มติศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยต้องทำประชามติแก้รัฐธรรมนูญ 3 ครั้ง

วันนี้ (10 ก.ย. 68) ศาลรัฐธรรมนูญมีมติ เสียงข้างมาก 5 ต่อ 2 วินิจฉัยว่า ภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 รัฐสภามีอำนาจริเริ่ม หรือ แสดงความต้องการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ได้ แต่ต้องให้ประชาชนออกเสียงประชามติเพื่อให้ความเห็นชอบก่อน

ทั้งนี้ การจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องเป็นไปตามบทบัญญัติ หมวด 15 การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ ซึ่งรัฐสภามีอำนาจแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญได้ แต่รัฐสภาไม่สามารถให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญโดยตรง

กรณีนี้เกิดขึ้นจากที่ประธานรัฐสภาได้ส่งความเห็นของสมาชิกรัฐสภาในการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ครั้งที่ 6 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่ 2) เมื่อวันที่ 17 มี.ค. 68 เพื่อพิจารณาญัตติด่วนของ นพ.เปรมศักดิ์ เพียยุระ สว. และ นายวิสุทธิ์ ไชยณรุณ สส. ให้รัฐสภาพิจารณาเรื่องการริเริ่มจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ และให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามมาตรา 210 วรรคหนึ่ง (2)

เสียงคณะตุลาการ:

เสียงข้างมาก 5 เสียง ได้แก่ นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์, นายอุดม สิทธิวิรัชธรรม, นายวิรุฬห์ แสงเทียน, นายจิรนิติ หะวานนท์ และ นายนภดล เทพพิทักษ์

เสียงข้างน้อย 2 เสียง ได้แก่ นายบรรจงศักดิ์ วงศ์ปราชญ์ และนายสุเมธ รอยกุลเจริญ ซึ่งเห็นว่า รัฐสภาไม่มีอำนาจริเริ่มจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ เว้นแต่จัดให้มีประชามติเพื่อความเห็นชอบ

จำนวนครั้งการออกเสียงประชามติ

ตุลาการเสียงข้างมาก 6 ต่อ 1 วินิจฉัยว่า การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องมี ประชามติ 3 ครั้ง ดังนี้ :

ครั้งที่ 1 – ให้ประชาชนออกเสียงประชามติว่าควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่

ครั้งที่ 2 – ให้ประชาชนออกเสียงประชามติเกี่ยวกับแนวทางการจัดทำและเนื้อหาสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญ

ครั้งที่ 3 – หลังรัฐสภาจัดทำร่างรัฐธรรมนูญเสร็จ ให้ประชาชนออกเสียงประชามติเห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

โดยการออกเสียงประชามติ ครั้งที่ 1 และ 2 สามารถรวมเป็นครั้งเดียวกันได้

สำหรับเสียงข้างน้อย 1 เสียง เห็นว่าควรมีประชามติ เพียง 2 ครั้ง คือครั้งที่ 1 และครั้งที่ 3

ทั้งนี้ องค์คณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ มี 7 คน เนื่องจาก นายอุดม รัฐอมฤต ถอนตัวก่อนการพิจารณาคดี เนื่องจากเคยทำหน้าที่กรรมการร่างรัฐธรรมนูญ และ นายปัญญา อุดชาชน พ้นตำแหน่งตุลาการเนื่องจากครบวาระ