เกาะหมากน้อย ชงของบเพิ่ม 40 ล้าน ดันติดตั้งโซลาร์ลอยน้ำ เลิกใช้ดีเซลผลิตไฟ

วันที่ 23 พฤษภาคม 2567 กระทรวงพลังงานได้ลงพื้นที่เยี่ยมชมโครงการพัฒนาระบบไฟฟ้าด้วยโซลาร์เซลล์ (Solar Floating) ที่เกาะหมาก ตำบลเกาะปันหยี จังหวัดพังงา

นายประเสริฐ สินสุขประเสริฐ ปลัดกระทรวงพลังงาน เปิดเผยหลังเยี่ยมชมโครงการฯ ว่า ไฟฟ้าเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวัน แต่ยังมีบางพื้นที่ที่ไฟฟ้าสายส่งเข้าไปไม่ถึง โดยเฉพาะบนเกาะต่าง ๆ ซึ่งชุมชนบ้านเกาะหมากน้อย เป็นหนึ่งในพื้นที่ที่ไฟฟ้าสายส่งยังเข้าไม่ถึง แม้จะอยู่ห่างจากชายฝั่งไม่มากนัก แต่ยังเป็นพื้นที่ขาดแคลนพลังงาน

สำหรับบ้านเกาะหมากน้อยเป็นชุมชนขนาดใหญ่มีบ้านเรือนกว่า 300 ครัวเรือน ปัจจุบันต้องพึ่งตนเองด้วยการใช้พลังงานทดแทนแบบผสมผสาน โดยผลิตไฟฟ้าจาก 3 แหล่ง ได้แก่ 1.ระบบ Micro-Grid ผลิตไฟฟ้าด้วยโซลาร์เซลล์ (Solar Floating) ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน กระทรวงพลังงาน

2.ระบบโซลาร์โฮม ที่ชุมชนลงทุนติดตั้งเอง และระบบโซลาร์โฮมแบบเติมเงินที่เอกชนลงทุนผ่านกลุ่มบริหารจัดการโดยชุมชนนำร่อง 10 ครัวเรือน

3.ระบบผลิตไฟฟ้าจากเครื่องปั่นไฟฟ้านํ้ามันดีเซลของเอกชน ซึ่งระบบนี้มีเวลาบริการจำกัดเพียง 4 ชั่วโมงต่อวัน ระหว่างช่วงเวลา 18.30 - 22.30 น. ไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้ และไม่ครอบคลุมทุกครัวเรือน อีกทั้งไม่ครอบคลุมถึงพื้นที่สาธารณะและถนน ทำให้ประชาชนไม่มีความปลอดภัยในการดำเนินชีวิตเท่าที่ควร นอกจากนี้ยังมีหน่วยงานส่วนราชการบนเกาะที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าตลอด 24 ชั่วโมงเช่นกัน

สำหรับโครงการพัฒนาระบบไฟฟ้าด้วยโซลาร์เซลล์ (Solar Floating) บนเกาะหมากน้อย ตำบลเกาะปันหยี จังหวัดพังงา ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ปี 2564 วงเงิน 21 ล้านบาท ติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าด้วยเซลล์แสงอาทิตย์ ขนาดกำลังติดตั้งรวมไม่น้อยกว่า 200 กิโลวัตต์ พร้อมติดตั้งทุ่นลอยสำหรับรองรับแผงเซลล์แสงอาทิตย์ และติดตั้งเครื่องควบคุมการประจุแบตเตอรี่อินเวอร์เตอร์ไฟฟ้าขนาดกำลังติดตั้งไม่น้อยกว่า 200 กิโลวัตต์

ระบบกักเก็บพลังงาน (แบตเตอรี่ลิเทียม) ขนาดความจุไม่น้อยกว่า 300 กิโลวัตต์-ชั่วโมง (kWh) พร้อมก่อสร้างโรงคลุมและติดตั้งโครงข่ายไฟฟ้าชุมชนระยะทาง 2,000 เมตร มีการผลิตไฟฟ้าไปแล้ว 89,403 kWh (ข้อมูล ณ มี.ค. 2567) มีครัวเรือนที่ได้รับประโยชน์สามารถใช้ไฟฟ้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง จำนวน 30 ครัวเรือน เสียค่าไฟฟ้าเฉลี่ย 600-1,000 บาทต่อเดือน

