KEY
POINTS
ที่กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) นายสุรศักดิ์ พันธ์เจริญวรกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการอำนวยการสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (กอวช.) ครั้งที่ 7/2568 โดยมีผู้บริหารระดับสูงของกระทรวง เข้าร่วมประชุมทั้งในห้องและผ่านระบบออนไลน์
นายสุรศักดิ์ กล่าวว่า ในฐานะ รมว.อว. คนใหม่ ซึ่งมีกรอบเวลาการทำงาน 4 เดือน ภายใต้รัฐบาลชุดนี้ ได้กำหนดทิศทาง “Quick Win” เพื่อให้เกิดผลลัพธ์อย่างเป็นรูปธรรมในระยะสั้น โดยอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน พร้อมย้ำว่า อว. เป็นหนึ่งในกระทรวงสำคัญที่มีศักยภาพในการผลักดันนโยบายรัฐบาลให้เกิดผลจริง ครอบคลุมการรับมือ 4 ภัยหลักของประเทศ ได้แก่ ภัยเศรษฐกิจ ภัยความมั่นคง ภัยธรรมชาติ และภัยสังคม
“อว. ต้องขับเคลื่อนงานวิจัยให้ใช้ได้จริง ไม่ใช่งานในห้องทดลองที่อยู่บนหิ้ง ประชาชนต้องเข้าถึงและเห็นประโยชน์จากผลงานของกระทรวงนี้ได้อย่างชัดเจน”
นายสุรศักดิ์ กล่าวว่า ในมิติด้านเศรษฐกิจ อว. มีองค์ความรู้และเทคโนโลยีที่สามารถใช้ยกระดับผู้ประกอบการฐานรากและ SMEs ได้จริง โดยเฉพาะในกลุ่มธุรกิจนวัตกรรม ขณะเดียวกัน อว. ยังมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้าง ความมั่นคงของประเทศ ผ่านการวิจัยด้านเทคโนโลยีและระบบความปลอดภัย รวมถึงการพัฒนานวัตกรรมด้านสิ่งแวดล้อมและระบบเตือนภัยพิบัติ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการบริหารจัดการภัยธรรมชาติอย่างยั่งยืน
รมว.อว. ยังได้มอบหมายให้ สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) และ คณะกรรมการอำนวยการ (กอวช.) ทบทวนกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับที่ล้าสมัย หรือเป็นอุปสรรคต่อการทำงานของหน่วยงานภายใต้ อว. เพื่อเพิ่มความคล่องตัวในการบริหารจัดการ และให้หน่วยงานสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
“รัฐมนตรีต้องไม่เป็นภาระต่อองค์กร แต่ต้องช่วยให้การทำงานของหน่วยงานง่ายขึ้น เราต้องทำให้ อว. เป็นเครื่องยนต์สำคัญในการสร้างขีดความสามารถการแข่งขันของประเทศ” นายสุรศักดิ์ กล่าวย้ำ
นอกจากนี้ ยังเน้นย้ำแนวทาง “Big Quick Win” เพื่อสร้างผลกระทบเชิงบวกในวงกว้าง โดยเฉพาะในประเด็น Reskill–Upskill การยกระดับทักษะแรงงานไทยให้เท่าทันเทคโนโลยีดิจิทัลและปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อผลิตบุคลากรที่ตรงกับความต้องการของตลาดแรงงานยุคใหม่ พร้อมผลักดันให้ประชาชนรับรู้ว่า อว. คือกระทรวงที่สามารถ “เปลี่ยนชีวิตคน” ได้จริงผ่านการพัฒนาคน วิจัย และนวัตกรรม
5 ภารกิจปี 69 ของ สอวช.
ด้าน ดร.สุรชัย สถิตคุณารัตน์ ผู้อำนวยการ สอวช. แถลงแผนงานประจำปีงบประมาณ 2569 โดยย้ำว่าการดำเนินงานของ สอวช. จะมุ่งสร้างผลกระทบใน 5 ด้านหลัก เพื่อขับเคลื่อนประเทศไทยด้วยพลังของ “อุดมศึกษา–วิทยาศาสตร์–วิจัย–นวัตกรรม (อววน.)” ได้แก่
1.ขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วย อววน. — ใช้องค์ความรู้และนวัตกรรมยกระดับศักยภาพผู้ประกอบการ ผ่านแพลตฟอร์มสนับสนุนการขยายธุรกิจ (Scale-up) และเตรียมความพร้อมเศรษฐกิจไทยเข้าสู่อุตสาหกรรมแห่งอนาคต (Future Industry) เช่น เซมิคอนดักเตอร์ ยานยนต์ไฟฟ้า (EV) และเศรษฐกิจสร้างสรรค์
2.สร้างความเข้มแข็งด้านสังคมศาสตร์–มนุษยศาสตร์–ศิลปกรรมศาสตร์ — เพื่อพัฒนานโยบายสาธารณะและโครงสร้างการจัดสรรทุนวิจัยให้ตอบโจทย์เศรษฐกิจและสังคมอย่างแท้จริง
3.รับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) — พัฒนาองค์ความรู้ด้านพลังงานสะอาดและเทคโนโลยีลดคาร์บอน เพื่อมุ่งสู่เป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero)
4.เพิ่มสัดส่วนแรงงานทักษะสูง (High-Skill Workforce) — ผ่านการพัฒนาทักษะใหม่ (Reskill) และเสริมทักษะเดิม (Upskill) โดยร่วมมือกับมหาวิทยาลัยในพื้นที่เพื่อยกระดับแรงงานในภาคการผลิตและบริการ
5. ยกระดับประสิทธิภาพระบบ อววน. — ปรับโครงสร้างองค์กร การบริหารทุน และกลไกนโยบายให้มีความโปร่งใส คล่องตัว และตรวจสอบได้
ที่ประชุมยังได้เสนอแนะแนวทางเพิ่มเติม โดยเห็นพ้องให้ สอวช. เชื่อมโยงงานสังคมศาสตร์กับเศรษฐกิจอย่างเป็นรูปธรรม เช่น การพัฒนาสหกรณ์เกษตรควบคู่กับสมาร์ทฟาร์ม การบูรณาการนวัตกรรมการจัดการกับองค์ความรู้เชิงพื้นที่ รวมถึงการทำ Technology Mapping เพื่อสร้างแผนที่เทคโนโลยีแห่งอนาคต เพิ่มจีดีพีและความสามารถแข่งขันของประเทศในระยะยาว