ยกเลิกทำประชามติ MOU 43 – 44 ไทย-กัมพูชา เหตุผูกพันรัฐบาลใหม่
รัฐบาลยกเลิกทำประชามติ MOU 43 – 44 ไทย-กัมพูชา พร้อมไฟเขียวส่งคำถามประชามติแก้รธน. ครม.เห็นชอบแล้ว เสนอ 2 แนวทางให้ กกต. หวัง ทำวันเดียวกับเลือกตั้ง ประหยัดงบประมาณ
KEY
POINTS
- คณะรัฐมนตรีมีมติถอนเรื่องการทำประชามติเพื่อยกเลิกบันทึกความเข้าใจ (MOU) ปี 2543 และ 2544 ระหว่างไทย-กัมพูชา
- การตัดสินใจเป็นไปตามความเห็นของคณะกรรมการกฤษฎีกา ที่ชี้ว่าผลประชามติอาจมีผลผูกพันกับรัฐบาลในอนาคตและก่อให้เกิดความเสี่ยง
- กฤษฎีกาเห็นว่าการทำประชามติในประเด็นนี้ไม่มีเจตจำนงยืนยันจากรัฐสภา จึงไม่สามารถดำเนินการได้
16 ธันวาคม 2568 นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ถึงการทำประชามติเรื่องยกเลิก MOU 43 - 44 ไทย-กัมพูชาว่า มีความเห็นของ นายปกรณ์ นิลประพันธ์ เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกาว่า หากทำประชามติเรื่องนี้อาจจะมีผลผูกพันกับรัฐบาลหน้าและเมื่อมีการหารือแล้วเพื่อไม่เกิดให้ความเสี่ยงก็ถอนเรื่องออกไปก่อน ซึ่งเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา จะทำเรื่องชี้แจงต่อไป
ขณะเดียวกันที่ประชุมครม. ยังเห็นชอบเรื่องการจัดทำคำถามการทำประชามติเกี่ยวกับการแก้ไขรัฐธรรมนูญ โดยจะส่งให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) พร้อมความเห็นของครม. และสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาและทุกอย่างจะขึ้นอยู่กับการพิจารณาของกกต.
เมื่อถามว่า มีอดีตกกต.เห็นแย้งเรื่องเวลาการทำประชามติพร้อมวันเลือกตั้งว่า ไม่เพียงพอ เพราะระยะเวลาไม่ถึง 60 วัน นายกรัฐมนตรี กล่าวว่า เราทำตามกฎระเบียบทุกอย่าง มติครม. คือส่งไปให้กกต.ดำเนินการ
นายสิริพงศ์ อังคสกุลเกียรติ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า รัฐบาล เห็นชอบการยื่นคำถามประชามติเมื่อรัฐสภามีมติขอให้รัฐบาลตั้งคำถามประชามติต่อประชาชนว่ามีความต้องการให้จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ ซึ่งรัฐบาลได้พิจารณาในหลายแนวทาง รวมถึงข้อกฎหมาย ซึ่งจะถามว่าท่านเห็นด้วยหรือไม่ที่จะให้มีการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่
รัฐบาลจึงมีความเห็นออกมาเป็น 2 แนวทางในการทำร่างประชามติ แนวทางที่หนึ่ง คือ เสนอโดยความเห็นของคณะรัฐมนตรี แต่จะมีเรื่องประเด็นข้อกำหนดระยะเวลาตามมา แนวทางที่สองคือใช้ตามมาตรา 9(4) คือ รัฐบาลเสนอโดยความเห็นชอบของรัฐสภา ซึ่งทั้งสองแนวทางนี้ทางสุดท้าย กกต.จะเป็นผู้พิจารณา โดยมีความเห็นไปจากรัฐบาล ว่าอยากจะให้การลงผลประชามติเป็นวันเดียวกับวันเลือกตั้ง เพื่อเป็นการประหยัดงบประมาณ
ทั้งนี้ ยังต้องรอความเห็นจากทาง กกต. อีกครั้งหนึ่งคาดว่าหาก กกต. ไม่ขัดข้อง น่าจะมีไทม์ไลน์ออกมา ประกาศในราชกิจจานุเบกษาภายในสิ้นปีนี้ในเรื่องการทำประชามติ
ส่วนแนวทางการยกเลิก MOU43-44 ในการทำประชามติ นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ รองนายกรัฐมนตรี ได้นำเสนอว่า จากการศึกษาของคณะทำงานและคณะกรรมาธิการเห็นว่า MOU43 ยังมีผลในการบังคับใช้อยู่อาจใช้วิธีการปรับปรุงแทน
"แต่ MOU44 ซึ่งมีการประชุมห่างจากครั้งแรกถึง 20 ปี ในทางปฏิบัติเห็นว่าไม่มีผลบังคับใช้จึงจะขอทำประชามติยกเลิก MOU44 เนื่องจากทางกฤษฎีกาเห็นว่าจะมีผลผูกพันไปยังรัฐบาลหน้า และไม่มีประเด็นหรือเจตจำนงยืนยันจากรัฐสภา การทำประชามติยกเลิก MOU 43-44 จึงไม่สามารถดำเนินการได้ " นายสิริพงศ์กล่าว