เปิด7ข้อตลาดแรงงานบนบริบทของ “New Normal”
Econ Thai จับตาทิศทางการเปลี่ยนแปลงในตลาดแรงงาน เผยหลังโลกเผชิญพิษโควิด-19 ทำให้พฤติกรรมของมนุษย์เปลี่ยนไป
นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆจากหลายประเทศทั่วโลกต่างมองไปในทางเดียวกันว่าไวรัสโควิด-19 อาจส่งผลกระทบยาวนานอย่างน้อย 6 เดือนถึง 1 ปี และหลังจากการระบาดของไวรัสในครั้งนี้ อาจทำให้เกิด New Normal ความปกติในรูปแบบใหม่ของพฤติกรรมของมนุษย์ที่จะเปลี่ยนไป ที่ทุกคนต้องเตรียมพร้อมสำหรับการเปลี่ยนแปลงนี้โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงในตลาดแรงงาน
ล่าสุดดร.ธนิต โสรัตน์ รองประธานสภาองค์การนายจ้างผู้ประกอบการค้าและอุตสาหกรรมไทย (Econ Thai)เปิดเผยถึงการเปลี่ยนแปลงตลาดแรงงานบนบริบทของ “New Normal” หรือความปกติใหม่ มี7 ข้อที่ต้องติดตามคือ
1.Business Downsize การลดขนาดองค์กรให้เล็กลงโดยใช้เทคโนโลยีก้าวหน้ามากขึ้นและลดจำนวนแรงงานในสถานประกอบการเป็นทางเดินของธุรกิจที่เป็นวิถีใหม่ กอปรทั้งภัยคุกคามการจ้างงานจากการเร่งตัวของเทคโนโลยีก้าวหน้าในรูปแบบต่างๆ ที่เป็น “Disruptive Technology” จะเข้ามาแทนที่การใช้แรงงานมนุษย์ เช่น AI, Robots, Smartphone, Internet of things, Automation ฯลฯ
2.Labour Demand Changing ภูมิทัศน์ตลาดแรงงานจะเปลี่ยนไปนายจ้างจะคัดกรองคนที่กลับเข้าทำงาน แม้แต่คนที่ทำงานอยู่แล้วอาจถูกลดขนาดภายใต้โครงการสมัครใจลาออกในรูปแบบต่างๆ โดยแรงงานสูงวัยจะเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง
3.New Job Challenge ตลาดแรงงานใหม่ภายใต้แพลตฟอร์มดิจิทัล ทำให้มีอาชีพใหม่ที่ธุรกิจต่างๆ จะเริ่มลดขนาดองค์กรด้วยการกระจายตำแหน่งงานไปให้ฟรีแลนซ์และเอาท์ซอร์ซซึ่งไม่ต้องมีสำนักงานในลักษณะ “non-office worker” เช่น งานการตลาด, งานบัญชี, งานบริการลูกค้า, งานปฏิบัติการ, งานที่เกี่ยวกับคลังสินค้าและโลจิสติกส์ ฯลฯ
4.Worth Returned Conceptual แนวคิดความคุ้มค่าและมีค่าต่อองค์กร ผู้ที่จะอยู่ในตำแหน่งงานได้อย่างมั่นคงจนถึงวัยเกษียณจะต้องมีการปรับทัศนคติใหม่นอกจากการเพิ่มผลิตภาพของตนเองที่ต้องยกระดับให้มีความคุ้มค่าและคุณค่าต่อองค์กร ในอนาคตขนาดขององค์กรจะเล็กลงหลายตำแหน่งงานจะหายไป ทำอย่างไรไม่ให้กลายเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะต้องถูกออกจากงานซึ่งจากนี้ไปจะเห็นการเร่งตัวของ “New Normal Early Retire”
5.First Labour Aged Demand เป็นโอกาสของแรงงานวัยตอนต้นเพราะพลวัตรตลาดแรงงานเปลี่ยนแปลงอย่างสิ้นเชิง แรงงานใหม่ต้องสามารถตอบโจทย์สภาวะแวดล้อมธุรกิจการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมือนเดิมวัยแรงงานตอนต้นยังมีความต้องการสูงที่ผ่านมาแรงงานอายุ 18-29 ปี ความต้องการจ้างงานติดลบประมาณร้อยละ -14.6
6.Digital Platform Direction จะเป็นทิศทางเดินของธุรกิจทั้งภาคผลิต, ภาคบริการ, ค้าส่ง-ค้าปลีก, โลจิสติกส์ ฯลฯ เป็นจุดแข็งของแรงงานตอนต้นที่มาจาก Gen Z มีความคุ้นเคยกับการใช้เทคโนโลยีทำให้สามารถปรับตัวได้เร็วกว่ากลุ่มวัยอื่น
7.Skill Change การเปลี่ยนแปลงของทักษะใหม่ ซึ่งตรงกับความต้องการของตลาดแรงงานที่ไม่เหมือนเดิม แม้แต่แรงงานวัยตอนต้นล้วนมีความเสี่ยงสะท้อนจากแรงงานใหม่จบระดับอุดมศึกษามีการว่างงานสูงสัดส่วนถึงร้อยละ 29.5 ของผู้ว่างงานทั้งหมด ขณะเดียวกันแรงงานใหม่ที่เข้าสู่ตลาดแรงงานส่วนใหญ่ ร้อยละ 63.2 จบปริญญาตรีในสาขาที่ล้าสมัยไม่ตรงกับความต้องการของตลาด โดยเฉพาะการด้อยคุณภาพของแรงงานใหม่
ดร.ธนิตกล่าวอีกว่า การคลายล็อกเปิดพื้นที่เศรษฐกิจเฟส 2 การสตาร์ทติดเครื่องให้เศรษฐกิจกลับมาเหมือนเดิมอาจต้องใช้เวลา เพราะหลายธุรกิจอาจล้มหายตายจาก แรงงานจะกลับเข้าทำงานไม่เต็มจำนวนเพราะหลายตำแหน่งงานจะหายไป
“สิ่งที่จะตามมาคือสภาวะ “New Normal” หลังการแพร่ระบาดของไวรัสครั้งใหญ่ของโลก ภูมิทัศน์ของตลาดแรงงานและวิถีใหม่ของการดำเนินชีวิตของผู้คนจะไม่เหมือนเดิมที่หวังว่าเศรษฐกิจจะฟื้นตัวเร็วๆคงเป็นไปไม่ได้เพราะการฟื้นตัวของเศรษฐกิจจะเป็นแบบ “U-Shaped Discovery” ซึ่งเศรษฐกิจจะค่อยๆ ฟื้นตัว"