กทม. เอาจริง ขยายเขตมลพิษต่ำ ห้าม 6 ล้อเข้าพื้นที่ 50 เขต ฝ่าฝืนโดนปรับหนัก

วันนี้ (19 ธันวาคม 2568) นายจักกพันธุ์ ผิวงาม พร้อมด้วย รศ.ทวิดา กมลเวชช รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการพิจารณาการออก ประกาศเขตมลพิษต่ำ (Low Emission Zone: LEZ) ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ภายใต้หลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนด เพื่อหารือแนวทางและวิธีการในการปฏิบัติงานเมื่อมีการออกประกาศฯ 

ทั้งนี้ฝ่ายเลขานุการฯ ได้นำเสนอการดำเนินมาตรการเขตมลพิษต่ำ ของปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 โดยขยายพื้นที่บังคับใช้มาตรการ LEZ ครอบคลุม 50 เขตทั่วกรุงเทพมหานคร ตามประกาศกองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยกรุงเทพมหานคร เรื่อง ห้ามรถตั้งแต่ 6 ล้อขึ้นไปเข้าพื้นที่กรุงเทพมหานคร ภายใต้หลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนด ในช่วงที่ฝุ่นสูงอยู่ในช่วงอันตราย 

ทั้งนี้เพื่อลดปัจจัยต้นตอสำคัญของมลพิษและลดความอันตรายต่อสุขภาพประชาชนในพื้นที่ ซึ่งหลักเกณฑ์การออกประกาศฯ พิจารณาจากข้อมูลบ่งชี้ คือ ค่าเฉลี่ยฝุ่นละออง PM2.5 อยู่ในระดับสีแดง (75.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรขึ้นไป) ไม่น้อยกว่า 5 เขต มีการพยากรณ์ล่วงหน้า 2 วัน ค่าฝุ่นละออง PM2.5 อยู่ในระดับสีแดง ไม่น้อยกว่า 5 เขต หรืออยู่ในระดับสีส้ม ไม่น้อยกว่า 15 เขต มีอัตราการระบายอากาศ (VR) น้อยกว่า 3,000 ตารางเมตรต่อวินาที 

หากสถานการณ์เข้าเกณฑ์ดังกล่าว กรุงเทพมหานคร โดยคณะกรรมการฯ จะร่วมกันพิจารณาเพื่อออกประกาศกรุงเทพมหานคร เรื่อง การห้ามรถตั้งแต่ 6 ล้อขึ้นไปเข้าพื้นที่กรุงเทพมหานคร ภายใต้หลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนด ตามแนวทางการประกาศใช้มาตรการเขตมลพิษต่ำ ได้ร่วมกันพิจารณาหลักเกณฑ์การออกประกาศ ประกอบด้วย 

สถานการณ์ฝุ่นละออง PM2.5 และการพยากรณ์ล่วงหน้า 2 วัน ของค่าฝุ่นละออง PM2.5 และอัตราการระบายอากาศ รวมถึงให้ความเห็นชอบหลักเกณฑ์ประกอบการออกประกาศ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2569

โดยคณะกรรมการฯ ได้มีมติปรับหลักเกณฑ์การออกประกาศการพยากรณ์ ล่วงหน้า 2 วัน ค่าฝุ่นละออง PM2.5 อยู่ในระดับสีส้ม ไม่น้อยกว่า 15 เขต หรืออยู่ในระดับสีส้มและสีแดงรวมกันไม่น้อยกว่า 15 เขต หรือระดับสีแดง 5 เขต 

รวมถึงการนำทิศทางลม และปัจจัยต่าง ๆ มาเป็นข้อบ่งชี้ในการพิจารณาออกประกาศฯ และพิจารณาร่างประกาศกองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยกรุงเทพมหานคร เรื่อง ห้ามกระทำการใด ๆ ที่ก่อให้เกิดฝุ่นละอองขนาดเล็กอันเป็นมลพิษทางอากาศภายใต้หลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนด ให้พิจารณาแยกประกาศเป็นเรื่อง หรือรวมประกาศ และให้เชิญสำนักงานกฎหมายและคดี ร่วมเป็นคณะกรรมการฯ ต่อไป 

อย่างไรก็ตามที่ประชุมได้รับทราบรายงานสรุปผลมาตรการเขตมลพิษต่ำ ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 โดยการลงทะเบียนบัญชีสีเขียว (Green List) เปิดระบบลงทะเบียนวันที่ 29 ตุลาคม 2567 ถึงวันที่ 31 มีนาคม 2568 มีรถตั้งแต่ 6 ล้อขึ้นไป ลงทะเบียนทั้งสิ้น 57,936 คัน 

สำหรับมาตรการ LEZ ที่ประกาศใช้ในพื้นที่วงแหวนรัชดาภิเษก ช่วงวันที่ 23-24 มกราคม 2568 ได้จำกัดการเข้าพื้นที่ของรถบรรทุก 6 ล้อขึ้นไป ที่ไม่ได้ลงทะเบียนบัญชีสีเขียว (ยกเว้นรถ EV, NGV, EURO 5-6) ซึ่งส่งผลให้ปริมาณรถบรรทุกในพื้นที่ลดลงเฉลี่ยวันละ 404 คัน และที่สำคัญคือ ค่าฝุ่น PM2.5 ในพื้นที่บังคับใช้ลดลงถึง 15.6% เมื่อเทียบกับพื้นที่โดยรอบ 

อย่างไรก็ตาม มีรถบรรทุกที่ฝ่าฝืนมาตรการนี้จำนวน 1,547 คัน โดยมีการดำเนินการร้องทุกข์กล่าวโทษแล้ว 498 คัน และพนักงานสอบสวนได้เปรียบเทียบปรับไปแล้ว 28 คดี สำหรับปัจจุบันมีรถตั้งแต่ 6 ล้อขึ้นไป จำนวนทั้งสิ้น 20,014 คัน (เปิดระบบลงทะเบียนวันที่ 20 ตุลาคม 2568 ถึงวันที่ 31 มีนาคม 2569) เป็นการลงทะเบียนในลักษณะปีต่อปี ตามปีงบประมาณ โดยต้องนำรถเข้ากระบวนการบำรุงรักษาตามระยะเวลาที่กรุงเทพมหานครกำหนดในปีนั้น ๆ