2มีนาฯพรรคใหม่เทกออฟ ขีดเส้น 180 วันต้องแล้วเสร็จ
ตามพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ.2560 กำหนดให้ผู้สนใจจัดตั้งพรรคการเมืองสามารถดำเนินการได้ โดยยื่นเอกสารหลักฐานตามระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยพรรคการเมือง ซึ่งคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) กำหนดให้สามารถดำเนินการได้ ตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคมนี้ และต้องแล้วเสร็จภายใน 180 วัน หลังยื่นเรื่องต่อนายทะเบียนพรรคการเมือง
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากวันที่ 1 มีนาคม ตรงกับวันหยุดราชการ การดำเนินการรับจองชื่อพรรคการเมืองใหม่ จะเริ่มได้อย่างเป็นทางการ ก็ต้องเป็นวันที่ 2 มีนาคม
สำหรับกระบวนการจัดตั้งพรรคใหม่ตามกฎหมายพรรค การเมืองฉบับนี้ ค่อนข้างเข้มงวด หากดำเนินการไม่ครบตามที่ระเบียบและประกาศของ กกต.กำหนดไว้ถือว่าหมดสิทธิ์ในการตั้งพรรคใหม่ หรือเมื่อจัดตั้ง พรรคแล้วเสร็จ แต่กระทำผิดข้อบัญญัติตามพ.ร.บ.พรรคการ เมือง อาจถูก กกต.ยื่นเรื่องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคได้ เมื่อเชื่อได้ว่ามีการกระทำผิด
++ขอจดทะเบียนภายใน180วัน
สำหรับผู้มีความประสงค์จะขอจัดตั้งพรรคการเมืองใหม่ ต้องมีความพร้อมตั้งแต่ขั้นตอนแรก คือ ผู้จัดตั้งพรรคการเมืองไม่น้อยกว่า 15 คน แจ้งการตั้งพรรคการเมืองกับ กกต.โดยมีเอกสารประกอบด้วย คำขอแจ้งการเตรียมจัดตั้งพรรค บัญชีรายชื่อผู้แจ้งตั้งพรรค หนังสือแสดงเจตจำนงเป็นผู้แจ้งตั้งพรรค สำเนาบัตรประชาชน/ทะเบียนบ้านผู้แจ้ง ชื่อ/ชื่อย่อพรรค และเครื่องหมายพรรค
ในการยื่นแจ้งจัดตั้งพรรค หากนายทะเบียนพรรคตรวจสอบแล้วเห็นว่าถูกต้องครบถ้วน จะออกหนังสือรับแจ้งการจัดตั้งพรรคให้ผู้ยื่นคำขอแจ้งเตรียมการจัดตั้งพรรค และต้องยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองภายใน 180 วัน นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับแจ้ง ถ้าไม่ยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคภายในเวลาที่กำหนด ถือ ว่าคำขอนั้นเป็นอันสิ้นสุดลงเมื่อนายทะเบียนพรรคการเมืองตรวจสอบเอกสารหลักฐานแล้วพบว่าไม่ถูกต้องครบถ้วน จะมีหนังสือแจ้งให้ผู้ยื่นจดทะเบียนทราบภายใน 7 วัน เพื่อแก้ไขให้แล้วเสร็จภายใน 60 วัน ถ้าไม่ยื่นภายในเวลาที่กำหนด ถือว่าคำขอนั้นเป็นอันสิ้นสุด
++ทุนประเดิมตั้งพรรค1ล้าน
ก่อนการยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง ผู้ที่ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรค และเหรัญญิกพรรค ต้องร่วมกันเปิดบัญชีธนาคารพาณิชย์เพื่อรวบ รวมเงินทุนประเดิมไม่น้อยกว่า1 ล้านบาท โดยผู้ร่วมจัดตั้งพรรคทุกคนต้องร่วมกันจ่ายเงินคนละไม่น้อยกว่า 1,000 บาท แต่ไม่เกินคนละ 5 หมื่นบาท
ในส่วนของสมาชิกพรรค กำหนดให้สมาชิกแรกเข้าต้องชำระค่าบำรุงพรรคไม่น้อยกว่า 100 บาท/ปี และภายใน 1 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการ เมืองรับจดทะเบียน พรรคการ เมืองต้องหาสมาชิกไม่น้อยกว่า 5,000 คน และต้องเพิ่มจำนวนสมาชิกให้มีจำนวนไม่น้อยกว่า 10,000 คน ภายใน 4 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับจดทะเบียน
++สาขาพรรคร่วมไพรมารีโหวต
