จ.นครสวรรค์ ถือเป็นศูนย์กลางจุดเชื่อมโยงระหว่างภูมิภาคของภาคกลางและภาคเหนือของไทย ทั้งนี้ ยังเป็นศูนย์รวมของแม่นํ้า 4 สายหลัก อย่าง ปิง วัง ยม น่าน โดยถือกำเนิดเป็นแม่นํ้าเจ้าพระยา ที่ไหลเวียนลงสู่พื้นที่ราบลุ่มในตอนกลางของประเทศ กลายเป็นเส้นเลือดหลักในด้านการบริโภค กสิกรรม และการคมนาคมมาอย่างยาวนาน และเพื่อแสดงออกถึงสัญลักษณ์ที่ดีในแง่ของการเป็นต้นนํ้าที่สำคัญของไทย ทางนครสวรรค์จึงพร้อมปักหมุดพื้นที่บริเวณเกาะยม ต.ปากนํ้าโพ สร้าง "พาสาน" หรือ อาคารสัญลักษณ์ต้นนํ้าแห่งใหม่ ให้กลายเป็น "แลนด์มาร์กด้านการท่องเที่ยว" ... นายจิตตเกษมณ์ นิโรจน์ธนรัฐ นายกเทศมนตรีนครนครสวรรค์ บอกเล่าถึงความสำคัญและแนวทางการปักหมุดเมืองปากนํ้าโพให้เป็น "Dream Destination"
นายจิตตเกษมณ์ เล่าต่อว่า สำหรับ "พาสาน" สร้างขึ้นเพื่อแสดงออกถึงการเป็นสัญลักษณ์ของต้นกำเนิดแม่นํ้าเจ้าพระยา รวมทั้งสร้างเป็นแหล่งท่องเที่ยวในเชิงการเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ตลอดจนการส่งเสริมอาชีพ กระตุ้นเศรษฐกิจในเมืองปากนํ้าโพ โดยคำว่า "พาสาน" มีที่มาจากคำว่า "ผสาน" คือ การรวมกัน แต่ "พาสาน" คือ การพาคนเข้าไปสานให้เกิดการผสมผสานกันระหว่างคน สถานที่ และช่วงเวลา โดยแสดงตัวตนที่มีความหมายเชิงสัญลักษณ์ เอื้อประโยชน์ต่อผู้มาใช้งาน และเรื่องราวที่เป็นเอกลักษณ์ของแม่นํ้าเจ้าพระยา ซึ่งถูกสะท้อนออกมาในรูปแบบของสถาปัตยกรรมที่โดดเด่น โดยแทรกตัวอยู่ในธรรมชาติอย่างกลมกลืนด้วยความนุ่มลึกในทุกมิติของการออกแบบ
อย่างไรก็ดี สถาปัตยกรรมแห่งนี้มีพื้นที่ประมาณ 3 ไร่ ตั้งอยู่บริเวณเกาะยม ต.ปากนํ้าโพ ถูกออกแบบและก่อสร้างขึ้นให้สามารถคงอยู่ในสภาพภูมิประเทศ ที่จะมีนํ้าขึ้นสูงในช่วงฤดูนํ้าหลาก ลักษณะของอาคารที่ยกโค้งพ้นนํ้า ประชาชนหรือนักท่องเที่ยวสามารถพายเรือลอดส่วนโค้งของอาคาร ชมความงามของริมฝั่งนํ้า ตลอดจนความงามของสถาปัตยกรรมแห่งนี้ท่ามกลางสายนํ้า ทั้งนี้ พื้นที่ก่อสร้าง "พาสาน" บริเวณสามเหลี่ยมของเกาะยม ได้รับบริจาคที่ดินจาก นางสาววรรณี ไชยประสิทธิ์ จำนวน 1 แปลง ภายใต้เงื่อนไขที่ว่า บนพื้นที่ของพาสานจะต้องมีองค์เจ้าแม่กวนอิมอยู่ด้วย ต่อมา มีการจัดซื้อที่ดินเพิ่มอีก 3 แปลง ได้เงินจากการรับบริจาคจำนวน 9,262,674.95 บาท และได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกรมการท่องเที่ยวอีกจำนวน 117,600,000 บาท
ด้านแบบของ "พาสาน" เป็นเส้นสายโค้งมาบรรจบกัน แลดูคล้ายการรวมตัวกันของสายนํ้า ออกแบบโดย นายไกรภพ โตทับเที่ยง และคณะ จากการจัดประกวดโดยสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ เริ่มก่อสร้างตั้งแต่เดือน ก.ค. 2561 จนแล้วเสร็จ ประกอบไปด้วย สำนักงาน ห้องจัดนิทรรศการ ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ประเพณี การท่องเที่ยว ฯลฯ ส่วนควบคุมระบบอาคาร จุดชมวิวทัศนียภาพ จุดกำเนิดแม่นํ้าเจ้าพระยา ลานประดิษฐานองค์เจ้าแม่กวนอิม แพท่านํ้า 2 หลัง ปัจจุบัน เทศบาลนครนครสวรรค์กำลังเตรียมดำเนินการเพิ่มเติม ทั้งในส่วนของการแสดงข้อมูลประวัติศาสตร์ ประเพณี วัฒนธรรม ภายในตัวอาคาร อีกทั้งจะมีการติดตั้งระบบมัลติมีเดีย แสง สี เสียง ที่สวยงาม ทันสมัยภายนอกอาคาร แสดงถึงวิถีชีวิตผู้คนกับสายนํ้าตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ด้วยเทคโนโลยี มัลติมีเดีย พร้อมเปิดบริการให้นักท่องเที่ยวได้ชมตั้งแต่เวลา 10.00-20.00 น. ของทุกวัน
