ทำความรู้จักบัญชีม้า เช็กเลยมีกี่ประเภท มีโทษจำคุก-ปรับหรือไม่

ในช่วงวันสองวันที่ผ่านมา ข่าวที่เป็นกระแสร้อนแรงไม่แพ้ข่าวเหตุบ้านการเมืองคือข่าว อายัดบัญชี โดยประชาชนบางคนถูกอายัดบัญชี-ถูกระงับการทำธุรกรรมชั่วคราว เนื่องจากต้องสงสัยว่าเป็นบัญชีม้า ทำให้ไม่สามารถทำธุรกรรมได้ โดยการอายัดบัญชีในครั้งนี้บางรายก็ยืนยันว่าไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับบัญชีม้า วันนี้ "ฐานเศรษฐกิจ"จะมาไขข้อข้องใจเกี่ยวกับ "บัญชีม้า"ว่าจริงๆแล้วคืออะไร และมีกี่ประเภท ทำไมรัฐฯต้องเข้มงวดและเอาจริงเอาจังในการปราบปราบบัญชีม้า รวมไปถึงการอัปเดตมาตรการของธนาคารแห่งประเทศไทยล่าสุด เกี่ยวกับการแก้ไขปัญหา การปลดล็อกการอายัดบัญชี 

บัญชีม้าคืออะไร 

ธนาคารแห่งประเทศไทย ระบุว่า "บัญชีม้า" เป็นเครื่องมือที่มิจฉาชีพใช้หลอกลวงและปกปิดเส้นทางการเงินที่สามารถเชื่อมโยงไปถึงตัวผู้กระทำผิดจริง การจัดการกวาดล้างบัญชีม้าจึงถือเป็นความพยายามที่สำคัญในการช่วยป้องกันภัยทางการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะหากสามารถระงับหรือหยุดการเพิ่มจำนวนของบัญชีม้าได้ก็จะทำให้มิจฉาชีพทำงานได้ยากขึ้น และเป็นการช่วยตัดวงจรทางการเงินของกลุ่มมิจฉาชีพได้ 

ในช่วงที่ผ่านมา ธปท. ได้ออกมาตรการกวาดล้างบัญชีม้าและยกระดับการจัดการบัญชีม้าเพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง ทำให้สมาคมธนาคารไทยและสถาบันการเงินร่วมกับพันธมิตรอีกหลายหน่วยงาน สามารถร่วมกันระงับบัญชีม้าได้เป็นจำนวนมาก 
 

บัญชีม้า มีกี่ประเภท 

ธปท. ยกระดับมาตรการเชิงป้องกัน โดยเพิ่มความเข้มข้นและขยายผลการจัดการบัญชีต้องสงสัย เพื่อให้ธนาคารสามารถดำเนินการเชิงรุกในการป้องกันความเสี่ยงและแก้ปัญหาภัยทุจริตทางการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยแบ่งสีระดับบัญชีม้า เพื่อให้จัดการได้อย่างเข้มงวด รวดเร็ว สะท้อนความเสี่ยงมากขึ้น ดังนี้

ม้าดำ

• ผู้ที่อยู่ในรายชื่อผู้ที่กระทำความผิดตามพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 ของสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.)

ม้าเทา แบ่งได้เป็น 2 ระดับ 

• "ม้าเทาเข้ม" กรณีที่มีผู้ได้รับความเสียหาย และผู้เสียหายแจ้งความแล้ว
•  "ม้าเทาอ่อน" กรณีที่มีผู้ได้รับความเสียหาย แต่ผู้เสียหายยังไม่แจ้งความ

ม้าน้ำตาล

ผู้ที่ธนาคารเห็นว่าบัญชีธนาคารมีพฤติกรรมผิดปกติที่อาจเข้าข่ายเป็นบัญชีม้า และต้องเฝ้าระวัง โดยแบ่งได้เป็น 2 ระดับ เช่นกัน คือ

