‘สภาอุตฯ’ จี้รัฐเปิดเสรีไฟฟ้าสีเขียวขอโควตา 500 MW นำร่องป้อนภาคอุตสาหกรรม

ส.อ.ท.จี้รัฐ เปิดเสรีซื้อขายไฟฟ้าสีเขียว ให้กับภาคอุตสาหกรรม ประเดิมนำร่องขอโควตา 500 เมกะวัตต์ จากโครงการ Direct PPA ที่ป้อนไฟฟ้าใหักับ Data Center เพื่อสร้างความเป็นธรรมต่อผู้ใช้ไฟฟ้าโดยรวม ขณะที่กระทรวงพลังงาน เร่งคลอดหลักเกณฑ์ Direct PPA 2,000 เมกะวัตต์ ภายในเดือนธันวาคมนี้ ชี้ภายในปี 2580 Data Center ต้องการไฟฟ้าสีเขียวพุ่ง 4 พันเมกะวัตต์

โครงการนำร่อง Direct PPA (การซื้อขายไฟฟ้าโดยตรง) สำหรับกลุ่มผู้ใช้ไฟฟ้าขนาดใหญ่ โดยเฉพาะศูนย์ข้อมูล (Data Center) เพื่อเปิดให้ภาคเอกชนทำสัญญาซื้อขายไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนได้โดยตรง ผ่านการใช้ระบบสายส่งไฟฟ้าของบุคคลที่สาม (Third Party Access) ภายใต้การกำกับดูแลเพื่อรักษาเสถียรภาพของระบบ ในกรอบปริมาณรวมสูงสุดไม่เกิน 2,000 เมกะวัตต์ ซึ่งทางคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) อยู่ระหว่างจัดทำหลักเกณฑ์ ครอบคลุมรายละเอียดด้านเทคนิค เช่น การอนุญาตให้ใช้สายส่ง, และอัตราค่าบริการต่าง ๆ เช่น ค่าผ่านสายส่ง (Wheeling Charge), ค่าตามนโยบายรัฐ (Policy Expense), และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องที่คาดว่าจะสามารถประกาศหลักเกณฑ์ได้ในเดือนธันวาคม 2568

ล่าสุดมีกระแสความต้องการใช้พลังงานสะอาด เพื่อมุ่งสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์( Net Zero) ได้กลายเป็นแรงกดดันและโอกาสทางธุรกิจที่เร่งด่วนที่สุดในขณะนี้ โดยมีสัญญาณจากความต้องการ Direct PPA ทะลุ 2,000 เมกะวัตต์

นายนที สิทธิประศาสน์ ประธานกลุ่มอุตสาหกรรมพลังงานหมุนเวียน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) เปิดเผยว่า ปัจจุบันภาคอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ โดยเฉพาะกลุ่มผู้ลงทุนจากต่างชาติ เช่น กลุ่มอุตสาหกรรมส่งออก กลุ่มภาคการผลิตที่ต้องรักษาความสามารถในการแข่งขัน มีความต้องการไฟฟ้าสีเขียว ตามนโยบายของบริษัทแม่ในการบรรลุการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์หรือ Net Zero โดยมุ่งการใช้พลังงานหมุนเวียน 100% หรือ RE 100 ในการดำเนินธุรกิจ นอกเหนือจากกลุ่ม Data Center ที่มีความต้องการไฟฟ้าสีเขียว

ทั้งนี้ เห็นได้จากภาคเอกชนข้ามชาติได้ปรับเป้าหมายลดคาร์บอนอย่างก้าวกระโดด อาทิ Toyota และ Denso บริษัทรถยนต์และชิ้นส่วนยักษ์ใหญ่ได้ปรับเป้าหมาย Carbon Neutral จากเดิมปี 2593 มาเป็นปี 2578 โดยเฉพาะ Denso ได้ปรับเป้า Carbon Neutral ปี 2568 ซึ่งสามารถซื้อคาร์บอนเครดิตมาชดเชย (Offset) ได้ชั่วคราว แต่กฎเหล็กหลังปี 2578 กำหนดชัดเจนว่าซัพพลายเออร์ที่อยู่ในห่วงโซ่อุปทานห้ามใช้ Offset เด็ดขาด ห้ามซื้อคาร์บอนเครดิต หรือ i-REC มาชดเชย แต่ต้องลดคาร์บอนด้วยตนเองตลอดห่วงโซ่คุณค่า

ขณะที่ บริษัท Delta Electronics ใช้มาตรฐานระดับโลก มีเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ที่อิงตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ (Science-Based Targets : SBT) โดยตั้งเป้าจัดการ Scope 1 & 2 (การปล่อยตรงและจากการใช้ไฟฟ้า) ให้ได้ 90% และ Scope 3 (ห่วงโซ่อุปทาน) 25% ภายในปี 2573 พร้อมตั้งเป้าใช้ไฟฟ้าจาก RE 100% ในปี 2570 เป็นต้น

