สวก. หรือ สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) ผู้นำในการบริหารงานวิจัยการเกษตร เพื่อความเข้มแข็งของภาคการเกษตรที่ยั่งยืน มี ดร.วิชาญ อิงศรีสว่าง นั่งแท่นบริหารในฐานะ ผู้อำนวยการคนปัจจุบัน โดยภารกิจ สวก. คือ การให้ทุนสนับสนุนงานวิจัยแก่หน่วยงานภาครัฐ สถาบันการศึกษา ภาคเอกชน และบุคคลทั่วไป ที่ทำวิจัยเพื่อตอบโจทย์ หรือแก้ปัญหาที่เกี่ยวกับภาคการเกษตรของประเทศ ผลักดัน ให้เกิดการใช้ประโยชน์จากการวิจัย ทั้งเชิงนโยบาย เชิงสาธารณะ และเชิงพาณิชย์ ครอบคลุมในทุกมิติ
“เรามีนโยบายการสนับสนุนทุนวิจัยด้านการเกษตร ที่มุ่งเน้นทำงานไปสู่การใช้ประโยชน์ปลายทางเพิ่มขึ้น เพื่อยกระดับการสร้างผลกระทบที่ชัดเจนและสูงต่อประเทศ เน้นส่งเสริมและขับเคลื่อนการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ประโยชน์ (Research Utilization; RU) เพื่อการพัฒนาประเทศด้านการเกษตร ในมิติด้านนโยบาย ด้านเศรษฐกิจ และด้านสังคม ซึ่งเป็นหนึ่งในจุดเน้นของนโยบายของแผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม พ.ศ. 2566-2570 ที่จะมุ่งเน้นการเร่งรัดและผลักดันการใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่จากผลงานวิจัย องค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรม รวมทั้งการต่อยอดและขยายผลการใช้ประโยชน์ในวงกว้าง
เป้าหมายการสนับสนุนทุนโครงการวิจัย ในปี 2566 สวก. พร้อมขยายผล จำนวน 4 แผนงาน เน้นดำเนินงาน RU ภาคการเกษตรด้านสังคม จะประกอบไปด้วยการส่งเสริมและจัดการความรู้จากนวัตกรรมการเกษตรสู่การใช้ประโยชน์ในการขับเคลื่อน เพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าการผลิตพืชและสัตว์ ตลอดห่วงโซ่อุปทานในเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว ส่งเสริมและจัดการองค์ความรู้จากผลงานวิจัยด้านการเกษตรไปใช้ประโยชน์ เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม, ส่งเสริมและจัดการองค์ความรู้ผลงานวิจัยด้านการเกษตรไปใช้ประโยชน์ เพื่อพัฒนาและแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติ ด้านนิเวศน์เกษตร และการส่งเสริมและจัดการองค์ความรู้ จากผลงานวิจัยด้านการเกษตรไปใช้ประโยชน์ เพื่อลดความเสี่ยงและผลกระทบจากภัยพิบัติทางธรรมชาติ และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ”
จาก รองอธิบดีกรมประมง, อนุกรรมาธิการด้านการผลิตการเกษตร คณะกรรมาธิการการเกษตรและสหกรณ์ วุฒิสภา, อนุกรรมาธิการทรัพยากรทะเลและชายฝั่ง คณะกรรมาธิการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม วุฒิสภา, ที่ปรึกษามูลนิธิชัยพัฒนา ทันทีที่ก้าวสู่ตำแหน่งผู้อำนวยการ สวก. ตั้งแต่เดือนตุลาคม ที่ผ่านมา ดร. วิชาญ ไม่ได้มองข้ามแนวคิดนโยบายเร่งด่วนด้านการเกษตรที่ต้องดำเนินการว่า
“เรามีปัญหาเรื่องสินค้าเกษตรเยอะมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการผลิต การควบคุมคุณภาพ การส่งออก การแปรรูป เป็นห่วงโซ่ที่เกี่ยวกันหมด การผลิตคือต้นน้ำ ซึ่งก็คือเกษตรกร พอเราพูดถึงเรื่องการเพิ่มมูลค่า ก็ต้องมาแปรรูป การแปรรูปก็ต้องมีคุณภาพ แล้วก็ควรเป็นที่ต้องการของตลาด ถึงจะส่งออกให้ได้มูลค่า ในนโยบายเร่งด่วนมองว่า ตลาดต้องนำการผลิต อะไรก็ตามที่ตลาดมีความต้องการสูง แล้วเรายังไปไม่ถึง หรือยังมีโอกาสที่จะสร้างตลาดใหม่ โอกาสที่จะลดความเสี่ยงของการกีดกันทางการค้า ยังเป็นงานวิจัยที่จะต้องสนับสนุน
สวก. มุ่งตอบโจทย์และขับเคลื่อนภาคเกษตรของไทย ใน 3 กลุ่มด้วยกัน คือ BCG โดยพัฒนาเทคโนโลยีและกระบวนการผลิต เพื่อสร้างความยั่งยืน เพิ่มรายได้ให้กับประเทศโดยการมองตลอดห่วงโซ่การผลิต เน้นตลาดนำการผลิต. การผลิตวัตถุดิบการเกษตรและอาหารคุณภาพ ปลอดภัยต่อผู้บริโภค และประชากรทุกกลุ่มสามารถเข้าถึง โดยมีปริมาณการผลิตที่เพียงพอ, เศรษฐกิจฐานราก เพื่อยกระดับ Smart farming
การสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ่มเกษตรกร สามารถพึ่งพาตนเอง มีคุณภาพชีวิตที่ดี เพิ่มศักยภาพให้เกษตรกร พัฒนาการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่เหมาะสม ทดแทนแรงงานในกลุ่มเกษตรกรสูงวัย สร้างความมั่นคงทางรายได้และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ขณะเดียวกันยังเสริมสร้าง ecosystem เพื่อดึงดูดเกษตรกรรุ่นใหม่เข้ามาในภาพเกษตรมากขึ้น
รวมทั้งพัฒนาระบบ/แพลทฟอร์ม ให้กลุ่มเกษตรกร เพื่อซื้อขายผลิตผลกับผู้บริโภคโดยตรง หรือสร้างขยายตลาดเพิ่มขึ้น และ นวัตกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และ แก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติ โดยใช้งานวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ที่ช่วยรับมือการปรับเปลี่ยนวิถีการเกษตร ที่ต้องต่อสู้การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ ขณะเดียวกันการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติในการผลิตให้มีความสมดุล คือ ความท้าทายกับภาคเกษตร
แนวคิดการทำงานด้านเกษตร ของ ผู้อำนวยการ สวก. คนใหม่ ที่เน้นย้ำไปที่การใช้ ประโยชน์ได้จริง จึงเป็นการใช้วิสัยทัศน์ในการทำงานเพื่อพัฒนาองค์กร “เกษตร คือ งานวิจัย และเป็นงานที่มีปัญหาค่อนข้างมาก ตั้งแต่เรื่องการผลิต แต่ปัญหาเหล่านี้แก้ไขด้วยการทดลองการวิจัย เพราะถ้าให้เกษตรกรทำเองจะใช้เวลานาน และอาจหลงทาง อีกอย่างงานวิจัยเป็นการลงทุนที่สูง ถ้ามีงานวิจัยที่ดี อยู่ในระบบระเบียบ ในแนวคิดที่แก้ปัญหาได้ จะสามารถจะย่นระยะเวลา ช่วยแก้ปัญหาเกษตรได้ดียิ่งขึ้น”
นี่คือนโยบายงานวิจัยกการเกษตรและวิสัยทัศน์ผู้นำคนใหม่ ของ สวก.