายในปี 2570 จากการใช้งาน AI ที่ขาดการกำกับดูแล

รายงานดังกล่าวของ UNDP ชี้ว่า ทางออกของปัญหาไม่ใช่การชะลอเทคโนโลยี แต่ต้องเร่งพัฒนาทักษะมนุษย์ควบคู่กับการลงทุนด้านดิจิทัลและกฎระเบียบที่ครอบคลุม ตั้งแต่การสร้างการเข้าถึงเทคโนโลยีพื้นฐาน การลงทุนโครงสร้างพื้นฐานด้านคอมพิวเตอร์และศูนย์ข้อมูล ไปจนถึงการปรับปรุงกฎหมายและงบประมาณระยะยาว เพื่อให้ AI เป็นเครื่องมือยกระดับคุณภาพชีวิตของคนทุกกลุ่ม ไม่ใช่ปัจจัยซ้ำเติมความเหลื่อมล้ำในสังคม