ขณะที่การจัดตั้งสาขาพรรค กำหนดไว้ว่า ภายใน 1 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรค การเมืองรับจดทะเบียนพรรค พรรคการเมืองต้องจัดให้มีสาขาพรรคในแต่ละภาคอย่างน้อย 1 สาขา รวม 4 สาขา โดยแต่ละสาขาต้องมีสมาชิกที่มีภูมิลำเนาในเขตพื้นที่รับผิดชอบตั้งแต่ 500 คนขึ้นไป ขณะที่คณะกรรมการสาขาพรรค ประกอบด้วยหัวหน้าและกรรมการสาขาพรรค ต้องมีไม่น้อยกว่า 7 คน ในกรณีที่พรรคใดมีจำนวนสาขาพรรคเหลือไม่ถึงภาคละ 1 สาขา ติดต่อกัน 1 ปี ถือว่าสิ้นสุดความเป็นพรรคการเมืองนั้น
หัวหน้าสาขาพรรคการเมือง ต้องจัดให้มีบัญชีรายรับ-รายจ่าย และจัดทำบัญชีรายชื่อพร้อมที่อยู่ของสมาชิกพรรคในเขตจังหวัดที่ตั้งของสาขาพรรค จัดการประชุมเพื่อให้สมาชิกลงคะแนนเลือกผู้สมัครแบบแบ่งเขตเลือกตั้งและเลือกบุคคลในบัญชีรายชื่อ ตามที่คณะกรรมการสรรหาส่งมา พร้อมรายงานผลการลงคะแนน ซึ่งขั้นตอนดังกล่าวนับว่าเป็นบท บาทสำคัญของสาขาพรรคและตัวแทนพรรคประจำจังหวัด เนื่องจากต้องร่วมโหวตตามระบบของการเลือกตั้งขั้นต้น(ไพรมารีโหวต)
นอกจากนั้นในกฎหมายพรรคการเมือง ได้กำหนดให้เขตเลือกตั้งที่ไม่ให้เป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่พรรคการเมืองมีสมาชิกเกิน 100 คน ให้พรรค การเมืองแต่งตั้งสมาชิกในภูมิลำเนาในเขตเลือกตั้งนั้น เป็นตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัดจำนวน 1 คน หรือหลายคนก็ได้
++ข้อพึงระวัง
ภายหลังการจัดตั้งพรรค การเมืองแล้วเสร็จ สิ่งที่พรรค การเมืองพึงระวังก็คือ ไม่กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งอำนาจในการปกครองประ เทศที่ไม่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ และมีการกระทำที่เป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองในระบอบประชา- ธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข นายทะเบียนพรรค การเมืองสามารถยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อสั่งยุบพรรค การเมืองนั้นเมื่อมีการไต่สวนแล้วว่ากระทำผิด
กฎ กติกา ใหม่ตามกฎหมายพรรคการเมือง เชื่อว่าจะทำให้บรรยากาศการเลือกตั้งในสมัยหน้าคึกคัก และเป็นทางเลือกของประชาชนมากขึ้น
++ไทม์ไลน์กิจกรรมพรรคเก่า
ฮือฮากันอีกครั้งกับการโยนหินถามทางครั้งล่าสุดของ “บิ๊กตู่” พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ ที่จะนัดหารือพรรคการเมืองทั้งหมดในเดือนมิถุนายนนี้ หลังกฎหมายลูกทั้ง 4 ฉบับเกี่ยวกับการเลือกตั้งประกาศใช้
เพียงแต่กฎหมายลูกการเลือกตั้งส.ส.ให้รอไปอีก 90 วันจึงจะมีเริ่มมีผลบังคับใช้ ตามที่สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ปรับแก้
แต่การปลดล็อกการ เมืองแบบทีละเปลาะเริ่มนับหนึ่งแล้ว โดยตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคมนี้เป็นขั้นตอนแรกเพราะตามคำสั่งคสช.ที่ 53/ 2560 ให้เริ่มปลดล็อกแรก คือ เปิดให้ยื่นขอจัดตั้งพรรค การเมืองใหม่ได้ และดำเนินการให้แล้วเสร็จใน 180 วัน
ถัดมาอีก 30 วัน คือตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2561 เริ่มคลายล็อกสำหรับพรรค การเมืองเดิม
ตั้งแต่วันที่ 1-30 เมษายน ให้สมาชิกพรรคยื่นเอกสารยืนยันกับหัวหน้าพรรค พร้อมหลักฐานการมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย รวมทั้งชำระค่าบำรุงพรรค ครบกำหนดยังไม่ดำเนินการ ให้พ้นการเป็นสมาชิกพรรค
ส่วนข้อกำหนดให้พรรค การเมืองต้องดำเนินการตั้งแต่เริ่มแรกมี
1. ภายใน 180 วัน ให้มีทุนประเดิม 1 ล้านบาท (1 เม.ย.-27 ก.ย.)
