ส่องนโยบายจีนกระตุ้นคนรุ่นใหม่มีลูก หลังประชากรลดครั้งแรกรอบ 60 ปี

ประชากรจีนลดลงเป็นครั้งแรกในรอบ 60 ปี อัตราการเกิดแห่งชาติต่ำเป็นประวัติการณ์อยู่ที่ 6.77 ต่อประชากร 1,000 ราย โดยจีนมีประชากรในปี 2022 ที่ผ่านมา 1.4118 พันล้านราย ลดลงจากปี 2021 ถึงราว 8.5 แสนราย

ถือเป็นการรลดลงของประชากรครั้งแรกตั้งเเต่ปี 1961 ยุคที่จีนเผชิญวิกฤตอดอยากครั้งใหญ่ (Great Famine) เรื่องนี้ทำให้รัฐบาลกังวลว่าจะกระทบต่อแรงงานและส่งผลต่อการเป็นประเทศเศรษฐกิจใหญ่สุดในโลก 

ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติที่เปิดเผยว่า อัตราการเกิดในปี 2022 ลดลงจาก 7.52 คนต่อประชากร 1,000 คนในปี 2021 ข้อมูลใหม่นี้มาพร้อมกับการประกาศผลประกอบการทางเศรษฐกิจประจำปีที่แย่ที่สุดครั้งหนึ่งของจีนในรอบเกือบครึ่งศตวรรษ โดยเศรษฐกิจขยายตัวเพียง 3% ต่อปี ซึ่งต่ำกว่าเป้าหมายของรัฐบาลมาก

สำหรับจีนนั้นมีความพยายามของจีนในการรับมือและแก้ปัญหาอัตราการเกิดต่ำรวมถึงการทำให้เศรษฐกิจสามารถขับเคลื่อนไปได้ท่ามกลางสังคมผู้สูงอายุ 

ย้อนกลับไปเมื่อปี 1979 รัฐบาลจีนโดยการนำของ "เติ้งเสี่ยวผิง" ริเริ่ม “นโยบายลูกคนเดียว” เพื่อควบคุมจำนวนประชากรไม่ให้เพิ่มขึ้นมากเกินไป เพราะจีนยังอยู่ในช่วงฟื้นฟูประเทศ และเพิ่งผ่านสงครามภายในและภายนอกประเทศ ประชาชนเผชิญกับความอดอยากอย่างรุนแรง

นโยบายลูกคนเดียว คืออะไร 

อนุญาตให้แต่ละครอบครัวมีลูกได้เพียง 1 คน ยกเว้นครอบครัวในชนบทที่ได้รับอนุญาตให้มีลูก 2 คนได้ในกรณีที่ลูกคนแรกเป็นผู้หญิง และครอบครัวที่เป็นชนกลุ่มน้อยก็สามารถมีลูกมากกว่าหนึ่งคนได้

ครอบครัวใดฝ่าฝืนก็จะถูกลงโทษตามกฎหมาย ด้วยการปรับเป็นเงินในรูปแบบของค่าบำรุงสังคม, หากเป็นข้าราชการหรือสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ โทษที่รุนแรงอาจถึงไล่ออกจากงาน ฯลฯ

การควบคุมจำนวนประชากรส่งผลให้ประชากรลดลงอย่างต่อเนื่อง ลดปัญหาการขาดแคลนอาหาร แต่ได้สร้างในระยะยาว เช่น ภาวะขาดแคลนแรงงาน เนื่องจากอัตราการเกิดที่ลดลง ในปี 2012 มีประชากรวัยทำงานลดลงมากกว่า 3.45 ล้านคน การก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ 

นโยบายต่างๆ ดำเนินการไป มีการปรับเปลี่ยนระหว่างทางไม่ว่าจะเป็น ให้คู่สามีภรรยาที่เป็นลูกคนเดียวของครอบครัวมีลูก 2 คนได้ในบางพื้นที่ อนุญาตให้คู่สามีหรือภรรยาคนใดคนหนึ่งที่เป็นลูกคนเดียวมีลูก 2 คนได้ จนในที่สุด 1 มกราคม ค.ศ. 2016 นโยบายลูกคนเดียวก็ยกเลิกการบังคับใช้ทั้งประเทศ

จนมาสู่ยุคของประธานาธิบดีสิจิ้นผง วันที่ 31 พฤษภาคม ปี ค.ศ. 2021 รัฐบาลจีนประกาศ นโยบายลูก 3 คน เพิ่มความพยายามเพื่อส่งเสริมครอบครัวที่ใหญ่ขึ้น จากเดิมที่อนุญาตคู่สามี-ภรรยาชาวจีนสามารถมีลูกได้เพียง 2 นอกจากนี้ รัฐบาลจีนเสนอการลดหย่อนภาษีและการดูแลสุขภาพของมารดาที่ดีขึ้น รวมถึงสิ่งจูงใจอื่นๆ เพื่อย้อนกลับหรืออย่างน้อยก็ชะลออัตราการเกิดที่ลดลง เพิ่มการลาคลอด

ตุลาคม พ.ศ. 2565 สี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน กล่าวในการประชุมใหญ่ครั้งหนึ่งในรอบ 5 ปีของพรรคคอมมิวนิสต์ในกรุงปักกิ่งว่า รัฐบาลจะดำเนินการตามยุทธศาสตร์ชาติเชิงรุกเพื่อตอบสนองต่อประชากรสูงอายุของประเทศ

ข้อมูล : CNN