• "ม้าน้ำตาลเข้ม" เป็นกรณีที่ธนาคารมั่นใจพอที่จะแจ้งตำรวจ
• "ม้าน้ำตาลอ่อน" เป็นกรณีที่ธนาคารแค่ต้องสงสัยเท่านั้น

ส่วนใครที่ไปเปิดบัญชีม้า หรือขาย หรือให้เช่า หรือให้ยืมบัญชี หรือแม้แต่การจัดหา โฆษณา ถือว่ามีโทษ ทั้งจำทั้งปรับ ดังนี้

เปิด-ขาย-ให้เช่า-ให้ยืมบัญชีม้า 

• มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี / ปรับไม่เกิน 300,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

จัดหา-โฆษณาบัญชีม้า

• มีโทษจำคุก 2-5 ปี / ปรับสูงสุด 500,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ส่วนกรณีที่หลายคนถูกอายัดบัญชีอยู่ในขณะนี้ และเป็นผู้บริสุทธิ์ ไม่ได้มีการทำธุรกรรมใดใดที่เกี่ยวข้องกับบัญชีม้า ทางธปท.และศูนย์ปฏิบัติการเพื่อป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (ศปอท.) และธนาคารพาณิชย์ ได้ปรับปรุงแนวทางการการปลดระงับบัญชีให้เร็ว  จากเดิม 3-7 วัน เป็นภายใน 4 ชั่วโมงต่อรอบการตรวจสอบจนถึง 1 วัน ซึ่งแบ่งเป็น 3 รอบ ได้แก่

• รอบ 11.00 น. 
• รอบ 15.00 น.
• รอบ 19.00 น. 

ทั้งนี้ธปท.ย้ำว่า บัญชีที่มีความเกี่ยวข้องกับเส้นเงินนั้น ไม่ได้เป็นการอายัดบัญชี แต่เป็นการระงับธุรกรรม ตามจำนวนที่เกิดความเสียหาย กระทั่งไปครบจำนวน ซึ่งเป็นไปตาม พ.ร.ก.ภัยไซเบอร์ โดยหากบัญชีนั้น มีเงินอื่นอยู่ยังใช้ได้ ไม่ได้โดนอายัดบัญชี

สำหรับการโดนอายัดบัญชีจะเกิดขึ้นหลังจากากรสืบสวนสอบสวน ที่ตำรวจส่งหมายให้ธนาคารอายัด และธนาคารต้องไปดูตามบัญชีม้า ซึ่งแบ่งเป็น 5 สี ได้แก่ ม้าดำ เทาเข้ม เทาอ่อน น้ำตาลเข้ม และน้ำตาลอ่อน หากเป็นสีดำ เทาเข้ม จะยกระดับจากบัญชี เป็นบุคคล หรือถูกอายัดบัญชีทุกธนาคาร

นอกจากนี้ ภายในเดือนก.ย.นี้ จะมีการกำหนดเงื่อนไขที่เข้มงวดขึ้น เพื่อไม่ให้กวาดบัญชีผู้บริสุทธิ์เข้ามาเกินจำเป็น แต่ต้องใช้เวลาในการพัฒนาเพื่อให้มั่นใจว่าจะไม่กระทบกับการจับบัญชีม้าที่แท้จริง

ประชาชนที่ได้รับผลกระทบ จากการอายัดบัญชีในครั้งนี้ สามารถติดต่อยกเลิกการระงับ โดยติดต่อไปยังศูนย์ AOC 1441 ต่อ 2 เพื่อแจ้งขอปลดระงับธุรกรรมได้ เพียงระบุชื่อธนาคาร เลขที่บัญชี และบัตรประชาชน จากนั้นข้อมูลจะเข้าสู่รอบการตรวจสอบ และดำเนินการปลดระงับต่อไป (อ่านข่าวฉบับเต็มที่นี่)

 

ที่มาภาพ-ข้อมูล

• ธนาคารแห่งประเทศไทย