เส้นทางสู่ความสำเร็จ ไทยคว้ารางวัล King Bhumibol Soil Day Award 2023

เปิดปฐมบท “วันดินโลก” World Soil Day

"วันดินโลก (World Soil Day)" คือ วันที่ 5 ธันวาคม เป็นวันสำคัญที่นักปฐพีวิทยาทั่วโลก 60,000 คน จะ เฉลิมฉลองเป็นประจำทุกปี ซึ่งนักปฐพีวิทยาของไทยทุกคนภาคภูมิใจ เนื่องจากวงการปฐพีวิทยานานาชาติ มีฉันทานุมัติ เลือกวันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช เป็น “วันดินโลก”  และนักปฐพีวิทยาของไทยมีส่วนร่วมในการเชิดชูพระอัจฉริยภาพด้านการอนุรักษ์และพัฒนา ทรัพยากรดินขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9

แนวความคิดของการจัดตั้งวันดินโลก

เริ่มต้นจากที่มีการประชุมวิทยาศาสตร์ทางดินของโลก ครั้งที่ 17 ณ กรุงเทพมหานคร ในปี 2545 มี นักวิทยาศาสตร์ทางดินจากทั่วโลกมาร่วมประชุม ภายในงานมีการจัดนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและพระราชกรณียกิจที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรดิน รวมถึงการจัดตั้งโครงการพระราชดำริ ในภูมิภาคต่างๆ ของประเทศ  ซึ่งนิทรรศการดังกล่าว ทำให้ผู้เข้าร่วมประชุมประจักษ์ถึงพระวิสัยทัศน์ในการบริหารทรัพยากรดินอย่างยั่งยืน

โดยทรงให้ความสำคัญกับทรัพยากรดิน ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่สนพระราชหฤทัยในวิทยาศาสตร์ทางดิน และ ผลสำเร็จจากการบริหารจัดการดินอย่างต่อเนื่องของพระองค์เป็นที่ยอมรับอย่างเป็นรูปธรรมทั้งในประเทศและระดับ นานาชาติ ซึ่งในการประชุมครั้งนี้ได้มีการหารือเรื่องการจัดตั้ง "วันดินโลก" โดยที่ประชุมคณะกรรมการสหภาพ วิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติมีมติให้วันที่ 5 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เป็นวันดินโลก เพื่อสดุดีพระเกียรติคุณของพระองค์ โดยใช้วันนี้เป็นวันรณรงค์ให้ชาวโลก ได้ตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรดินที่มีต่อความอยู่รอดของมวลมนุษยชาติและสภาพแวดล้อม และความจำเป็นต้องมีการจัดการทรัพยากรที่ดินอย่างยั่งยืน

เมื่อวันที่ 16 เมษายน 2555 สหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ (International Union of Soil Science: IUSS) องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture organization : FAO องค์การสหประชาชาติ(United Nations : UN) คณะผู้บริหารสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และสมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย ได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาททูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัล"นักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม (TheHumanitarian Soil Scientist)" แด่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พร้อมกราบบังคมทูลเชิญให้ดำรงตำแหน่ง A life membershipและกราบทูลขอพระบรมราชานุญาตให้วันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปีเป็น "วันดินโลก"

รางวัลวันดินโลก KING BHUMIBOL WORLD SOIL DAY AWARD สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานรางวัลวันดินโลก King Bhumibol World Soil Day Award แก่หน่วยงาน Costa Rican Soil Science Association (ACCS) ประเทศคอสตาริกา จากการจัดกิจกรรมวันดินโลก ปี 2561 หัวข้อ "Be the solution to soil pollution" เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2562 ณ จ.ราชบุรี และหน่วยงาน Nigeria Institute of Soil Science ประเทศไนจีเรีย จากการจัดกิจกรรมวันดินโลก ปี 2563 หัวข้อ "Keep soil alive, protect soil biodiversity" เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2564 ณ จ.ร้อยเอ็ด ซึ่งในแต่ละปี ก็จะมีนานาชาติแต่ละประเทศร่วมส่งผลงานประกวดเพื่อชิงรางวัล King Bhumibol World Soil Day Award

