ผู้ชายก็เสี่ยง “โรคกระดูกพรุน” ได้

ภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบมากขึ้นเรื่อย ๆ ในกลุ่มผู้สูงอายุ และแม้จะมีภาพจำว่าเป็น “โรคของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน” แต่ ในความเป็นจริงผู้ชายเองก็มีความเสี่ยงไม่แพ้กัน

นพ.ศรัณย์ จินดาหรา แพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลังและข้อ กล่าวว่า ในผู้ที่อายุมากกว่า 80 ปี พบว่าผู้ชายและผู้หญิงมีอัตราการหักจากโรคกระดูกพรุนใกล้เคียงกันคือ 50:50 แต่ในความเป็นจริง กลับพบว่าผู้ชายส่วนใหญ่มักไม่ได้รับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างจริงจัง เพราะคิดว่าโรคนี้ไม่เกี่ยวกับตัวเอง

ทั้งนี้ ผู้ชายมีความเสี่ยงเรื่องภาวะกระดูกพรุนและควรตระหนัก แม้ผู้ชายจะมีฮอร์โมน แอนโดรเจน (Androgen) ซึ่งช่วยสร้างมวลกระดูกได้มากในช่วงวัยกลางคน จึงทำให้เข้าสู่ภาวะกระดูกพรุนช้ากว่าผู้หญิงเฉลี่ย 10 ปี แต่สุดท้ายเมื่ออายุมากขึ้น เซลล์ที่ควบคุมสมดุลกระดูกเริ่มทำงานผิดปกติ โดยเฉพาะการทำงานของเซลล์ที่เกี่ยวกับกระดูก

เนื่องจากร่างกายมีเซลล์ 2 ชนิดที่ทำหน้าที่ตรงข้ามกัน คือ เซลล์สร้างกระดูก (Osteoblast) และเซลล์สลายกระดูก (Osteoclast) เมื่ออายุมากขึ้น การสร้างกระดูกจะลดลง ขณะที่การสลายยังคงดำเนินต่อไป นำไปสู่ภาวะที่มวลกระดูกค่อย ๆ ลดลงเรื่อยๆ จนเสี่ยงต่อการหักหรือยุบตัวของกระดูกโดยเฉพาะ “กระดูกสันหลัง”

การตรวจมวลกระดูกด้วยเครื่อง DEXA Scan (Dual-Energy X-ray Absorptiometry) เป็นวิธีมาตรฐานที่สามารถวินิจฉัยภาวะกระดูกพรุนได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ใช้เวลาเพียง 15–20 นาที ไม่เจ็บตัว และไม่ต้องเตรียมร่างกายใด ๆ โดยกลุ่มที่ควรได้รับการตรวจ ได้แก่ ผู้หญิงอายุ 65 ปีขึ้นไป และผู้ชายอายุ 70 ปีขึ้นไป ซึ่งผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น หลังค่อม ส่วนสูงลดลง น้ำหนักน้อย (BMI < 20) สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือกาแฟมากกว่า 400 มก./วัน ใช้ยาสเตียรอยด์ติดต่อกันนาน มีประวัติครอบครัวกระดูกหักจากอุบัติเหตุไม่รุนแรง

ขณะที่การรักษาอาการปวดหลังจากภาวะกระดูกพรุนมีหลายแนวทาง ขึ้นอยู่กับอาการและผลการตรวจอย่างละเอียดโดยแพทย์เฉพาะทาง ระยะเริ่มต้น การรักษาจะใช้ยาเพื่อเพิ่มมวลกระดูก ร่วมกับการออกกำลังกายเฉพาะส่วน หรือกรณีกระดูกยุบหรือหักเฉียบพลัน แพทย์จะพิจารณารักษาด้วยหัตถการ เช่น การฉีดการ Bone Cement เพื่อเติมและยึดโครงสร้างกระดูก ลดการปวด และป้องกันการทรุดตัวเพิ่ม

ด้านการป้องกันและเสริมความแข็งแรงกระดูกด้วยอาหาร เป็นการเลือกโภชนาการที่เหมาะสม ที่จะช่วยชะลอการสูญเสียมวลกระดูก และลดความเสี่ยงของกระดูกหัก โดยในแต่ละช่วงวัยควรได้รับแคลเซียมในปริมาณที่เหมาะสมและเพียงพอ และควรได้รับจากอาหารเป็นหลัก

เช่น นม ปลาเล็กปลาน้อย เต้าหู้ ถั่ว งาดำ ฯลฯ อายุต่ำกว่า 50 ปี: ควรได้รับ แคลเซียม 800 มก./วัน อายุ 50 ปีขึ้นไป หรือหญิงวัยหมดประจำเดือน: แคลเซียม 1,000 มก./วัน และหากเสริมด้วยอาหารเสริมแคลเซียม: ก็ไม่ควรเกิน 1,500 มก./วัน เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือดได้

โรคกระดูกพรุนในผู้ชาย อาจเป็น “ภัยเงียบ” ที่ถูกมองข้ามมานาน ทั้งที่มีความเสี่ยงไม่แพ้ผู้หญิง และส่งผลต่อคุณภาพชีวิตอย่างมากหากปล่อยให้กระดูกหักหรือทรุดโดยไม่รู้ตัว การตรวจวินิจฉัยแต่เนิ่น ๆ จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อน และช่วยให้เริ่มดูแลสุขภาพกระดูกให้แข็งแรงด้วย

ที่โรงพยาบาลเอส เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลังและข้อ มีบริการตรวจมวลกระดูกด้วย เครื่องมือที่มีมาตรฐานสากลและทันสมัย โดยแพทย์เฉพาะทาง และพร้อมให้คำแนะนำเชิงลึกทั้งในด้านการป้องกัน การเสริมโภชนาการ และแนวทางดูแลที่เหมาะสม

Tricks for Life หน้า 15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,159 วันที่ 21 - 24 ธันวาคม พ.ศ. 2568