โผครม.อนุทิน 1 “ใหม่”ผสาน”เก่า กระจายเค้กการเมือง

การเข้าสู่โหมดตรวจสอบคุณสมบัติของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ชุด “อนุทิน 1” เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2568 ไม่ได้เป็นเพียงขั้นตอนตามกฎหมาย แต่สะท้อนสัญญาณเชิงการเมืองที่สำคัญต่อการจัดทัพรัฐบาลผสมครั้งนี้ 

นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ได้นำรายชื่อรัฐมนตรีเข้าสู่กระบวนการตรวจสอบคุณสมบัติที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) โดยมีทั้งเลขาธิการคณะรัฐมนตรี นายปกรณ์ นิลประพันธ์ เลขาธิการกฤษฎีกา พล.ต.อ.กิตติ์รัฐ พันธุ์เพ็ชร์ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ และตัวแทนคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ร่วมเป็น “กรรมการกลั่นกรอง” ก่อนนำโผรายชื่อ ครม.ขึ้นทูลเกล้าฯ 

ไฮไลต์ของโผ ครม. ไม่ใช่แค่การวางคนของภูมิใจไทย แต่คือ “สูตรทางการเมือง” ที่ผสมผสานทั้งสายกฎหมาย บ้านใหญ่ เครือข่ายภูมิภาค และ กลุ่มเทคโนแครต-เอกชน เข้าสู่ตำแหน่งที่ถูกคัดสรรเพื่อสร้างสมดุลทั้งในสภาและในเชิงอำนาจรัฐ

5 ตัวละครแกนกลางคุมเกม

1.อนุทิน ชาญวีรกูล 

นายกรัฐมนตรี-รมว.มหาดไทย ครองอำนาจสูงสุดทั้งงานการเมืองและราชการมหาดไทย ถือเป็น “เบอร์หนึ่ง” ที่ต้องการกำหนดทิศทางรัฐบาลและรักษาสมดุลพรรคร่วม

2.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ 

อดีตเลขาธิการคณะรัฐมนตรี นักกฎหมายรัฐธรรมนูญชื่อดัง นั่งรองนายกฯ ฝ่ายกฎหมาย คือ “เครื่องมือทางกฎหมาย” ที่รัฐบาลอนุทินต้องการใช้ประคับประคองเกมแก้รัฐธรรมนูญ และรับมือศึกการเมืองในอนาคต

3.ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า

รองนายกฯ-รมว.เกษตรฯ การกลับมาในบทบาทผู้กุมเครือข่ายการเมืองภาคเหนือและกลุ่มบ้านใหญ่ ทำให้เขาเป็น “ตัวประสาน” สำคัญในการค้ำเสียงรัฐบาล

4.สุชาติ ชมกลิ่น 

จากอดีตรมว.แรงงาน ขยับขึ้นเป็นรองนายกฯ ควบรมว.ทรัพยากรธรรมชาติฯ ถือเป็น “ตัวแทนสายตะวันออก” และบ้านใหญ่ภาคตะวันออกที่ยังคงอิทธิพลต่อรัฐบาล

5.พล.ต.ท.รุทธพล เนาวรัตน์ 

อดีตรองผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 3 (อดีตรอง ผบช.ภาค 3) ขึ้นแท่น รมว.ยุติธรรม แม้จะเป็นหน้าใหม่ทางการเมือง แต่เป็น “คนใกล้ชิดครูใหญ่ค่ายสีน้ำเงิน” 

การแต่งตั้งครั้งนี้ คือ การส่งสัญญาณการสอดแทรกของเครือข่ายเก่าในกระทรวงด้านความยุติธรรม         

                                          

สมการอำนาจเก่า-ใหม่ผสาน 

“โผ ครม.อนุทิน 1” สะท้อนให้เห็นการวางหมากอย่างรอบด้าน 

• สายภูมิใจไทยดั้งเดิม : พิพัฒน์ รัชกิจประการ, ศุภมาส อิศรภักดี

• สายบ้านใหญ่ : ธรรมนัส พรหมเผ่า, อัครา พรหมเผ่า

• สายเทคโนแครต-เอกชน : ศุภจี สุธรรมพันธุ์ (รมว.พาณิชย์), อรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ (รมว.พลังงาน)

• สายกฎหมาย-ข้าราชการประจำ : บวรศักดิ์ อุวรรณโณ, สีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว (รมว.ต่างประเทศ) 

นี่คือการ “กระจายเค้กทางการเมือง” ให้ทุกกลุ่มมีส่วนแบ่ง เพื่อสร้างความมั่นคงต่อการบริหารราชการแผ่นดิน แต่ในเวลาเดียวกันก็สะท้อนการประนีประนอมกับเครือข่ายเก่า-ใหม่ที่ยังคงแทรกซึมในอำนาจรัฐ

“รุทธพล”กับสัญญาณขั้วสีน้ำเงิน 

กรณีของ พล.ต.ท.รุทธพล เนาวรัตน์ คือ “จิ๊กซอว์สำคัญ” ที่ทำให้โผ ครม.อนุทินแตกต่าง เขาเป็นตำรวจที่รับราชการในบุรีรัมย์มาตลอดเส้นทางชีวิตราชการ ก่อนจะลาออกก่อนเกษียณเพื่อเลื่อนยศขึ้น พล.ต.ท. 

การเข้ามานั่งเก้าอี้ รมว.ยุติธรรม ของ รุทธพล ไม่ใช่เพียงการเลือก “คนนอกการเมือง” มาคุมกระทรวงสำคัญ แต่เป็นการเปิดทางให้ “ขั้วสีน้ำเงิน” และเครือข่ายที่เชื่อมโยงกับ “ครูใหญ่การเมือง” เข้ามากุมกลไกยุติธรรมอย่างมีนัยสำคัญ 

นั่นหมายถึง “รัฐบาลอนุทิน” ต้องการสร้างหลักประกันด้านความมั่นคงทางการเมือง ผ่านการจัดวางบุคคลที่ไว้วางใจในกระทรวงยุทธศาสตร์

ครม.อนุทิน 1 ไม่ได้เป็นเพียงคณะรัฐมนตรีเพื่อ “บริหารราชการแผ่นดิน” เท่านั้น แต่เป็น “ครม.การเมือง” ที่จัดทัพเพื่อสร้างเสถียรภาพรัฐบาลผสมและคุมสมดุลของพันธมิตร 

การดัน “บวรศักดิ์” เข้ามารับผิดชอบด้านกฎหมาย คือการป้องกันปัญหาทางด้านข้อกฎหมาย  

การวาง “ธรรมนัส” และ “สุชาติ” เข้าตำแหน่งรองนายกฯ คือ การยึดหัวเมือง-เครือข่ายบ้านใหญ่ 

การส่ง “รุทธพล” เข้าคุมยุติธรรม คือสัญญาณว่าขั้วสีน้ำเงินยังมีบทบาทสำคัญในเกมอำนาจไทย 

ดังนั้น “โผ ครม.อนุทิน 1” จึงเป็นมากกว่าการจัดทีมทำงาน แต่คือ สมการการเมืองใหม่ที่เชื่อมต่ออดีตและปัจจุบัน พร้อมกับการสอดแทรกของเครือข่ายที่ยังไม่เคยหลุดจากวงจรอำนาจไทย

รายงานพิเศษ หน้า 12 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 4132 ระหว่างวันที่ 18 -20 ก.ย. 2568