ปีทอง สมุนไพรไทย วิกฤติโควิด ดันราคาวัตถุดิบ-สารสกัดพุ่ง

การแพร่ระบาดอย่างหนักของโควิด-19 เห็นได้จากตัวเลขผู้ติดเชื้อที่พุ่งทะลุหลัก 2 หมื่นคนต่อวัน ผนวกปัญหาวิกฤติเตียงในโรงพยาบาลที่ไม่เพียงพอรองรับ ทำให้แนวทางของการรักษาและป้องกันคือการสนับสนุนให้ประชาชนบริโภคสมุนไพรไทย

โดยเฉพาะฟ้าทะลายโจร ขิง กระชายขาว ขมิ้นชัน ตรีผลา และล่าสุดที่สร้างความฮือฮาหลังมีผลวิจัยจากสหรัฐอเมริกาว่า สารสกัดจาก “โกฐจุฬาลัมภา” สามารถยับยั้งโควิด-19 ได้ ทำให้ตลาดสมุนไพรไทยคึกคักและกลับมาเป็นปีทองอีกครั้ง

แม้ขณะนี้จะยังไม่มีการประเมินถึงการเติบโตที่คาดว่าจะเป็นแบบก้าวกระโดดในปีนี้ ทั้งตลาดในประเทศที่มีมูลค่าราว 1.8 แสนล้านบาทไทย และตลาดโลกที่หันมานิยมรับประทานสมุนไพรเพื่อต้านและรักษาโควิดจนทำให้ตัวเลขพุ่งสูง

ทำให้ราคาทั้งวัตถุดิบสมุนไพรรวมถึงสารสกัดสมุนไพรขยับตัวขึ้น 20-100% ตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา ขณะที่สมุนไพรบางชนิดอยู่ในภาวะขาดตลาดโดยเฉพาะฟ้าทะลายโจรและกระชายขาว หลังผู้คนแห่กักตุน รวมทั้งปริมาณการกินที่เพิ่มขึ้นตามจำนวนผู้ติดเชื้อที่มากขึ้น

นายมหาคุณ เทพสุทิน ประธานกรรมการบริหาร บริษัท ตำรับไทย สมุนไพร จำกัด เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า ปัจจุบันผู้บริโภคมีความต้องการฟ้าทะลายโจรเพิ่มขึ้น 40-50% จากสภาวะการปกติ เนื่องจากการแพร่ระบาดของโควิด-19

ประกอบกับมีการขึ้นทะเบียนยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรเป็นยาสามัญประจำบ้าน ทำให้การซื้อขายฟ้าทะลายโจรได้ง่ายขึ้น ยอดสั่งจองฟ้าทะลายโจรจึงเข้ามาจำนวนมาก จนเกิดภาวะขาดตลาด จากดีมานด์ที่พุ่งสูงจน ซัพพลายผลิตไม่ทัน

โดยเฉพาะในสายการผลิตฟ้าทะลายโจร ที่ประสบปัญหาวัตถุดิบและบรรจุภัณฑ์ขาดตลาดไม่ว่าจะเป็นแคปซูลเจลาตินหรือกระปุกในการบรรจุ ทำให้ปริมาณการผลิตกับความต้องการของผู้บริโภคไม่สอดรับกัน

นอกจากนี้ในท้องตลาดผู้ประกอบการมีการปรับราคาขายขึ้นสูงกว่าเดิม ขณะที่ร้านตำรับไทยยังคงตรึงราคายาสมุนไพรเท่าเดิมก่อนที่เกิดวิกฤติโควิด โดยไม่มีการปรับราคาขึ้นแม้ผลิตภัณฑ์เดียว แต่มีลูกค้าบางรายเข้ามาซื้อหาสมุนไพรที่ร้านเพื่อนำไปจำหน่ายต่อในราคาเกินป้าย เนื่องจากร้านตำรับไทย มีส่วนลดให้กับลูกค้า 20%

“ตอนนี้ส่วนใหญ่ลูกค้าจะซื้อไปบริจาค ซื้อไปขายต่อ หรือซื้อไปใช้เองก็มี แต่ราคาที่เราเห็นอยู่ในท้องตลาดปัจจุบันก็จะสูงกว่าราคาป้ายไปเยอะแล้ว แต่ร้านตำรับไทยเองยังขายราคามาตรฐานเดิมและโปรโมชั่น เดียวกับก่อนเกิดโควิด”

อย่างไรก็ตามจากดีมานด์ที่พุ่งสูงอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าร้านตำรับไทย จะมีซัพพลายผู้ผลิตสินค้าฟ้าทะลายโจรมากกว่า 60 โรงงาน ทำให้บริษัทมีสินค้าให้ลูกค้าอย่างต่อเนื่อง แต่สถานการณ์ปัจจุบัน ผู้บริหารยอมรับว่า “สินค้าไม่เพียงพอ และไม่มียาฟ้าทะลายโจรคงเหลือในสต๊อก เป็นการรับมาขายแบบวันต่อวัน”

ซึ่งในแต่ละวันจะมียาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรจากผู้ผลิตเข้ามาที่โกดังไม่เท่ากันและไม่สามารถคาดการได้ว่าจะมีฟ้าทะลายโจรจากผู้ผลิตรายไหนเข้ามาและมีปริมาณเท่าไหร่ในแต่ละวัน โดยยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ทั้งหมดที่เข้ามาจะกระจายไปยัง 125สาขาทั่วประเทศในวันเดียวกันและมักจะขายหมดในเวลาในกี่ชั่วโมง

