KEY
POINTS
ลมเย็นที่พัดมาในช่วงปลายปีมักมาพร้อมปัญหาสุขภาพ ทั้งอาการไอ เจ็บคอ คัดจมูก ไปจนถึงระบบย่อยอาหารแปรปรวน โดยเฉพาะในเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และคนที่มีโรคประจำตัว การสร้างความอบอุ่นให้ร่างกายไม่ใช่แค่การเพิ่มเสื้อผ้า แต่รวมถึงอาหารบนโต๊ะที่ช่วยเสริมภูมิตามธรรมชาติด้วย ผักหลายชนิดถูกจัดว่าเป็น “เพนนิซิลินจากธรรมชาติ” เพราะมีฤทธิ์ต้านเชื้อโรค ต้านการอักเสบ และเพิ่มพลังงานความอุ่นให้ร่างกาย เหมาะอย่างยิ่งกับช่วงอากาศเย็นที่การเจ็บป่วยเกิดง่ายกว่าปกติ
สาธารณสุขหลายประเทศแนะนำให้บริโภคผัก 7 ชนิดต่อไปนี้เป็นประจำในช่วงฤดูหนาว เพราะมีสารออกฤทธิ์เฉพาะตัวที่ช่วยต้านหวัด ปรับสมดุลอุณหภูมิภายในร่างกาย และยังช่วยเพิ่มความอบอุ่นจากภายในแบบเป็นธรรมชาติ
หัวหอมเป็นหนึ่งในผักที่ได้รับการศึกษามากที่สุดด้านการต้านเชื้อโรค เพราะมีสารอัลลิซิน ควอร์ซิติน และพรอสตาแกลนดิน เอ ที่ช่วยลดการอักเสบ ยับยั้งเชื้อไข้หวัดใหญ่ และช่วยให้หลอดเลือดขยายตัว ทำให้เลือดไหลเวียนดี ช่วยลดอาการมือ–เท้าเย็นที่พบบ่อยในฤดูหนาว การกินแบบสดให้ประโยชน์สูงที่สุด แต่การผัดสั้น ๆ ก็ยังคงคุณค่าทางสมุนไพรไว้มาก เหมาะสำหรับผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีปัญหาความดัน
กุยช่ายมีสารอัลลิซินและอัลลิอินซึ่งมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรียอย่างเข้มข้น ช่วยลดความเสี่ยงติดเชื้อทางเดินหายใจและเชื้อหวัดตามฤดูกาล จุดเด่นคือรสอ่อนกว่ากระเทียม ทำให้กินง่ายและเหมาะกับเด็กหรือผู้สูงอายุนิยมผัดไฟแรงสั้น ๆ กับไข่หรือหมูสับ เพื่อรักษาคุณค่าที่ช่วยฆ่าเชื้อและกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
กระเทียมคือผักที่ขึ้นชื่อด้านฤทธิ์ฆ่าเชื้อระดับสูง มีงานวิจัยสนับสนุนว่าสามารถยับยั้งแบคทีเรียและไวรัสได้หลายชนิดโดยเฉพาะอัลลิซิน ช่วยลดโอกาสเกิดการอักเสบในลำคอและทางเดินหายใจ
นอกจากนี้ยังช่วยให้ร่างกายอบอุ่นขึ้นเมื่ออุณหภูมิลดฮวบ เหมาะกับการใส่ในต้ม–ผัด–ทอดแทบทุกเมนู
จินเจอรอลและจินเจอร์โรนในขิงช่วยลดการอักเสบและกำจัดเชื้อแบคทีเรียในกระเพาะและลำไส้ อีกทั้งมีฤทธิ์ขับความเย็นออกจากร่างกาย จึงเหมาะอย่างยิ่งกับผู้ที่มีอาการหนาวสั่น มือเท้าเย็น หรือมีน้ำมูกจากอากาศหนาว ขิงสดใส่ในซุป ตุ๋นเนื้อ หรือชงเป็นน้ำขิงน้ำตาลทรายแดงร้อน ๆ ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้น
ต้นหอมเป็นแหล่งอัลลิซินอีกชนิดที่ช่วยต้านการติดเชื้อ มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อในอาหารและลดความเสี่ยงป่วยจากหวัด เหมาะสำหรับโรยในซุป ข้าวต้ม หรือผัดกับเนื้อสัตว์เบา ๆ เพื่อช่วยให้จมูกโล่งและร่างกายรู้สึกอุ่นขึ้น โดยเฉพาะเมื่อเริ่มมีอาการคัดจมูกหรือหวัดระยะเริ่มต้น
ผักชีมีน้ำมันหอมระเหยที่ออกฤทธิ์ต้านเชื้อและช่วยผ่อนคลายระบบทางเดินหายใจ จึงเหมาะกับช่วงที่อากาศเย็นทำให้จมูกอุดตัน นิยมโรยหน้าในซุป ต้มยำ หรือน้ำซุปต่าง ๆ ช่วยเพิ่มกลิ่นหอม ทำให้รู้สึกโล่ง และยังช่วยขับลมในกระเพาะได้ดี
ยี่หร่ามีสารอะนีโทลที่ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียในระบบลำไส้ มีฤทธิ์อุ่นทำให้กระเพาะทำงานดีขึ้น ป้องกันท้องเสียหน้าเย็นที่เกิดจากการกินอาหารไม่ย่อย นิยมใช้เป็นไส้เกี๊ยวซ่าหรือเกี๊ยวน้ำ และผัดกับไข่หรือหมูสับ ช่วยให้ร่างกายอบอุ่นขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
ผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการหลายแห่งเห็นตรงกันว่า การกินอาหารตามฤดูกาล เช่น ผักรสอุ่น–ผักที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันและลดอาการเจ็บป่วยจากอากาศเย็นได้ดี โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจและระบบย่อยอาหารที่อ่อนไหวต่อความหนาว การเพิ่มผักเหล่านี้ในมื้อประจำวัน ไม่ว่าจะในซุป ผัด หรือเมนูง่าย ๆ จะช่วยสร้างแนวป้องกันให้คนในครอบครัว ป่วยน้อยลง และรู้สึกแข็งแรงขึ้นในช่วงอากาศแปรปรวน