ดาวศุกร์สว่างที่สุดในรอบปี 10 ก.ค.นี้ ต้องห้ามพลาด

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ชวนชมปรากฏการณ์บนท้องฟ้าหาชมยากในวันที่ 10 กรกฎาคม 2566 "ดาวศุกร์สว่างที่สุด" ครั้งแรกของปีนี้โดยปรากฏให้เห็นเด่นชัดทางทิศตะวันตกตั้งแต่ดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า เวลาประมาณ 19.00 ถึง 21.09 น. สังเกตด้วยตาเปล่าได้ทั่วประเทศ

หากมองผ่านกล้องโทรทรรศน์จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏเป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์ คาดว่า มีค่าอันดับความสว่างปรากฏมากถึง -4.6 (ดวงจันทร์เต็มดวง มีค่าอันดับความสว่างปรากฏ -12)

เมื่อสังเกตดาวศุกร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์จะปรากฏเป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์ นอกจากนี้ช่วงเวลาดังกล่าวยังมีดาวเรกูลัสเคียงดาวอังคารปรากฏเหนือดาวศุกร์ขึ้นไปอีกด้วย หากทัศนวิสัยท้องฟ้าดีสามารถชมได้ด้วยตาเปล่าอย่างชัดเจนทั่วประเทศ

ดาวศุกร์สว่างที่สุด (The Greatest Brilliancy) คือ ช่วงที่ดาวศุกร์โคจรห่างจากโลกในระยะที่เหมาะสมและมีขนาดเสี้ยวค่อนข้างใหญ่จึงปรากฏสว่างมากบนท้องฟ้า สำหรับในช่วงอื่นแม้ดาวศุกร์จะมีเสี้ยวที่หนากว่าแต่ด้วยตำแหน่งอยู่ที่ห่างจากโลก ความสว่างจึงลดลงตามไปด้วย

การที่เราเห็นดาวศุกร์เป็นเสี้ยวอยู่เสมอ เนื่องจากดาวศุกร์เป็นดาวเคราะห์ลำดับที่ 2 ถัดจากดาวพุธ โคจรรอบดวงอาทิตย์ใกล้กว่าโลก จึงไม่สามารถเห็นดาวศุกร์สว่างเต็มดวงได้ เพราะจะปรากฏสว่างเต็มดวง เมื่ออยู่หลังดวงอาทิตย์

ดังนั้น คนบนโลกจึงมองเห็นดาวศุกร์ปรากฏเป็นเสี้ยวอยู่เสมอ ความหนาบางของเสี้ยวแตกต่างกันไปในแต่ละตำแหน่งของวงโคจร และปรากฏอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ได้มากที่สุด 47.8 องศา เราจึงสังเกตเห็นดาวศุกร์ได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นหรือหลังดวงอาทิตย์ตกเท่านั้น ไม่เคยปรากฏอยู่กลางท้องฟ้าหรือในช่วงเวลาดึก

ทั้งนี้ หากเห็นดาวศุกร์ทางทิศตะวันตกในช่วงหัวค่ำ คนไทยมักเรียกว่า "ดาวประจำเมือง" หากเห็นดาวศุกร์ทางทิศตะวันออกในช่วงเช้ามืด คนไทยมักเรียกว่า "ดาวประกายพรึก"

ในปี 2566 นี้ ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุด 2 ครั้ง ได้แก่

ครั้งที่ 1 ช่วงหัวค่ำ ในวันที่ 10 กรกฎาคม 2566 ปรากฏสว่างเด่นเห็นชัดเจนด้วยตาเปล่าทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าจนถึงเวลาประมาณ 21.09 น.

ครั้งที่ 2 ช่วงเช้ามืด ในวันที่ 18 กันยายน 2566 ปรากฏสว่างเด่น เห็นชัดเจนด้วยตาเปล่าทางทิศตะวันออก ตั้งแต่เวลา 03.25 น. จนดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้า