คาดว่าความต้องการของฟ้าทะลายโจรจะยังมีอย่างต่อเนื่องเท่าอัตราการติดเชื้อของโควิดในแต่ละวัน เพราะแนวโน้ม ณ ปัจจุบัน อัตราการติดเชื้อยังอยู่ระดับที่สูงขึ้น ประชาชนยังคงมีความตื่นตระหนก ตื่นกลัว ในเรื่องความปลอดภัยของชีวิต ดังนั้นฟ้าทะลายโจรจึงกลายเป็นสิ่งที่ผู้บริโภคมีความต้องการมากขึ้นในช่วงนี้

นอกจากนี้สมุนไพรที่รักษาในกลุ่มภูมิแพ้หรือกลุ่มระบบทางเดินหายใจทั้งหมดขายดีเป็นอย่างมาก สินค้ามีความต้องการรองจากฟ้าทะลายโจรก็คือ “กระชายขาว” ซึ่งเป็นกลุ่มยาที่เหมาะกับคนที่มีโอกาสสุ่มเสี่ยงติดเชื้อและผู้ที่ติดเชื้อแล้ว เพราะลักษณะการทำงานคล้ายฟ้าทะลายโจรและปัจจุบันโรงพยาบาลสนามต่างๆ เริ่มมีการนำยาฟ้าทะลายโจรและกระชายขาวมาใช้รักษาผู้ติดเชื้อควบคู่กัน

“ตอนนี้รับฟ้าทะลายโจรเข้ามาเท่าไหร่ก็หมด สถานการณ์ยังขาดตลาด โดยตำรับไทยยังคงขายราคาปกติ อีกทั้งขณะนี้ได้เปิดแอพพลิเคชั่น ไลน์@ ในการสั่งจองสินค้าฟ้าทะลายโจรและกระชายขาว ล่วงหน้าพอสินค้าเข้ามาเราก็จัดอันดับตามคิวโทรกลับไปหาลูกค้า

เพื่อให้ลูกค้ายืนยันว่าจะรับสินค้าหรือไม่ โดยไม่ต้องมัดจำอะไรเลย ตอนนี้เราโทรหาลูกค้าวันละเกือบ 200 สายต่อวัน ส่วนใหญ่ระยะเวลาการรอสินค้าประมาณ 3 วัน จำกัดคนละไม่เกิน 100 กระปุก เพราะบางท่านก็มีปริมาณการใช้ในครอบครัวค่อนข้างเยอะ”

ในช่วงการระบาดโควิดระลอก 3 ส่งผลกระทบต่อธุรกิจของตำรับไทยบ้างโดยเฉพาะการปิดหน้าร้าน 10 สาขา จาก 125 สาขา บริษัทจึงหันมาพัฒนาเว็บไซต์ เพิ่มความมั่นใจให้กับลูกค้าด้วยการแนบใบอนุญาตเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ไม่ว่าจะเป็นใบอนุญาตของอย.

หรือใบอนุญาตในการขึ้นทะเบียนยา แจ้งล็อตการผลิต เลขที่ใบอนุญาต ราคาขาย ณ ปัจจุบันในสินค้าที่มีฟ้าทะลายโจรทุกตัวที่วางขายในร้านภายในระยะเวลา 2 เดือนที่ผ่านมามีลูกค้าเข้าเยี่ยมชมและสั่งซื้อสินค้าผ่านทางไลน์@ และเว็บไซต์ประมาณ 1.9 ล้านคน

ควบคู่ไปกับการเตรียมแพทย์แผนไทยกว่า 10 คู่สายในการตอบปัญหาเรื่องการใช้สมุนไพรที่สำนักงานใหญ่ เพราะต้องการให้ลูกค้าสอบถามการใช้ผลิตภัณฑ์โดยตรง เพราะลูกค้าติดเชื้อโควิด และต้องการสอบถามวิธีการใช้ หรือสอบถามปริมาณสาระสำคัญในสินค้าแต่ละตัว เป็นต้น

อย่างไรก็ดีจากดีมานด์ที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก ทำให้มีผู้นำสมุนไพรอื่นๆ มาผสม เช่น สะเดา บอระเพ็ด ฯลฯ แล้วบรรจุขายเป็นฟ้าทะลายโจร ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อผู้บริโภค โดยเฉพาะผู้ที่รับประทานเพื่อรักษาการติดเชื้อโควิด ทำให้ผู้ผลิตฟ้าทะลายโจรรายใหญ่ออกมาเรียกร้องให้เกิดการตรวจสอบ

ขณะที่ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ต้องเร่งผลิตยาฟ้าทะลายโจรเพิ่มขึ้นแต่ก็ยังเพียงพอกับความต้องการ เช่นเดียวกับผู้ผลิตรายอื่นๆจำนวนมาก และล่าสุดเครือซีพี ยังประกาศเปิดตัวโครงการปลูกฟ้าทะลายโจร บนที่ดิน 100 ไร่ จ.สระบุรี เพื่อปลูกและผลิตสมุนไพรฟ้าทะลายโจรให้ได้ 30 ล้านแคปซูลภายในระยะเวลา 100 วัน และนำมาแจกให้กับประชาชนฟรี

หน้า 14-15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 41 ฉบับที่ 3,703 วันที่ 8 - 11 สิงหาคม พ.ศ. 2564