เปิดรายละเอียดงบ Thailand Pavilion เกือบ 900 ล้าน ใช้ทำอะไร คุ้มไหม?

20 เมษายน 2568 ฐานเศรษฐกิจวิเคราะห์ความคุ้มค่าของงบประมาณ 867.8 ล้านบาท ที่ใช้สำหรับ Thailand Pavilion  การจัดนิทรรศการประเทศไทยในงาน World Expo 2025 Osaka Kansai ซึ่งเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 13 เมษายนที่ผ่านมา พบเอกสารจัดซื้อจัดจ้างของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข กำหนดราคากลางถึง 3 ครั้ง ก่อนสรุปผู้ชนะด้วยวิธีเฉพาะเจาะจง ได้รับงบประมาณเพิ่มขึ้นในการจัดซื้อจัดจ้างครั้งสุดท้ายกว่า 5 ล้านบาท

ราคากลางครั้งที่ 1 (วันที่กำหนดราคากลาง 27 เมษายน 2566)

กรมสนับสนุนบริการสุขภาพกำหนดราคากลางในการจัดนิทรรศการไว้ที่ 867,880,000 บาท โดยแบ่งเป็น 6 รายการหลัก:

1. การออกแบบอาคารนิทรรศการไทย: 21,697,000 บาท

2. การจัดทำอาคารนิทรรศการไทย: 299,418,600 บาท

3. การจัดนิทรรศการและการจัดแสดง: 212,630,600 บาท

4. การบริหารจัดการอาคารนิทรรศการไทย: 212,630,600 บาท

5. การประชาสัมพันธ์ การสื่อสารและการตลาด: 82,444,600 บาท

6. งานรื้อถอน นำกลับ และติดตั้งใหม่: 39,054,600 บาท

ราคากลางนี้อ้างอิงจากการสืบราคาจากท้องตลาด 2 ราย คือ บริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) และบริษัท ไร้ท์แมน จำกัด ก่อนเปิดให้มีการเสนอราคาด้วยวิธีคัดเลือก แต่ไม่มีผู้ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก จึงมีการยกเลิกการจ้างผู้ดำเนินการเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2566

ราคากลางครั้งที่ 2 (วันที่กำหนดราคากลาง 18 พฤษภาคม 2566)

หลังจากยกเลิกการจ้างในครั้งแรก กรมฯ ได้กำหนดราคากลางใหม่ โดยยังคงวงเงินรวมเท่าเดิมที่ 867,880,000 บาท แต่มีการปรับเพิ่มในส่วนของการจัดทำอาคารนิทรรศการไทยเป็น 299,514,600 บาท (เพิ่มขึ้น 96,000 บาท) ขณะที่รายการอื่นๆ ยังคงเท่าเดิม

แหล่งอ้างอิงราคายังคงเป็น 2 บริษัทเดิม คือ บริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) และบริษัท ไร้ท์แมน จำกัด

จากนั้นมีการดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างด้วยวิธีคัดเลือกเป็นครั้งที่ 2 และประกาศผู้ชนะการเสนอราคาคือกิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ เป็นเงิน 862,000,000 บาท เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2566 แต่เนื่องจากเกินกำหนดการยืนราคาและผู้ชนะไม่ประสงค์จะยืนราคาเดิม จึงมีการยกเลิกการจ้างอีกครั้งเมื่อวันที่ 9 ตุลาคม 2566

ราคากลางครั้งที่ 3 (วันที่กำหนดราคากลาง 17 ตุลาคม 2566)

กรมฯ ได้กำหนดราคากลางใหม่ที่ 867,877,000 บาท (ลดลง 3,000 บาท จากราคากลางครั้งที่ 2) โดยไม่มีการระบุรายละเอียดการเปลี่ยนแปลงในแต่ละรายการ

ที่น่าสนใจคือ ราคากลางครั้งที่ 3 นี้อ้างอิงจากการสืบราคาจากท้องตลาดเพียง 1 ราย คือ กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ซึ่งเป็นรายเดียวกับที่ไม่ประสงค์ยืนราคาในการประมูลครั้งก่อนหน้านี้

การจัดซื้อจัดจ้างด้วยวิธีเฉพาะเจาะจง

หลังจากยกเลิกการจัดซื้อจัดจ้างด้วยวิธีคัดเลือกถึงสองครั้ง กรมสนับสนุนบริการสุขภาพได้เปลี่ยนวิธีการจัดซื้อจัดจ้างเป็นวิธีเฉพาะเจาะจง และประกาศให้กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ เป็นผู้ชนะการเสนอราคาเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2566 ด้วยวงเงิน 867,800,000 บาท (ต่ำกว่าราคากลางครั้งที่ 3 เพียง 77,000 บาท)

เปรียบเทียบผลการจัดซื้อจัดจ้างครั้งที่ 2 กับครั้งที่ 3

เมื่อเปรียบเทียบราคาที่บริษัทได้รับงานระหว่างการประมูลครั้งที่ 2 (ที่ถูกยกเลิก) กับการจัดซื้อจัดจ้างด้วยวิธีเฉพาะเจาะจงในครั้งที่ 3 พบว่า:

ครั้งที่ 2: กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ เสนอราคา 862,000,000 บาท

ครั้งที่ 3: กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ เสนอราคา 867,800,000 บาท

ผลต่าง: เพิ่มขึ้น 5,800,000 บาท (คิดเป็น 0.67%)

หมายความว่า บริษัทที่ไม่ประสงค์จะยืนราคาเดิมและทำให้ต้องยกเลิกการจัดซื้อจัดจ้างครั้งที่ 2 กลับได้รับการคัดเลือกด้วยวิธีเฉพาะเจาะจงในราคาที่สูงกว่าเดิมถึง 5.8 ล้านบาท เพียง 11 วันหลังจากการยกเลิกการจัดซื้อจัดจ้างครั้งที่ 2

นอกจากนี้ ในวันที่ 27 มีนาคม 2568 กรมสนับสนุนบริการสุขภาพยังได้ประกาศให้กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ เป็นผู้ได้รับการคัดเลือกให้จัดพื้นที่รองรับการจัดนิทรรศการชั่วคราว (Temporary Exhibition) เพิ่มเติมอีก 12,650,000 บาท ด้วยวิธีเฉพาะเจาะจงเช่นกัน

ตามรายละเอียดราคากลางครั้งที่ 2 ซึ่งมีการระบุรายการค่าใช้จ่ายชัดเจนที่สุด พบว่าสัดส่วนงบประมาณส่วนใหญ่ประมาณ 59% จัดสรรไปที่การก่อสร้างและการจัดแสดงนิทรรศการ ขณะที่ค่าบริหารจัดการอาคารนิทรรศการตลอด 6 เดือนของการจัดงานคิดเป็นประมาณ 24.5%