กระชับความสัมพันธ์ไทย-รัสเซีย: ผลดีต่อการท่องเที่ยวไทย ...คาดปี 2559 นักท่องเที่ยวรัสเซียจะกลับมาแตะล้านคน

17 พ.ค. 2559 | 04:18 น.
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ออกบทวิเคราะห์เรื่อง “กระชับความสัมพันธ์ไทย-รัสเซีย: ผลดีต่อการท่องเที่ยวไทย ...คาดปี 2559 นักท่องเที่ยวรัสเซียจะกลับมาแตะล้านคน”

ประเด็นสำคัญ

•ตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางท่องเที่ยวในไทยส่งสัญญาณฟื้นตัว ส่วนหนึ่งได้รับอานิสงส์จากการปรับเปลี่ยนจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวรัสเซีย อันเนื่องจากปัญหาระหว่างรัสเซียกับตุรกี และการที่ทางการรัสเซียระงับการบินไปยังประเทศอียิปต์ โดยในช่วง 4 เดือนแรกของปี 2559 นักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทยประมาณ 4.4 แสนคน ขยายตัวร้อยละ 15.3 (Y-o-Y) ดีขึ้นจากที่หดตัวร้อยละ 52.8 ในช่วงเดียวกันของปีก่อน

•การกระชับความสัมพันธ์ระหว่างไทย-รัสเซีย ก็น่าจะส่งผลดีต่อบรรยากาศการท่องเที่ยวของทั้ง 2 ประเทศ โดยเฉพาะการท่องเที่ยวของไทย ศูนย์วิจัยกสิกรไทย คาดว่า ในปี 2559 นี้ จำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียจะอยู่ที่ประมาณ 1.1 ล้านคน เติบโตร้อยละ 24.4 จากที่หดตัวร้อยละ 45.0 ในปี 2558  แต่จำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียจะยังอยู่ระดับต่ำกว่าปี 2557 เนื่องจากเศรษฐกิจรัสเซียที่ยังไม่สามารถกลับมาฟื้นตัวได้อย่างมีเสถียรภาพ ขณะที่คาดว่ารายได้จากนักท่องเที่ยวรัสเซียสู่ธุรกิจท่องเที่ยวและเกี่ยวเนื่องคิดเป็นมูลค่าประมาณ 90,000 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 31.0 จากที่หดตัวร้อยละ 39.2 ในปี 2558

•อย่างไรก็ดี ภายใต้มาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจระหว่างรัสเซียและตุรกี และการที่ทางการรัสเซียยังไม่ยกเลิกคำสั่งระงับการบินไปยังประเทศอียิปต์ น่าจะเป็นโอกาสของผู้ประกอบการไทยที่จะทำตลาดกระตุ้นตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซีย โดยเฉพาะในช่วงไฮซีซั่นท้ายปี 2559 นี้

ในช่วงวันที่ 17-21 พฤษภาคม 2559 นายกรัฐมนตรีของไทยจะเดินทางไปยังประเทศรัสเซียเพื่อกระชับความสัมพันธ์ของทั้ง 2 ประเทศ รวมถึงการร่วมลงนามข้อตกลงทางการค้าและการลงทุนเพิ่มเติม ระหว่างภาครัฐ และความตกลงของภาคเอกชน ซึ่งการไปเยือนครั้งนี้เป็นผลต่อเนื่องจากการที่นายกรัฐมนตรีรัสเซียเดินทางมาเยือนไทยเมื่อเดือนเมษายน 2558 ที่ผ่านมา ซึ่งมีการบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในหลายด้าน รวมถึงด้านการท่องเที่ยว

สำหรับความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างไทยและรัสเซีย แม้บทบาทการค้าและการลงทุนระหว่างไทยและรัสเซียยังอยู่ในระดับที่จำกัด โดยในส่วนของกิจกรรมการค้าระหว่างไทย-รัสเซีย เห็นได้ว่า ในปี 2558 ที่ผ่านมา มูลค่าการนำเข้า-ส่งออกสินค้าอยู่ที่ประมาณ 79,800 ล้านบาท แต่เมื่อคิดเฉพาะการส่งออกสินค้าของไทยไปยังรัสเซีย จะอยู่ที่ประมาณ 24,100 ล้านบาท คิดเป็นเพียงร้อยละ 0.33 ของมูลค่าการส่งออกสินค้ารวมทั้งหมดของไทย

อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณาการส่งออกในรูปบริการการท่องเที่ยว พบว่า ตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียมีบทบาทสำคัญต่อกิจกรรมเศรษฐกิจของไทย โดยในปีที่ผ่านมา แม้รายได้จากนักท่องเที่ยวรัสเซียชะลอลงตามจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซีย เนื่องจากประเทศรัสเซียต้องเผชิญกับปัญหาเศรษฐกิจก็ตาม แต่เมื่อพิจารณารายได้จากนักท่องเที่ยวรัสเซียเที่ยวไทยอยู่ที่ประมาณเกือบ 3 เท่าของมูลค่าการส่งออกสินค้าไทยไปยังรัสเซีย

และในช่วงก่อนที่รัสเซียจะเผชิญกับวิกฤติเศรษฐกิจในปี 2557 นั้น ตลาดนักท่องเที่ยวชาวรัสเซียนับเป็นตลาดที่มีความสำคัญต่อภาคการท่องเที่ยวของไทย ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางเข้ามามากเป็นอันดับ 3 รองจากจีน และมาเลเซีย ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยวที่ใกล้แตะสองล้านคน และสร้างรายได้ให้ธุรกิจด้านการท่องเที่ยวของไทยกว่าแสนล้านบาท มากเป็นอันดับ 2 รองจากจีน หรือมีสัดส่วนรายได้ที่ได้จากการท่องเที่ยวประมาณร้อยละ 10 ของรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติทั้งหมดในปี 2556

a             สำหรับสถานการณ์ตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเที่ยวไทยตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา เริ่มเห็นสัญญาณการฟื้นตัวของนักท่องเที่ยวรัสเซียที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทย โดย ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ได้วิเคราะห์ถึงสถานการณ์และแนวโน้มตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเที่ยวไทย ดังนี้

•ตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเริ่มมีสัญญาณการฟื้นตัว…อานิสงส์ส่วนหนึ่งมาจากปัญหาระหว่างรัสเซียกับตุรกี และการระงับการบินไปอียิปต์

สถานการณ์ตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียกลับมาฟื้นตัวอย่างรวดเร็ว แม้ว่าขณะนี้เศรษฐกิจของรัสเซียจะยังอยู่ในภาวะชะลอตัว แต่มองว่าแรงหนุนของการฟื้นตัวของตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทย มาจากปัจจัยเฉพาะหลายประการ ซึ่งมีเหตุมาจากในช่วงปลายปี 2558 ที่ผ่านมา ได้เกิดกรณีเครื่องบินของรัสเซียตกที่คาบสมุทรไซนายระหว่างเดินทางกลับจากอียิปต์ เป็นผลทำให้ทางการรัสเซียได้ระงับการบินไปยังอียิปต์จนถึงขณะนี้ อีกทั้งกรณีที่ทางการรัสเซียได้ประกาศมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจกับตุรกีในช่วงปลายปีที่ผ่านมา โดยหนึ่งในมาตรการฯ คือ การขอให้บริษัทท่องเที่ยวรัสเซียงดทำตลาดและแพคเกจท่องเที่ยวไปยังประเทศตุรกี ทั้งนี้ ประเทศเทศตุรกีและอียิปต์ นับเป็นจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวยอดนิยมระยะใกล้อันดับที่ 1 และ 2 ของนักท่องเที่ยวรัสเซีย

จากเหตุการณ์ดังกล่าว ทำให้ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวรวมถึงนักท่องเที่ยวรัสเซียมีการปรับเปลี่ยนสถานที่ท่องเที่ยวไปยังจุดหมายปลายทางอื่น ซึ่งรวมถึงประเทศไทยที่เป็นจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวยอดนิยมอันดับที่ 3 ของนักท่องเที่ยวรัสเซีย ก็ได้รับอานิสงส์เช่นกัน

ซึ่งสะท้อนให้เห็นได้จากรายงานสถิติของกรมการท่องเที่ยว พบว่า ในเดือนกุมภาพันธ์ 2559 จำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทยกลับมาขยายตัวเป็นบวกครั้งแรกในรอบ 22 เดือน  และยังคงเพิ่มขึ้นต่อเนื่องในเดือนมีนาคม และเดือนเมษายน 2559 เป็นเวลา 3 เดือนติดต่อกัน ทำให้ในช่วง 4 เดือนแรก ของปี 2559 นักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทยมีประมาณ 4.4 แสนคน เติบโตร้อยละ 15.3 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน และสร้างรายได้ให้กับธุรกิจท่องเที่ยวและเกี่ยวเนื่องมูลค่า 36,305.59 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 19.7 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน และเป็นอันดับ 2 รองจากนักท่องเที่ยวจีน