"เมื่อพาสานดำเนินการเสร็จตามรูปแบบ ก็จะสามารถเป็นจุดขายที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวมาชมความงามของต้นกำเนิดแม่นํ้าเจ้าพระยา และยังกระตุ้นเศรษฐกิจของเมืองปากนํ้าโพให้กลับมาคึกคักอีกด้วย" นายกเทศมนตรีนครนครสวรรค์ กล่าวทิ้งท้ายด้วยรอยยิ้มที่มั่นใจ
"แม่นํ้าเจ้าพระยา" นอกจากเป็นแม่นํ้าสายหลักที่หล่อเลี้ยงประชาชนชาวไทยมาอย่างยาวนาน ยังสร้างคุณประโยชน์หลากหลายด้านให้กับแผ่นดินสุวรรณภูมิแห่งนี้ โดยเฉพาะมิติของการท่องเที่ยว ซึ่งนอกจากพาสาน ยังก่อเกิดสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่อีกหลากหลาย เช่น หอชมเมืองสมุทรปราการ บริเวณปากแม่นํ้าเจ้าพระยา การพัฒนาพื้นที่ริมแม่นํ้าในเขต กทม. อาทิ ล้ง 1919 ท่ามหาราช เป็นต้น ฉะนั้น แม่นํ้าสายนี้ถือเป็นลมหายใจของประเทศไทยในทุกยุคทุกสมัยอย่างแท้จริง
⁍ สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ จ.นครสวรรค์
● วัดคีรีวงศ์
ตั้งอยู่บนเขาดาวดึงส์ อ.เมือง จ.นครสวรรค์ เป็นที่ประดิษฐานขององค์มหาเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์ "พระจุฬามณีเจดีย์" โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมสีทองที่งดงาม 4 ชั้น โดยฐานชั้นแรกเป็นที่จุดธูปเทียนบูชา ส่วนชั้นที่ 2 จะมีรูปหล่อขนาดเท่าองค์จริงของพระเกจิอาจารย์ชื่อดัง ชั้นที่ 3 จะพบรูปเหมือนหลวงพ่อมหาบุญรอด ผู้สร้างมหาเจดีย์แห่งนี้ พร้อมกับประวัติโดยย่อของท่าน ทั้งนี้ ชั้นดังกล่าวยังเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปจำลองที่สำคัญของเมืองไทย รวมทั้งภาพจิตรกรรมฝาผนังเกี่ยวกับพุทธประวัติ ส่วนชั้นสุดท้ายเป็นจุดชมวิวเมืองนครสวรรค์ในแบบพาโนรามากว้างไกลสุดตาด้วยความเงียบสงบ
● อุทยานสวรรค์
แหล่งพักผ่อนหย่อนใจ ทั้งชาวปากนํ้าโพและนักท่องเที่ยวทั่วไป โดยอุทยานดังกล่าวเป็นสวนสาธารณะขนาดใหญ่ ที่มีพื้นที่อันร่มรื่นกว่า 300 ไร่ ซึ่งจัดสรรเป็นมังกรสวรรค์ขนาดใหญ่ สะพานแบบสถาปัตยกรรมจีน เวทีนํ้าพุ นํ้าตกจำลอง สวนดอกไม้ โดยนอกจากเป็นจุดพักยังกลายเป็นศูนย์กลางด้านการออกกำลังกายของทุกคนทั้งเช้า-เย็น ที่สำคัญได้รับรางวัลสวนสาธารณะระดับดีมากจากกรมอนามัย
● บึงบอระเพ็ด
บึงทะเลสาบนํ้าจืดที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย อีกนัย คือ เป็นแหล่งที่สมบูรณ์ทางกายภาพของระบบนิเวศในไทย เพราะมีทั้งสัตว์นํ้า สัตว์บก และสัตว์หายาก อาศัยอยู่หลากหลายชนิด รวมทั้งพืชนานาพรรณ ปัจจุบัน เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญทางธรรมชาติของนครสวรรค์ ที่ทุกคนต่างมุ่งหน้ามาสัมผัสในทุกช่วงเวลา
● สะพานเดชาติวงศ์
ประตูสู่ภาคเหนือที่ใคร ๆ มักคุ้นตา และเรียกกันติดปากว่า "ต้นแม่นํ้าเจ้าพระยา" สะพานแห่งนี้เป็นอัตลักษณ์ที่สำคัญของจังหวัด อีกทั้งยังเป็นสะพานเก่าแก่ที่มีอายุการใช้งานมานานแล้วกว่า 60 ปี ปัจจุบัน สะพานเดชาติวงศ์จะเปิดใช้งานเพียง 2 สะพาน คือ สะพานเดชาติวงศ์ 2 และ 3 ส่วนสะพานเดชาติวงศ์ 1 ทางจังหวัดนครสวรรค์เปิดไว้เป็นสะพานประวัติศาสตร์ นอกจากการคมนาคมที่เราใช้ในการเดินทาง สะพานชื่อนี้ยังเป็นสัญลักษณ์การท่องเที่ยวในด้านการชมวิวพระอาทิตย์ตกดินและชมวิวแม่นํ้า 2 สีที่สวยงามที่สุดแห่งหนึ่งด้วย
ต.ปากนํ้าโพ และจุดต่าง ๆ ของนครสวรรค์ พร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยวทุกคนด้วยโอบกอดอันอบอุ่นและรอยยิ้มที่เปี่ยมไปด้วยความจริงใจ ซึ่งสอดรับกับคำว่า พาสาน หรือ ผสาน อย่างมีมิตรสัมพันธ์
หน้า 23 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่39 ฉบับ 3453 วันที่ 17-20 มีนาคม 2562