2. ภายใน 180 วัน สมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 500 คน ชำระค่าบำรุงพรรคของปี 2561 (1 เม.ย.-27 ก.ย.)
3. ภายใน 1 ปี ต้องมีสมาชิกชำระค่าบำรุงพรรคไม่น้อยกว่า 5 พันคน (1 เม.ย. 61-1 เม.ย. 62) และใน 4 ปี ต้องมีสมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 1 หมื่นคน ชำระค่าบำรุงพรรค (1 เม.ย.61-1 เม.ย. 65) พ้นกำหนด สมาชิกที่ไม่ชำระหมดสมาชิกภาพ
การจัดประชุมใหญ่พรรค ให้พรรคจัดประชุมใหญ่เพื่อแก้ไขข้อบังคับและทำคำประกาศอุดมการณ์-นโยบายพรรค และเลือกกรรมการบริหารใหม่ ภายใน 90 วัน นับแต่ยกเลิกคำสั่งคสช.ที่ห้ามทำกิจกรรมทางการเมือง โดยการประชุมต้องมีหัวหน้าสาขาพรรคไม่น้อยกว่า 4สาขา และสมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 250 คน
การตั้งสาขาพรรค/ตัวแทนพรรคประจำจังหวัด พรรคต้องตั้งสาขาพรรคและตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัด ภายใน 90วัน หลังยกเลิกคำสั่งคสช.ห้ามทำกิจกรรมทางการเมือง หากไม่ทันภายในกำหนดให้กรรมการบริหารพรรคมีมติขยายเวลาได้ 1 เท่า หากยังดำเนินการไม่ได้ ให้พรรคสิ้นสภาพ
ระหว่างดำเนินการตามข้างต้นห้ามจัดสรรเงินสนับสนุนจากกองทุนเพื่อการพัฒนาพรรคการเมืองให้พรรคนั้น
จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 ฉบับที่ 3,344 วันที่ 1 - 3 มีนาคม พ.ศ. 2561
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากวันที่ 1 มีนาคม ตรงกับวันหยุดราชการ การดำเนินการรับจองชื่อพรรคการเมืองใหม่ จะเริ่มได้อย่างเป็นทางการ ก็ต้องเป็นวันที่ 2 มีนาคม
สำหรับกระบวนการจัดตั้งพรรคใหม่ตามกฎหมายพรรค การเมืองฉบับนี้ ค่อนข้างเข้มงวด หากดำเนินการไม่ครบตามที่ระเบียบและประกาศของ กกต.กำหนดไว้ถือว่าหมดสิทธิ์ในการตั้งพรรคใหม่ หรือเมื่อจัดตั้ง พรรคแล้วเสร็จ แต่กระทำผิดข้อบัญญัติตามพ.ร.บ.พรรคการ เมือง อาจถูก กกต.ยื่นเรื่องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคได้ เมื่อเชื่อได้ว่ามีการกระทำผิด
++ขอจดทะเบียนภายใน180วัน
สำหรับผู้มีความประสงค์จะขอจัดตั้งพรรคการเมืองใหม่ ต้องมีความพร้อมตั้งแต่ขั้นตอนแรก คือ ผู้จัดตั้งพรรคการเมืองไม่น้อยกว่า 15 คน แจ้งการตั้งพรรคการเมืองกับ กกต.โดยมีเอกสารประกอบด้วย คำขอแจ้งการเตรียมจัดตั้งพรรค บัญชีรายชื่อผู้แจ้งตั้งพรรค หนังสือแสดงเจตจำนงเป็นผู้แจ้งตั้งพรรค สำเนาบัตรประชาชน/ทะเบียนบ้านผู้แจ้ง ชื่อ/ชื่อย่อพรรค และเครื่องหมายพรรค
ในการยื่นแจ้งจัดตั้งพรรค หากนายทะเบียนพรรคตรวจสอบแล้วเห็นว่าถูกต้องครบถ้วน จะออกหนังสือรับแจ้งการจัดตั้งพรรคให้ผู้ยื่นคำขอแจ้งเตรียมการจัดตั้งพรรค และต้องยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองภายใน 180 วัน นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับแจ้ง ถ้าไม่ยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคภายในเวลาที่กำหนด ถือ ว่าคำขอนั้นเป็นอันสิ้นสุดลงเมื่อนายทะเบียนพรรคการเมืองตรวจสอบเอกสารหลักฐานแล้วพบว่าไม่ถูกต้องครบถ้วน จะมีหนังสือแจ้งให้ผู้ยื่นจดทะเบียนทราบภายใน 7 วัน เพื่อแก้ไขให้แล้วเสร็จภายใน 60 วัน ถ้าไม่ยื่นภายในเวลาที่กำหนด ถือว่าคำขอนั้นเป็นอันสิ้นสุด