ดังนั้น เพื่อให้เกิดการส่งเสริมการใช้พลังงานสีเขียว และสร้างความเป็นธรรมต่อผู้ใช้ไฟฟ้าโดยรวม และสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน ทาง ส.อ.ท.อยากจะเรียกร้องให้หน่วยงานภาครัฐกลับมาทบทวนการเปิดซื้อขายไฟฟ้าเสรี จากโครงการนำร่อง Direct PPA ขนาดกำลังผลิต 2,000 เมกะวัตต์ ที่ป้อนไฟฟ้าสีเขียวให้กลุ่ม Data Center ให้ลดลงมาเหลือไม่เกิน 1,500 เมกะวัตต์ และส่วนที่เหลืออีก 500 เมกะวัตต์ ป้อนให้กับกลุ่มอุตสาหกรรมส่งออก กลุ่มภาคการผลิตที่ต้องรักษาความสามารถในการแข่งขัน เพื่อสามารถเปิดซื้อขายไฟฟ้าเสรีภายใต้โครงการนำร่องดังกล่าวได้ด้วย

“เวลานี้มีเสียงเรียกร้องจากนักลงทุนต่างชาติที่เข้ามาลงทุน ต้องการให้ภาครัฐพิจารณาจัดสรร Direct PPA จากโครงการนำร่องที่ป้อนให้กับ Data Center ส่วนหนึ่งมาให้ เพราะมีความต้องการพลังงานหมุนเวียนอย่างเร่งด่วน ตามเป้าหมายการมุ่งสู่ Net Zero ที่เร็วขึ้น ซึ่งมองว่าสามารถดำเนินการได้ หากมีการปรับเปลี่ยนนโยบายใหม่ หรือนำ Direct PPA ไปบรรจุอยู่ในแผน พัฒนากำลังผลิตไฟฟ้า (พีดีพี) ฉบับใหม่ที่อยู่ระหว่างการจัดทำ เพราะนักลงทุนเหล่านี้มีความต้องการไฟฟ้าสีเขียวจริง ๆ มองเป็นเรื่องของความเป็นความตายในธุรกิจ”

ทั้งนี้ จากข้อมูลของกระทรวงพลังงาน ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มของตลาด Data Center ในไทยว่า ปัจจุบันกลุ่ม Data Center ที่เปิดดำเนินงานไทย มีความต้องการใช้ไฟฟ้าสีเขียวอยู่ที่ประมาณ 120 เมกะวัตต์ และคาดว่าภายในปี 2580 ความต้องการใช้ไฟฟ้าสีเขียวจะเพิ่มขึ้นเป็น 4,000 เมกะวัตต์

ขณะที่สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนหรือบีโอไอ รายงานว่า ในช่วง 9 เดือนแรกของปี 2568 มีการยื่นขอรับการส่งเสริมการลงทุนเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนโดยมีมูลค่าเงินลงทุน 603,4621 ล้านบาท ในจำนวน 37 โครงการ ส่วนใหญ่เป็นบริษัทต่างชาติ ส่วนกลุ่มนักลงทุนไทยมีมูลค่าการลงทุนอยู่ราว 140,000 ล้านบาท

นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน กล่าวว่า กระทรวงฯจะเร่งรัดโครงการนำร่อง Direct PPA เป้าหมายกำลังผลิต 2,000 เมกะวัตต์ ที่ป้อนไฟฟ้าสีเขียวให้กับกลุ่ม Data Center ก่อน ซึ่งจะช่วยดึงดูดการลงทุนระดับโลกเข้ามาอยู่ในประเทศ ช่วยให้ไทยมีโครงสร้างพื้นฐานพร้อม Cloud, AI กระตุ้นห่วงโซ่อุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ช่วยเพิ่มแรงงานดิจิทัลคุณภาพสูง และยกระดับทักษะทั้งประเทศ ตลอดจนเพิ่มความมั่นคงของข้อมูลประเทศ เป็นรากฐานของรัฐบาลดิจิทัล และเปลี่ยน “ข้อมูล” ให้กลายเป็นมูลค่าทางเศรษฐกิจ ซึ่งจะก่อให้เกิดเม็ดเงินลงทุนการพัฒนาไฟฟ้าสีเขียวอยู่ราว 37,500 ล้านบาท มีส่วนช่วยกระตุ้นการลงทุนได้ราว 65,000 ล้านบาท เกิดการจ้างงานประมาณ 3,094 ตำแหน่ง ช่วยลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ได้ราว 1.66 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี