ไทยพลิกโฉมกฎหมายดิจิทัลดันธุรกรรมอิเล็กทรอนิกส์สู่มาตรฐานสากล

กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม โดย สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) จัดการประชุมนานาชาติ The International Conference on Digital Trade Facilitation and Implementation: Advancing Electronic Transactions through UNCITRAL Model Laws เวทีแลกเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์และการค้าดิจิทัลข้ามพรมแดน ผ่านกรอบกฎหมายและนวัตกรรมดิจิทัล เพื่อส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ผ่านกฎหมายตัวอย่างของ UNCITRAL เช่น กฎหมายตัวอย่างว่าด้วยเอกสารโอนสิทธิทางอิเล็กทรอนิกส์ (MLETR) เวทีสำคัญที่รวมผู้เชี่ยวชาญระดับโลก ผู้กำหนดนโยบาย นักวิชาการ และผู้ปฏิบัติงานจากหลากหลายภาคส่วน ร่วมแลกเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์และการค้าดิจิทัลข้ามพรมแดน

โดยมีเป้าหมายให้ประเทศไทยสามารถปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้อง และเตรียมพร้อมสำหรับการเข้าร่วมกรอบความร่วมมือทางกฎหมายของ UNCITRAL

ศาสตราจารย์พิเศษ วิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กล่าวว่า “ในยุคที่โลกทางการค้าเปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งกฎหมายทางการค้าที่มีการปรับเปลี่ยนไปตามยุคดิจิทัล การสร้างองค์ความรู้ด้านทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ประเทศไทยจะต้องเร่งดำเนินการ  ดังนั้น ทางกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม โดยสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) จึงได้จัดงานประชุมนานาชาติ The International Conference on Digital Trade Facilitation and Implementation : Advancing Electronic Transactions through UNCITRAL Model Laws เพื่อเป็นเวทีสำคัญที่รวมผู้เชี่ยวชาญระดับโลก อาทิ ผู้เชี่ยวชาญและนักวิชาการด้าน AI และบล็อกเซน ภาคเทคโนโลยีดิจิทัลและการเงิน นักวิชาการด้านกฎหมาย ภาคการค้าและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ฯลฯ เข้าร่วมแลกเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ และการค้าดิจิทัลข้ามพรมแดน ผ่านกรอบกฎหมายต้นแบบของคณะกรรมาธิการกฎหมายการค้าระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (UNCITRAL)

ซึ่งการประชุมนานาชาติครั้งนี้ ถือเป็นเวทีสำคัญที่เปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนได้แลกเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์และการค้าดิจิทัลข้ามพรมแดน ผ่านกรอบกฎหมายและนวัตกรรมดิจิทัล เพื่อรองรับโลกการค้าที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ตามการมีส่วนร่วมของกลุ่มเป้าหมายเหล่านี้ จะช่วยให้การประชุมสามารถผลักดันข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย และแนวทางปฏิบัติที่นำไปใช้ได้จริง เพื่อยกระดับการทำธุรกรรมทางดิจิทัลทั้งในระดับประเทศและภูมิภาค” 

ด้าน ดร.วิลาวรรณ มังคละธนะกุล ประธานการประชุมคณะกรรมาธิการกฎหมายการค้าระหว่างประเทศสมัยที่ 57 กล่าวว่า  “ประเทศไทยได้ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ด้วยการส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ผ่านกฎหมายตัวอย่างของ UNCITRAL เช่น กฎหมายตัวอย่างว่าด้วยเอกสารโอนสิทธิทางอิเล็กทรอนิกส์ (MLETR) ซึ่งเป็นการสร้างกรอบกฎหมายที่สอดคล้องในระดับสากลช่วยให้ประเทศต่าง ๆ ยอมรับและใช้ข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์แทนเอกสารกระดาษได้อย่างถูกต้อง  อีกทั้งยังช่วยลดต้นทุน เพิ่มความรวดเร็ว และเสริมความโปร่งใสในการทำธุรกรรม โดยเฉพาะในบริบทของการค้าข้ามพรมแดน

ดังนั้นเพื่อเป็นการตรียมความพร้อมทางกฎหมายให้เท่าทันกับเทคโนโลยีใหม่ที่กำลังจะเข้ามาเปลี่ยนโฉมระบบธุรกิจ และบริการของรัฐในยุคดิจิทัล รวมถึงการสร้างความเชื่อมั่น ความปลอดภัยในธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย การพัฒนากฎหมายเพื่อรองรับการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ในครั้งนี้จึงจัดขึ้นในรูปแบบของการประชุม The International Conference on Digital Trade Facilitation and Implementation: Advancing Electronic Transactions through UNCITRAL Model Laws เพื่อเป็นการเปิดเวทีให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จากทั้งภาครัฐและเอกชน ผู้เชี่ยวชาญจากนานาชาติ ได้แลกเปลี่ยนความรู้และแนวทางในการพัฒนากฎหมายธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล ซึ่งจะช่วยให้ประเทศไทยสามารถปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้อง และเตรียมพร้อมสำหรับการเข้าร่วมในกรอบความร่วมมือทางกฎหมายของ UNCITRAL ในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดยการประชุมนานาชาติครั้งนี้ถือว่าเป็นการเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการปรับปรุงกรอบกฎหมายให้ทันสมัย เพื่อรองรับเอกสารดิจิทัล การทำสัญญาอิเล็กทรอนิกส์ การค้าดิจิทัลข้ามพรมแดน และยังเป็นเวทีแลกเปลี่ยนความเห็นตลอดจนความร่วมมือระหว่างประเทศ โดยเปิดโอกาสให้แบ่งปันข้อมูลเชิงลึก รวมถึงแนวทางปฏิบัติที่ดี ที่ช่วยเชื่อมโยงช่องว่างระหว่างกฎหมายกับเทคโนโลยี โดยเฉพาะการประยุกต์ใช้ AI และบล็อกเชนในการปรับเปลี่ยนกระบวนการทางกฎหมาย นอกจากนี้ ภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันกฎหมาย สามารถนำข้อมูลไปใช้ได้จริงทั้งในเชิงนโยบายและเชิงปฏิบัติ เพื่อขับเคลื่อนการปฏิรูปตามแนวทางของ UNCITRAL”

ด้าน ดร.ชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ETDA กล่าวว่า “ETDA มีภารกิจหลักในการส่งเสริมและพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากลและเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ การกำหนดทิศทางการพัฒนากฎหมายเพื่อรองรับการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ร่วมกับคณะกรรมาธิการกฎหมายการค้าระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (UNCITRAL) สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของ ETDA ในการนำแนวปฏิบัติและกฎหมายสากลมาประยุกต์ใช้ เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัลไทยให้เติบโตและแข่งขันได้ในเวทีโลกได้อย่างมีประสิทธิภาพ”

“สำหรับการประชุมในครั้งนี้เราได้รับเกียรติผู้เชี่ยวชาญระดับนานาชาติ ทั้งด้านกฎหมาย เทคโนโลยีและธุรกรรมดิจิทัล ภาครัฐและภาคเอกชน  ผู้เชี่ยวชาญและนักวิชาการด้าน AI และบล็อกเชน นักกฎหมายการค้าระหว่างประเทศที่สามารถแบ่งปันประสบการณ์และแนวทางปฏิบัติที่เป็นสากลเพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้ให้กับผู้เข้าร่วมทุกหน่วยงาน โดย ETDA มุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่าการประชุมในครั้งนี้จะเป็นก้าวสำคัญของไทยในการยกระดับกฎหมายธุรกรรมดิจิทัลสู่เวทีโลกและวางรากฐานสู่การเป็นศูนย์กลางธุรกรรมอิเล็กทรอนิกส์ของอาเซียนในอนาคต เสริมศักยภาพและสร้างความน่าเชื่อถือ น่าเชื่อถือด้านสร้างโครงสร้างพื้นฐานด้านกฎหมายและเทคโนโลยีให้ธุรกรรมปลอดภัย และเป็นที่ยอมรับในระดับสากลได้เป็นอย่างดี”