ก่อนการยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง ผู้ที่ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรค และเหรัญญิกพรรค ต้องร่วมกันเปิดบัญชีธนาคารพาณิชย์เพื่อรวบ รวมเงินทุนประเดิมไม่น้อยกว่า1 ล้านบาท โดยผู้ร่วมจัดตั้งพรรคทุกคนต้องร่วมกันจ่ายเงินคนละไม่น้อยกว่า 1,000 บาท แต่ไม่เกินคนละ 5 หมื่นบาท
ในส่วนของสมาชิกพรรค กำหนดให้สมาชิกแรกเข้าต้องชำระค่าบำรุงพรรคไม่น้อยกว่า 100 บาท/ปี และภายใน 1 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการ เมืองรับจดทะเบียน พรรคการ เมืองต้องหาสมาชิกไม่น้อยกว่า 5,000 คน และต้องเพิ่มจำนวนสมาชิกให้มีจำนวนไม่น้อยกว่า 10,000 คน ภายใน 4 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับจดทะเบียน
++สาขาพรรคร่วมไพรมารีโหวต
ขณะที่การจัดตั้งสาขาพรรค กำหนดไว้ว่า ภายใน 1 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรค การเมืองรับจดทะเบียนพรรค พรรคการเมืองต้องจัดให้มีสาขาพรรคในแต่ละภาคอย่างน้อย 1 สาขา รวม 4 สาขา โดยแต่ละสาขาต้องมีสมาชิกที่มีภูมิลำเนาในเขตพื้นที่รับผิดชอบตั้งแต่ 500 คนขึ้นไป ขณะที่คณะกรรมการสาขาพรรค ประกอบด้วยหัวหน้าและกรรมการสาขาพรรค ต้องมีไม่น้อยกว่า 7 คน ในกรณีที่พรรคใดมีจำนวนสาขาพรรคเหลือไม่ถึงภาคละ 1 สาขา ติดต่อกัน 1 ปี ถือว่าสิ้นสุดความเป็นพรรคการเมืองนั้น
หัวหน้าสาขาพรรคการเมือง ต้องจัดให้มีบัญชีรายรับ-รายจ่าย และจัดทำบัญชีรายชื่อพร้อมที่อยู่ของสมาชิกพรรคในเขตจังหวัดที่ตั้งของสาขาพรรค จัดการประชุมเพื่อให้สมาชิกลงคะแนนเลือกผู้สมัครแบบแบ่งเขตเลือกตั้งและเลือกบุคคลในบัญชีรายชื่อ ตามที่คณะกรรมการสรรหาส่งมา พร้อมรายงานผลการลงคะแนน ซึ่งขั้นตอนดังกล่าวนับว่าเป็นบท บาทสำคัญของสาขาพรรคและตัวแทนพรรคประจำจังหวัด เนื่องจากต้องร่วมโหวตตามระบบของการเลือกตั้งขั้นต้น(ไพรมารีโหวต)
นอกจากนั้นในกฎหมายพรรคการเมือง ได้กำหนดให้เขตเลือกตั้งที่ไม่ให้เป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่พรรคการเมืองมีสมาชิกเกิน 100 คน ให้พรรค การเมืองแต่งตั้งสมาชิกในภูมิลำเนาในเขตเลือกตั้งนั้น เป็นตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัดจำนวน 1 คน หรือหลายคนก็ได้
ภายหลังการจัดตั้งพรรค การเมืองแล้วเสร็จ สิ่งที่พรรค การเมืองพึงระวังก็คือ ไม่กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งอำนาจในการปกครองประ เทศที่ไม่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ และมีการกระทำที่เป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองในระบอบประชา- ธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข นายทะเบียนพรรค การเมืองสามารถยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อสั่งยุบพรรค การเมืองนั้นเมื่อมีการไต่สวนแล้วว่ากระทำผิด
