นายพรเพชร วิชิตชลชัย ประธานวุฒิสภา ปาฐกถาพิเศษ เรื่องเหลียวหลัง แลหน้า วุฒิสภาเพื่อประชาชน : กลั่นกรอง ตรวจสอบ ปฏิรูป ในโอกาสครบรอบ 3 ปี วุฒิสภา ว่า ตลอดช่วง 3 ปีที่ผ่านมาวุฒิสภา ได้การกลั่นกรอง ตรวจสอบ และปฏิรูป การทั้งแก้ไขปัญหาสำคัญของประเทศจากการระบาดของไวรัสโควิด-19 โดยเฉพาะเสนอการปรับลดงบประมาณของวุฒิสภา เพื่อให้รัฐบาลนำไปแก้ปัญหาวิกฤตได้มากขึ้น
สำหรับหน้าที่สำคัญ 3 อย่าง คือ กลั่นกรอง ตรวจสอบ และปฏิรูป สามารถแยกได้ดังนี้ไปนี้
การกลั่นกรอง
วุฒิสภา ได้มีการกลั่นกรองกฎหมาย ทั้งร่างกฎหมายที่ต้องพิจารณาผ่าน 2 สภา คือสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา รวมไปถึงการพิจารณาของกฎหมายสำคัญของที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภา รวมทั้งสิ้น 82 ฉบับ ประกอบด้วย
นายพรเพชร ยอมรับว่า การพิจารณาร่างกฎหมายทั้งหมด วุฒิสภาได้พิจารณา และกลั่นกรองด้วยความละเอียดรอบคอบ เพราะเห็นว่ากฎหมายเหล่านี้มีผลกระทบถึงสิทธิเสรีภาพ และคุณภาพชีวิตของประชาชน เช่น พระราชบัญญัติกองทุนพื้นฟูและพัฒนาเกษตรกร (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2563 เพื่อให้กองทุนสามารถรับภาระในการชำระเจ้าหนี้ให้กับเจ้าหนี้ของเกษตรกรที่มีบุคคลค้ำประกันได้
เช่นเดียวกับ ร่างพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ ซึ่งเป็นกฎหมายหลัก เพื่อสร้างกลไกให้ตำรวจเป็นผู้มีความรู้เชี่ยวชาญในสายอาชีพของตัวเอง และทำให้ตำรวจบริการต่อประชาชนอย่างเป็นสุข ปลอดภัย และได้รับความยุติธรรมจากข้อพิพาททางกฎหมายในชั้นต้น ซึ่งร่างพ.ร.บ.นี้ ได้ถูกบรรจุเข้าระเบียบวาระการพิจารณาร่วมกันของรัฐสภาในสัปดาห์นี้
นอกจากการกลั่นกรองกฎหมายแล้ว วุฒิสภา ยังกลั่นกรองบุคคล หรือผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรต่าง ๆ ของรัฐ เพื่อให้ได้บุคคลที่มีคุณสมบัติความสามารถเหมาะสมทำหน้าที่ในองค์กรต่าง ๆ ที่มีความสำคัญต่อประเทศ เช่น ศาลรัฐธรรมนูญ กรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ผู้ตรวจการแผ่นดิน หรือคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) เป็นต้น
การตรวจสอบ
การตรวจสอบการบริหารราชการแผ่นดิน แบ่งเป็น 3 ระดับ รวมกว่า 436 เรื่อง ดังนี้
การปฏิรูปประเทศ
การปฏิรูปประเทศ ถือเป็นหน้าที่และอำนาจของวุฒิสภาตามรัฐธรมนูญ โดยการติดตาม เสนอแนะ และเร่งรัดการปฏิรูปประเทศ ที่ผ่านมามีการตั้งคณะกรรมาธิการเพื่อติดตาม เสนอแนะ เร่งรัด รวมทั้งยังร่วมพิจารณาร่างพระราชบัญญัติที่รัฐบาลตราขึ้น เพื่อดำเนินการตามแผนปฏิรูปประเทศ ใ เช่น ร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ เป็นต้น
นายพรเพชร กล่าวว่า ในช่วงเวลา 2 ปีที่เหลือจากนี้ วุฒิสภา ยังคงปฏิบัติหน้าที่อย่างจต่อเนื่อง ทั้งการกลั่นกรอง ตรวจสอบ และปฏิรูป และจะผลักดันมาตรการบางอย่างที่วุฒิสภาอาจทำเชิงรุกมากขึ้น เช่น การเปิดอภิปรายทั่วไปในวุฒิสภา ตามมาตรา 153 ของรัฐธรรมนูญ เพื่อให้คณะรัฐมนตรีชี้แจงข้อเท็จจริง ปัญหาสำคัญ เกี่ยวกับการบริหารราชการแผ่นดิน โดยเฉพาะด้านเศรษฐกิจ สาธารณสุข และปฏิรูปประเทศ