รู้จักอำนาจ-หน้าที่ของ ‘กองทุนน้ำมัน’ หลังกำลังสรรหา ผอ. คนใหม่

สำนักงานกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง (สกนช.) กระทรวงพลังงานกำลังอยู่ระหว่างการสรรหาผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงคนใหม่  โดยล่าสุดถึงขั้นตอนของการนำเสนอวิสัยทัศน์ และแนวทางการบริหารสกนช. ต่อคณะอนุกรรมการสรรหาฯ เพื่อพิจารณาคัดเลือกต่อไปในวันที่ 3 กันยายน 2568 

สำหรับผู้ที่ผ่านรอบคัดเลือก และได้เข้าสู่ขั้นตอนของการนำเสนอวิสัยทัศน์ประกอบด้วย 

• พลโท ดร.กฤตภาส คงคาพิสุทธ์ อดีตรองเจ้ากรมการพลังงานทหาร
• นายพรชัย จิรกุลไพศาล ผู้อำนวยการสำนักนโยบายและแผน สกนช.
• นายสมบูรณ์ หน่อแก้ว อดีตรองปลัดกระทรวงพลังงาน 
• นายเพทาย หมุดธรรม หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงพลังงาน 
• นางไพลิน ฟุ้งเกียรติ ผู้อำนวยการสำนักการเงินและบัญชี และรักษาการ ผอ.สกนช.

อย่างไรก็ดี การสรรหา ผอ. สกนช. ดังกล่าว ถือเป็นครั้งที่ 2 หลังจากการเปิดรับสมัครครั้งแรกแต่ไม่มีผู้ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก 

ทั้งนี้ “ฐานเศรษฐกิจ” จะพาไปทำความเข้าใจกับบทบาทหน้าที่ของ ผอ. สกนช. ให้เพิ่มมากขึ้น

โครงสร้างและอำนาจหน้าที่ ของสำนักงานกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง

ตามที่พระราชบัญญัติกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ. 2562 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 กันยายน 2562 ทำให้ สถาบันบริหารกองทุนพลังงาน (องค์การมหาชน) (สบพน.) ยุบเลิก โดยเปลี่ยนเป็นสำนักงานกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง (สกนช.) มีฐานะเป็นหน่วยงานของรัฐที่เป็นนิติบุคคล และไม่เป็นส่วนราชการตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการแผ่นดินหรือรัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีงบประมาณหรือกฎหมายอื่น และให้อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน 

โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรักษาเสถียรภาพระดับราคาน้ำมันเชื้อเพลิงในประเทศให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมในกรณีที่เกิดวิกฤตการณ์ด้านน้ำมันเชื้อเพลิง ซึ่งการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ให้อยู่ภายใต้กรอบนโยบายการบริหารกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงตามที่คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติกำหนด

หน้าที่และอำนาจ สกนช.

สกนช. ถูกจัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ.2562 โดยมาตรา 5 ได้ระบุไว้ว่า ให้จัดตั้ง "กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง" ใน "สำนักงานกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง" ซึ่งกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงมีวัตถุประสงค์เพื่อรักษาเสถียรภาพระดับราคาน้ำมันเชื้อเพลิงในประเทศให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมในกรณีที่เกิดวิกฤตการณ์ด้านน้ำมันเชื้อเพลิง และ สกนช. จะต้องดำเนินการบริหารกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ดังกล่าวข้างต้น ระบุไว้ในตามมาตรา 19 ซึ่งกำหนดอำนาจหน้าที่ ของ สกนช. ดังนี้

• รับผิดชอบงานธุรการของคณะกรรมการและคณะอนุกรรมการ
• จัดทำแแผนรองรับวิกฤตการณ์น้ำมันเชื้อเพลิงและแผนยุทธศาสตร์กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง รวมทั้งรายงานผลการประเมินการปฏิบัติงานและการเสนอแนะมาตรการแก้ไขปัญหาอุปสรรคการปฏิบัติการตามแผนดังกล่าวเสนอต่อคณะกรรมการ
• กู้ยืมเงินตามมาตรา 26             

"มาตรา 26 กองทุนต้องมีจำนวนเงินเพียงพอเพื่อใช้ในการบริหารจัดการกองทุนอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเมื่อรวมกับเงินกู้ตามวรรคสองแล้วต้องไม่เกินจำนวนสี่หมื่นล้านบาท เมื่อกองทุนมีจำนวนเงินไม่เพียงพอเพื่อดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ของกองทุนตามมาตรา 5 ให้สำนักงานโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการและโดยอนุมัติของคณะรัฐมนตรีมีอำนาจกู้ยืมเงินเป็นจำนวนไม่เกินสองหมื่นล้านบาท ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ที่คณะรัฐมนตรีกำหนด การเปลี่ยนแปลงกรอบวงเงินตามวรรคหนึ่งและกรอบวงเงินกู้ตามวรรคสองให้สอดคล้องกับสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ ให้กระทำได้โดยการตราพระราชกฤษฎีกา"

• เสนอแผนการเงินและงบประมาณประจำปีต่อคณะกรรมการ
• จัดทำรายงานประจำปีและความเห็นเกี่ยวกับปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงานด้านต่างๆของสำนักงาน รวมทั้งรายงานการเงินและบัญชี เสนอต่อคณะกรรมการ
• ถือกรรมสิทธิ์ มีสิทธิครอบครอง และมีทรัพย์สินใดๆ
• ก่อตั้งสิทธิหรือทำนิติกรรมเกี่ยวกับทรัพย์สิน
• ดำเนินคดีทางแพ่ง ทางอาญา และทางปกครอง ที่เกี่ยวกับการดำเนินงานของกองทุนหรือการบริหารกองทุนและกิจการอื่นที่เกี่ยวกับหรือเกี่ยวเนื่องกับการจัดการกิจการของกองทุน
• ปฏิบัติการตามที่คณะรัฐมนตรี รัฐมนตรี คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ หรือ คณะกรรมการมอบหมาย
• ปฏิบัติการอื่นใดที่กฎหมายกำหนดให้เป็นหน้าที่ของสำนักงาน