เปิด ร่าง พ.ร.บ. ยกเลิกคำสั่ง คสช. สั่งปิดฉาก “โรงไฟฟ้าสีเขียว' คืนอำนาจประชาชน ปกป้องสิ่งแวดล้อม

การเคลื่อนไหวครั้งประวัติศาสตร์เพื่อ "คืนความสุข" และฟื้นฟูประชาธิปไตยกำลังจะเกิดขึ้นในประเทศไทย เมื่อ ร่างพระราชบัญญัติยกเลิกคำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) และประกาศ คสช. ที่เป็นอุปสรรคต่อการส่งเสริมประชาธิปไตย สิทธิเสรีภาพ และความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน กำลังถูกผลักดันอย่างจริงจัง

โดยนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานสภาผู้แทนราษฎร ได้ทำหนังสือด่วนที่สุด ที่ สผ 0014/7855 ลงวันที่ 8 สิงหาคม 2568 เรื่องร่างพระราชบัญญัติยกเลิกประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ คำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ และคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติบางฉบับที่หมดความจำเป็นและไม่เหมาะสมกับกาลปัจจุบัน ส่งถึงประธานวุฒิสภาเพื่อพิจารณาต่อไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 136

โดยร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้ไม่ได้มุ่งเพียงปลดล็อกข้อจำกัดทางการเมือง แต่ยังจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อโครงการพัฒนาขนาดใหญ่ที่อาจละเลยผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง "โรงไฟฟ้าที่เคยได้รับอนุญาตให้ก่อสร้างในพื้นที่สีเขียว" ซึ่งต่อจากนี้ไปอาจไม่สามารถดำเนินการได้อีกต่อไป

สาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติยกเลิกคำสั่ง คสช.:

• วัตถุประสงค์ : ร่าง พ.ร.บ. นี้มีจุดมุ่งหมายหลักเพื่อ "คืนความสุข" ให้แก่ประชาชน โดยการ ยกเลิกคำสั่งและประกาศของ คสช. ที่ขัดขวางการส่งเสริมประชาธิปไตย สิทธิเสรีภาพ และความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน ซึ่งครอบคลุมคำสั่งที่ประกาศใช้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 (ค.ศ. 2014) จนถึง พ.ศ. 2565 (ค.ศ. 2022) (จากส่วนต่าง ๆ ของเอกสาร)

• การยกเลิกคำสั่ง : เอกสารระบุถึงคำสั่งและประกาศของ คสช. จำนวนมากที่จะถูกยกเลิก โดยมีการกล่าวถึงการ "ยกเลิกคำสั่ง คสช." อย่างชัดเจนในหลายส่วน (1, 2, 3, 110, 112 และอื่น ๆ)

• หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง : มีการกล่าวถึงสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับการตรวจสอบหรือผลกระทบจากคำสั่ง คสช. ที่กำลังจะถูกยกเลิก

ผลกระทบต่อโรงไฟฟ้าในพื้นที่สีเขียว : สู่ยุคใหม่ของการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม

แม้ว่าแหล่งข้อมูลที่ให้มาจะไม่ได้ระบุอย่างชัดเจนว่า คำสั่ง คสช. ฉบับใดที่อนุญาตให้สร้างโรงไฟฟ้าในพื้นที่สีเขียวโดยเฉพาะ แต่การที่ร่าง พ.ร.บ. นี้มีเป้าหมายเพื่อขจัด "อุปสรรคต่อความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน" ย่อมรวมถึงการปกป้องสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนด้วย การอนุญาตให้โครงการขนาดใหญ่ เช่น โรงไฟฟ้า ก่อสร้างในพื้นที่สีเขียว ซึ่งมักเป็นพื้นที่อนุรักษ์ หรือพื้นที่ที่มีข้อจำกัดทางสิ่งแวดล้อม อาจเกิดขึ้นภายใต้คำสั่งพิเศษของ คสช. ที่มีอำนาจเหนือกฎหมายปกติ หรือสามารถเร่งรัดกระบวนการพิจารณาด้านสิ่งแวดล้อมและรับฟังความคิดเห็นของประชาชนได้