•ในปี 2559 คาดนักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางท่องเที่ยวไทยจะสามารถกลับมาแตะ 1 ล้านคน ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวควรใช้โอกาสจากปัจจัยหนุนที่มีในการเจาะตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซีย

สำหรับตลาดนักท่องเที่ยวรัสเซียในช่วงที่เหลือของปี 2559 นี้ คาดว่าจะยังคงมีทิศทางที่ดีขึ้นต่อเนื่อง โดยแรงหนุนยังมาจากอานิสงส์จากการที่ทางการรัสเซียยังคงมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจกับตุรกี และการที่ทางการรัสเซียยังไม่ยกเลิกคำสั่งห้ามสายการบินไปยังอียิปต์ ซึ่งน่าจะยังคงทำให้ประเทศไทยเป็นหนึ่งในทางเลือกของผู้ประกอบการธุรกิจทัวร์ของรัสเซียและนักท่องเที่ยวรัสเซีย

นอกจากนี้ ใน 2558 ปีที่ผ่านมา นายกรัฐมนตรีรัสเซียได้เดินทางมาเยือนประเทศไทยพร้อมทั้งได้มีการลงนามความร่วมมือทางด้านการท่องเที่ยวระหว่างไทยกับรัสเซีย โดยหนึ่งในความร่วมมือ คือ การจัดแผนการดำเนินการท่องเที่ยวระหว่างไทยและรัสเซียปี 2558-2560 ประกอบกับเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2559 ที่ผ่านมา ทางคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบการเพิ่มความถี่เที่ยวบินระหว่างเมืองท่องเที่ยวไทย-รัสเซีย อาทิ การเพิ่มเที่ยวบินระหว่างมอสโคมากรุงเทพฯ และกรุงเทพฯไปยังมอสโค จากเดิม 42 เที่ยวต่อสัปดาห์เป็น 70 เที่ยวต่อสัปดาห์ การเพิ่มเที่ยวบินระหว่างเซนต์ปีเตอร์เบิร์กมาภูเก็ต และภูเก็ตไปยังเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก จากเดิม 14 เที่ยวต่อสัปดาห์ เพิ่มเป็น 28 เที่ยวต่อสัปดาห์ และการปรับเปลี่ยนเส้นทางไปลงยังเมืองอื่นๆ เช่น กระบี่ และอู่ตะเภา ซึ่งจะเป็นอีกปัจจัยสำคัญในการช่วยเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียในช่วงที่เหลือของปีนี้

ด้วยปัจจัยที่เอื้อดังกล่าว ศูนย์วิจัยกสิกรไทย คาดว่า ในปี 2559 จำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในไทยจะอยู่ที่ประมาณ 1.1 ล้านคน ขยายตัวร้อยละ 24.4 ดีขึ้นจากที่หดตัวร้อยละ 45.0 ในปี 2558 โดยจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียจะยังอยู่ระดับต่ำกว่าปี 2557 เนื่องจากเศรษฐกิจของรัสเซียที่คาดว่าจะยังชะลอตัวในปีนี้ ขณะที่คาดว่าจะสร้างรายได้สู่ธุรกิจท่องเที่ยวและเกี่ยวเนื่องคิดเป็นมูลค่าประมาณ 90,000 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 31.0 จากที่หดตัวร้อยละ 39.2 ในปี 2558

ทั้งนี้เป็นที่น่าสังเกตว่า แม้ประเทศไทยจะเป็นจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวอันดับที่ 3 ของนักท่องเที่ยวรัสเซียก็ตาม แต่ประเทศไทยจัดเป็นจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวระยะไกล ซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายในการเดินทางค่อนข้างสูงกว่าการเดินทางไปท่องเที่ยวยังตุรกีและอียิปต์ กลุ่มนักท่องเที่ยวรัสเซียที่เดินทางมาท่องเที่ยวในไทยจะเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อ หรือมีความอ่อนไหวน้อยต่อปัจจัยเศรษฐกิจในประเทศรัสเซีย ซึ่งน่าจะส่งผลดีต่อรายได้ของการท่องเที่ยวของไทย และน่าจะเป็นโอกาสของผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวของไทยที่จะทำตลาดจับกลุ่มนักท่องเที่ยวรัสเซียกลุ่มนี้ โดยเฉพาะในช่วงไฮซีซั่นที่จะมาถึงในปลายปีนี้