เบื้องหลังความสำเร็จ รางวัล King Bhumibol Soil Day Award 2023

สำหรับในปี 2565-66 ทางสมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย ในนามคณะกรรมการวันดินโลกประเทศไทย บูรณาการร่วมกับเครือข่ายกสิกรรมธรรมชาติ สมาคมดินโลก และกรมพัฒนาที่ดิน จัดกิจกรรมวันดินโลก อย่างต่อเนื่อง ส่งเสริมการปลูกจิตสำนักรักษ์ดิน และส่งผลงานเข้าประกวดชิงรางวัล King Bhumibol Soil Day Award 2023 โดยเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ

อาทิ สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย กรมวิชาการเกษตร และสำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศ ประจำกรุงวอชิงตัน ดี.ซี ร่วมหารือ กับผู้แnน FAO Liaison Office with the United Nations in New York ในประเด็นความมั่นคงทางอาหาร (Food Security) และระบบอาหาร (Food System) เพื่อขยายความร่วมมือด้านจัดการทรัพยากรดินเพื่อความมั่นคงอาหารและความร่วมมือด้านการเกษตร และหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในประเด็นการจัดการดินและปุ๋ยอย่างยั่งยืนเพื่อความมั่นคงอาหาร และการดูดซับและกักเก็บคาร์บอนในดินและพืชเศรษฐกิจ

นอกจากนี้ยังมีการประชุมหารือ กับ MS. MARIA HELENA SEMEDO รองผู้อำนวยการใหญ่ FA0 และกระชับความร่วมมือด้านการเกษตร เพื่อลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก ส่งเสริมและผลักดันกลไกคาร์บอนเครดิตสู่การปฏิบัติ ปรับปรุงมาตรการด้านสุอนามัยพืช รวมทั้ง การวิจัยลดปริมาณการฉายรังสีเพื่อการปรับปรุงพันธุ์พืช รวมถึงการกำจัดแมลงศัตรูพืช ในผลไม้ และสนับสนุน Soil pH test kit จำนวน 1,000 ชุด ให้แก่ FAO/G SP เพื่อสนับสนุนโครงการหมอดินอาสานานาชาติ

และการจัดการเสวนา "HEALTHY SOILS FOR HEALTHY FOOD AND NUTRITION - SUSTAINABLY MANAGED SOILSARE KEY INGREDIENTS OF SUSTAINABLE FOOD SYSTEMS และจัด SIDE EVENT ในหัวข้อ "Solis, where food begins"เพื่อส่งเสริม Soft Power ด้านอาหารและผลไม้ที่สำคัญของไทย ณ สำนักงานใหญ่ FAO กรุงโรม ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ทำมาอย่างต่อเนื่องในการสร้างความรับรู้

นายระพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร และนายกสมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย ได้เผยผ่านงานเสวนาวันดินโลก ครบ 10 ปี ณ องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) กรุงโรม ประเทศอิตาลี กล่าวว่า ผมขอขอบคุณ FAO สำหรับการจัดตั้งวันดินโลก และขอบคุณประเทศสมาชิกทุกประเทศที่มีส่วนร่วมและสนับสนุนกิจกรรมวันดินโลกต่างๆ อย่างจริงจัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีส่วนร่วมทุกภาคส่วน   สำหรับประเทศไทย ตลอดทั้งปีมีการจัดงานวันดินโลก และร่วมกันขับเคลื่อนกิจกรรมวันดินโลกพร้อมกันทั่วทั้งประเทศ ซึ่งความมุ่งมั่นของประเทศไทยนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อที่ว่า “ทุกวัน….คือวันดินโลก” (Every Day is World Soil Day)”