ดังนั้น หากร่าง พ.ร.บ. ยกเลิกคำสั่ง คสช. มีผลบังคับใช้ จะเกิดผลกระทบดังนี้ :

• ทบทวนการอนุญาต : โครงการโรงไฟฟ้าที่เคยได้รับอนุญาตให้ก่อสร้างในพื้นที่สีเขียวภายใต้อำนาจพิเศษของ คสช. อาจต้องถูก ทบทวนใบอนุญาต หรือต้องผ่านกระบวนการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) และการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ที่เข้มงวดมากขึ้นตามกฎหมายปกติ (เป็นการอนุมานจากวัตถุประสงค์ของร่าง พ.ร.บ. ที่ต้องการส่งเสริมประชาธิปไตยและคุณภาพชีวิตของประชาชน)

• เพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชน : การยกเลิกคำสั่ง คสช. จะคืนอำนาจให้กับการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการตัดสินใจเกี่ยวกับโครงการพัฒนาต่าง ๆ ซึ่งจะทำให้การสร้างโรงไฟฟ้าในพื้นที่อ่อนไหวทางสิ่งแวดล้อมทำได้ยากขึ้น หากไม่ได้รับความเห็นชอบจากชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (เป็นการอนุมานจากวัตถุประสงค์ของร่าง พ.ร.บ. ที่ต้องการส่งเสริมประชาธิปไตยและคุณภาพชีวิตของประชาชน)

• มาตรฐานสิ่งแวดล้อมที่เข้มงวดขึ้น : การยกเลิกคำสั่งที่อาจเคยเอื้อให้มีการผ่อนปรนกฎระเบียบด้านสิ่งแวดล้อม จะนำไปสู่การบังคับใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมอย่างเต็มที่ ทำให้การอนุมัติโครงการโรงไฟฟ้าในพื้นที่สีเขียวเป็นไปได้ยากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ หรืออาจไม่สามารถทำได้เลยในอนาคต (เป็นการอนุมานจากวัตถุประสงค์ของร่าง พ.ร.บ. ที่ต้องการส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน)

ตัวอย่างคำสั่ง คสช. ที่อาจเกี่ยวข้องกับการยกเลิกและผลกระทบในวงกว้าง :

ร่าง พ.ร.บ. นี้ครอบคลุมคำสั่ง คสช. หลากหลายฉบับตลอดช่วงเวลาการบังคับใช้ (จากส่วนต่าง ๆ ของเอกสาร) เช่น :

• คำสั่ง คสช. ที่ 98/2557

• คำสั่ง คสช. ที่ 14/2559

• คำสั่ง คสช. ที่ 57/2559

• คำสั่ง คสช. ที่ 22/2557

• คำสั่ง คสช. ที่ 48/2557

• คำสั่ง คสช. ที่ 1/2557, 2/2557, 3/2557, 5/2557, 6/2557

• คำสั่ง คสช. ที่ 3/2558, 5/2558, 4/2558, 9/2558

• คำสั่ง คสช. ที่ 1/2559, 2/2559, 3/2559

• คำสั่ง คสช. ที่ 10/2558

• คำสั่ง คสช. ที่ 17/2558, 18/2558, 19/2558

• คำสั่ง คสช. ที่ 19/2560 และปี 2565

• และคำสั่งอื่น ๆ ที่มีการกล่าวถึงทั่วทั้งเอกสาร อาทิ คำสั่งที่เกี่ยวข้องกับสำนักงาน ป.ป.ช.

การยกเลิกคำสั่งเหล่านี้เป็นก้าวสำคัญในการ ฟื้นฟูธรรมาภิบาล คืนสิทธิเสรีภาพ และส่งเสริมการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของประชาชนเป็นสำคัญ ทำให้โครงการพัฒนาในอนาคต โดยเฉพาะในพื้นที่อ่อนไหว ต้องผ่านการพิจารณาอย่างรอบคอบและเป็นไปตามกลไกประชาธิปไตยอย่างแท้จริง