ภาพรวมของเกาะหมากน้อย เป็นเกาะที่มีพื้นที่รวม 9,500 ไร่ เฉพาะพื้นที่เกาะ 1,200 ไร่ มีประชากร 1,422 คน 358 ครัวเรือน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ปลูกยางพารา มะพร้าว ทำประมง ค้าขาย ช่างจักรยานยนต์และเรือ เป็นต้น มีโรงเรียน 1 แห่ง และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) 1 แห่ง

“การที่โครงการฯ จะสามารถให้บริการครอบคลุมทั้งเกาะได้นั้น จะต้องติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าขนาด 400 kW แบตเตอรี่กักเก็บพลังงานขนาด 1,200 kWh และสายส่งทั้งสิ้น 9.5 กิโลเมตร ซึ่งจะต้องของบประมาณจากกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงานเพิ่มเติมในระยะต่อไป ที่ผ่านมายอมรับว่าชุมชนมีความเข้มแข็ง มีการบริหารจัดการการใช้ไฟฟ้าในชุมชนที่ดี แต่เนื่องจากจำนวนครัวเรือนที่ต้องการใช้ไฟฟ้ายังไม่ครอบคลุมทุกครัวเรือน

ดังนั้นกระทรวงพลังงานจะพยายามติดตามและประสานเรื่องงบประมาณผ่านกลไกกองทุนอนุรักษ์พลังงานหรือกองทุนพัฒนาไฟฟ้า เพื่อให้ทุกครัวเรือนบนเกาะมีไฟฟ้าใช้ ทั้งโรงเรียน โรงพยาบาลส่วนตำบล และครัวเรือนทั่วไป เพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น มีการบริหารจัดการที่เข้มแข็งและยั่งยืน”

นายประเสริฐ กล่าวอีกว่า การติดตั้งโซลาร์แบบทุ่นลอยนํ้าเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพกำลังผลิตของแผ่นโซลาร์เซลล์ เพราะนํ้าสามารถช่วยระบายความร้อนของระบบที่เกิดขึ้นระหว่างการผลิตไฟฟ้า และเพิ่มประสิทธิภาพกำลังการผลิตได้ 5-20% จากความเย็นของนํ้าใต้แผ่น (Cooling Effect) เมื่อเทียบกับการติดตั้งโครงการโซลาร์ฟาร์มบนดินและโครงการโซลาร์บนหลังคาทั่วไป และการใช้โซลาร์เซลล์ทดแทนนํ้ามันดีเซลยังช่วยลดมลภาวะด้านอากาศบนเกาะได้อีกด้วย

นายดำรง สินโต นายกองค์การบริหารส่วนตําบล (อบต.) เกาะปันหยี กล่าวว่า เกาะหมากน้อย เป็นหนึ่งในหมู่บ้านของตำบลเกาะปันหยี อำเภอเมือง จังหวัดพังงา เป็นพื้นที่ห่างไกลอยู่นอกแนวสายส่งไฟฟ้า ปัจจุบันไฟฟ้าที่ผลิตได้จะมาจากการใช้นํ้ามันดีเซลมาปั่นไฟฟ้าเป็นหลัก ทำให้มีต้นทุนค่าใช้จ่ายสูงตกหน่วยละ 20-25 บาท

อย่างไรก็ดีจากการสนับสนุนของกองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ในระยะแรก ที่จัดสรรงบมาให้ราว 21 ล้านบาท เพื่อมาติดตั้งโซลาร์ลอยนํ้า ขนาด 200 กิโลวัตต์ ป้อนไฟฟ้าได้ประมาณ 33 ครัวเรือน ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายลดลงมาเหลือ 10 บาทต่อหน่วย

จากผลความสำเร็จที่เกิดขึ้นและเพื่อให้บริการประชาชน ทางอบต.เกาะปันหยี จึงได้เสนอของบจากทางกองทุนฯ เพิ่มเติมอีกราว 40 ล้านบาท เพื่อมาดำเนินการติดตั้งโซลาร์ลอยนํ้าเพิ่มขึ้นอีก 200 กิโลวัตต์ รวมเป็นการติดตั้งทั้งหมด 400 กิโลวัตต์ ซึ่งจะครอบคลุมความต้องการใช้ไฟฟ้าของครัวเรือนบนเกาะหมากน้อยได้ทั้งหมด โดยไม่ต้องใช้นํ้ามันดีเซลมาปั่นไฟตกเดือนละประมาณ 1,500 ลิตรอีกต่อไป