กฎ กติกา ใหม่ตามกฎหมายพรรคการเมือง เชื่อว่าจะทำให้บรรยากาศการเลือกตั้งในสมัยหน้าคึกคัก และเป็นทางเลือกของประชาชนมากขึ้น
++ไทม์ไลน์กิจกรรมพรรคเก่า
ฮือฮากันอีกครั้งกับการโยนหินถามทางครั้งล่าสุดของ “บิ๊กตู่” พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ ที่จะนัดหารือพรรคการเมืองทั้งหมดในเดือนมิถุนายนนี้ หลังกฎหมายลูกทั้ง 4 ฉบับเกี่ยวกับการเลือกตั้งประกาศใช้
เพียงแต่กฎหมายลูกการเลือกตั้งส.ส.ให้รอไปอีก 90 วันจึงจะมีเริ่มมีผลบังคับใช้ ตามที่สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ปรับแก้
แต่การปลดล็อกการ เมืองแบบทีละเปลาะเริ่มนับหนึ่งแล้ว โดยตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคมนี้เป็นขั้นตอนแรกเพราะตามคำสั่งคสช.ที่ 53/ 2560 ให้เริ่มปลดล็อกแรก คือ เปิดให้ยื่นขอจัดตั้งพรรค การเมืองใหม่ได้ และดำเนินการให้แล้วเสร็จใน 180 วัน
ตั้งแต่วันที่ 1-30 เมษายน ให้สมาชิกพรรคยื่นเอกสารยืนยันกับหัวหน้าพรรค พร้อมหลักฐานการมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย รวมทั้งชำระค่าบำรุงพรรค ครบกำหนดยังไม่ดำเนินการ ให้พ้นการเป็นสมาชิกพรรค
ส่วนข้อกำหนดให้พรรค การเมืองต้องดำเนินการตั้งแต่เริ่มแรกมี
1. ภายใน 180 วัน ให้มีทุนประเดิม 1 ล้านบาท (1 เม.ย.-27 ก.ย.)
2. ภายใน 180 วัน สมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 500 คน ชำระค่าบำรุงพรรคของปี 2561 (1 เม.ย.-27 ก.ย.)
3. ภายใน 1 ปี ต้องมีสมาชิกชำระค่าบำรุงพรรคไม่น้อยกว่า 5 พันคน (1 เม.ย. 61-1 เม.ย. 62) และใน 4 ปี ต้องมีสมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 1 หมื่นคน ชำระค่าบำรุงพรรค (1 เม.ย.61-1 เม.ย. 65) พ้นกำหนด สมาชิกที่ไม่ชำระหมดสมาชิกภาพ
การจัดประชุมใหญ่พรรค ให้พรรคจัดประชุมใหญ่เพื่อแก้ไขข้อบังคับและทำคำประกาศอุดมการณ์-นโยบายพรรค และเลือกกรรมการบริหารใหม่ ภายใน 90 วัน นับแต่ยกเลิกคำสั่งคสช.ที่ห้ามทำกิจกรรมทางการเมือง โดยการประชุมต้องมีหัวหน้าสาขาพรรคไม่น้อยกว่า 4สาขา และสมาชิกพรรคไม่น้อยกว่า 250 คน
การตั้งสาขาพรรค/ตัวแทนพรรคประจำจังหวัด พรรคต้องตั้งสาขาพรรคและตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัด ภายใน 90วัน หลังยกเลิกคำสั่งคสช.ห้ามทำกิจกรรมทางการเมือง หากไม่ทันภายในกำหนดให้กรรมการบริหารพรรคมีมติขยายเวลาได้ 1 เท่า หากยังดำเนินการไม่ได้ ให้พรรคสิ้นสภาพ
ระหว่างดำเนินการตามข้างต้นห้ามจัดสรรเงินสนับสนุนจากกองทุนเพื่อการพัฒนาพรรคการเมืองให้พรรคนั้น
จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 38 ฉบับที่ 3,344 วันที่ 1 - 3 มีนาคม พ.ศ. 2561
